دیوان حافظ: تفاوت میان نسخهها
ظاهر
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←تصحیحهای مختلف: افزودن مطلب برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
به نسخهٔ 27418286 ویرایش InternetArchiveBot برگردانده شد: منبع نیاز . (توینکل) برچسب: خنثیسازی |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{عنوان مورب}} |
{{عنوان مورب}} |
||
{{حافظ (نوار کناری)}} |
{{حافظ (نوار کناری)}} |
||
'''''دیوان حافظ''''' مجموعه اشعار [[حافظ]] |
'''''دیوان حافظ''''' مجموعه اشعار [[حافظ]] را در بر میگیرد. اکنون، بیش از دویست سال از اوّلین چاپ رسمی این [[دیوان شعر|دیوان]] گذشتهاست، که در فاصله ۱۲۰۰ تا ۱۲۰۶ ه. ق. در [[کلکته]] صورت گرفت. |
||
[[پرونده:دیوان حافظ.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|طرح جلد دیوان حافظ چاپ ۱۹۶۹ انتشارات امیرکبیر]] |
[[پرونده:دیوان حافظ.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|طرح جلد دیوان حافظ چاپ ۱۹۶۹ انتشارات امیرکبیر]] |
||
خط ۲۰: | خط ۱۹: | ||
# "غزلیات حافظ "به تصحیح [[بهروز ثروتیان]] |
# "غزلیات حافظ "به تصحیح [[بهروز ثروتیان]] |
||
دیوان حافظ به تصحیح علامه قزوینی و دکتر غنی مشهورترین چاپ دیوان حافظ است. تصحیح خانلری و تصحیح عیوضی نیز دو تصحیح علمی و معتبر بهشمار میآیند. |
دیوان حافظ به تصحیح علامه قزوینی و دکتر غنی مشهورترین چاپ دیوان حافظ است. تصحیح خانلری و تصحیح عیوضی نیز دو تصحیح علمی و معتبر بهشمار میآیند. |
||
== درباره دیوان == |
|||
دیوان حافظ که مشتمل بر حدود ۵۰۰ غزل، چند قصیده، دو مثنوی، چندین قطعه و تعدادی رباعی است، تاکنون بیش از چهارصد بار به اشکال و شیوههای گوناگون، به زبان فارسی و دیگر زبانهای جهان به چاپ رسیدهاست. شاید تعداد نسخههای خطّی ساده یا تذهیبشدهٔ آن در کتابخانههای ایران، افغانستان، هند، پاکستان، ترکیه و حتی کشورهای غربی از هر دیوان فارسی دیگری بیشتر باشد |
|||
نخستین نسخهٔ بازنگریشدهٔ تاریخی، که مدتها بهعنوان منبعی موثق از زندگی حافظ پذیرفته شده بود، متعلق به سودی عثمانی (د. ۱۰۰۰ ه.ق) بود. او یک بار متهم شد که یک یا دو شعر در همدردی با شیعه را از بین برده است، اما پژوهشهای مدرن با ناکامی در پیدا کردن این اشعار در نسخههای خطی اولیه و کمترین گمان در تشیع حافظ، او را تبرئه کردهاست. این بازنگری بهعنوان پایهای برای یک نسخه بلند برجستهٔ دیگر و در سه جلد شامل ۶۹۲ شعر از هرمان بروکهاوس در نظر گرفته شد. در اواخر سدهٔ هجدهم و اوایل سدهٔ نوزدهم میلادی، توجهی بسیار گسسته و غیرحرفهای به حافظ در میان اروپاییها — و بیشتر بریتانیایی و فرانسوی — دیده شد؛ اما نقطهٔ عطف، چاپ متونی در یک نسخهٔ چاپی در کلکته بهسال ۱۷۹۱ م و دربردارندهٔ ۷۲۵ شعر بود که با نام آپجان همراه بود؛ این ویرایش هم برپایهٔ نسخههای خطی متأخر و بیشتر بر روی بازنگری سودی استوار بود؛ مقدمهٔ آن بیشترِ مطالب مربوط به زندگینامهٔ سنتی را پوشش میداد. جوزف فون هامر در سال ۱۸۱۲–۱۳ ترجمهای سترگ به زبان آلمانی و منثور از دیوان حافظ تهیه کرد که گوته هنگامیکه دیوان غربی–شرقی را مینوشت، با آن آشنا شده بود. بین سالهای ۱۸۵۸ تا ۱۸۶۴ م، یعنی تقریباً همزمان با نسخهٔ بروکهاس که در بالا ذکر شد و با استفاده از منابع مشابه، فینتسنتس روزنتسوایگ فون شواناو نسخهٔ سه جلدی دیگری از متن را بههمراه ترجمهای بسیار ماهرانه از یک بیت به زبان آلمانی منتشر کرد. |
|||
== مشخصات شعر حافظ == |
|||
در سراسر دیوان حافظ غزلهای عرفانی بسیاری میتوان یافت که حتی برخی از غزلها که ظاهرا غزل عاشقانه است، میتوان تعزلی عارفانه شمرد. |
|||
غزل حافظ، هم دارای سطوح عاشقانه چون غزل سعدی است، هم دارای سطوح عارفانه چون غزل عطار و مولانا و عراقی و هم از سوی دیگر وظیفه اصلی قصیده را که مدح است بر دوش دارد. |
|||
غزل حافظ، هم دارای سطوح عاشقانه چون غزل سعدی است، هم دارای سطوح عارفانه چون غزل عطار و مولانا و عراقی و هم از سوی دیگر وظیفه اصلی قصیده را که مدح است بر دوش دارد. |
|||
دیگر از مشخصات عمده شعر حافظ، طنز است که آن را در همه زمینهها از جمله در زمینه خیالی به کار برده است و در زمینههای فکری گاهی خیام را به یاد میآورد |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[فهرست نسخههای خطی غزلیات حافظ]] |
* [[فهرست نسخههای خطی غزلیات حافظ]] |
نسخهٔ ۲ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۳۳
از سلسله مقالات دربارهٔ |
![]() |
---|
آثار |
هنر و اندیشه |
|
دیوان حافظ مجموعه اشعار حافظ را در بر میگیرد. اکنون، بیش از دویست سال از اوّلین چاپ رسمی این دیوان گذشتهاست، که در فاصله ۱۲۰۰ تا ۱۲۰۶ ه. ق. در کلکته صورت گرفت.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8.jpg/250px-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8.jpg)
تصحیحهای مختلف
![]() |
- دیوان حافظ، به تصحیح محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی
- دیوان حافظ خواجه شمسالدین محمد، به تصحیح پرویز ناتل خانلری
- " دیوان حافظ بر اساس نه نسخه کهن، به تصحیح و تدوین رشید عیوضی، ۱۳۸۵
- حافظ به سعی سایه، هوشنگ ابتهاج
- حافظ شیراز به روایت احمد شاملو، احمد شاملو
- غزلیات حافظ (بر اساس نسخهٔ مورخ ۸۱۳ هجری)، پروفسور نذیر احمد- سید محمد رضا جلالی نائینی
- دیوان حافظ، به کوشش حسین الهی قمشهای
- دیوان حافظ، بر اساس نسخه خلخالی و بادلیان و بنجاب، بهاءالدین خرمشاهی
- "دیوان حافظ، به تصحیح سلیم نیساری
- " دیوان حافظ، به تصحیح سید ابوالقاسم انجوی شیرازی
- "دیوان حافظ "به تصحیح ادیب برومند
- "غزلیات حافظ "به تصحیح بهروز ثروتیان
دیوان حافظ به تصحیح علامه قزوینی و دکتر غنی مشهورترین چاپ دیوان حافظ است. تصحیح خانلری و تصحیح عیوضی نیز دو تصحیح علمی و معتبر بهشمار میآیند.
جستارهای وابسته
منابع
- اشعار برگزیدهٔ پنجاهگانهٔ حافظ (یا حافظ به ۲ زبان)، گردآوری آرتور جی. آربری (Arthur J. Arberry)، انتشارات پدیده، ۱۳۶۷
- خرّمشاهی، بهاءالدّین. حافظ، چاپ سوّم، انتشارات طرح نو، تهران، ۱۳۷۸. شابک ۹۶۴−۵۶۲۵−۲۹−۷
- Arberry, A. J. , Fifty Poems of Hafiz, Published by The Syndics of the Cambridge University Press, ۱۹۶۲(First edition 1947)
پیوند به بیرون