پرش به محتوا

فهرست رئیس‌جمهورهای ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 32681416 از Mohammad83hossein (بحث)رئیس جمهور منتخب نداریم یا سوگند ریاست جمهوری خورده‌اند و رئیس‌جمهور شده‌اند یا خیر. رئیس‌جمهورها بعد از دریافت رسمی سمت (ریاست‌جمهوری) به این لیست افزوده میشوند
برچسب: خنثی‌سازی
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: آیت‌الله⟸، حضرت⟸، دکتر⟸، مقام معظم⟸
برچسب: برگردانده‌شده
خط ۴۴: خط ۴۴:
|rowspan=2 |[[محمدعلی رجایی|محمّدعلی رجایی]]{{سخ}}{{کوچک|(۱۳۶۰–۱۳۱۲)}}
|rowspan=2 |[[محمدعلی رجایی|محمّدعلی رجایی]]{{سخ}}{{کوچک|(۱۳۶۰–۱۳۱۲)}}
| [[پرونده:Portrait of Mohammad-Ali Rajai 1.jpg|110px]]
| [[پرونده:Portrait of Mohammad-Ali Rajai 1.jpg|110px]]
| ۱۱ مرداد ۱۳۶۰{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
| ۱۱ مرداد ۱۳۶۰{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
|۸ شهریور ۱۳۶۰{{رچ}}<ref>{{پک|راعی گلوجه|ف=شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت|رف=فارس}}</ref>
|۸ شهریور ۱۳۶۰{{رچ}}<ref>{{پک|راعی گلوجه|ف=شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت|رف=فارس}}</ref>
|''[[کنشگر سیاسی مستقل|مستقل]]''{{سخ}}<ref group="پانویس">رجایی عضو [[حزب جمهوری اسلامی]] نبود، اما کاندیدای منتخب این حزب در انتخابات بود.</ref><ref>{{پک|Daniel|2005|ص=206|زبان=en|رف=daniel}}{{رچ}}</ref><ref>{{پک|Basmenji|رف=Basmenji|2005|ص=162|زبان=en}} "... Banisadr was forced to accept the IRP candidate, Muhammad Ali Rajaei."</ref><ref>{{پک|اصغرنیا|ص=۱۴۰|رف=اصغرنیا|زبان=fa}} «در حال حاضر، آقای محمدعلی رجایی عضو حزب نیست، ولی چون لایق است، از او حمایت می‌کنیم.»</ref>
|''[[کنشگر سیاسی مستقل|مستقل]]''{{سخ}}<ref group="پانویس">رجایی عضو [[حزب جمهوری اسلامی]] نبود، اما کاندیدای منتخب این حزب در انتخابات بود.</ref><ref>{{پک|Daniel|2005|ص=206|زبان=en|رف=daniel}}{{رچ}}</ref><ref>{{پک|Basmenji|رف=Basmenji|2005|ص=162|زبان=en}} "... Banisadr was forced to accept the IRP candidate, Muhammad Ali Rajaei."</ref><ref>{{پک|اصغرنیا|ص=۱۴۰|رف=اصغرنیا|زبان=fa}} «در حال حاضر، آقای محمدعلی رجایی عضو حزب نیست، ولی چون لایق است، از او حمایت می‌کنیم.»</ref>
خط ۶۶: خط ۶۶:
|rowspan="3" | [[میرحسین موسوی]]<ref>{{پک|Daniel|2005|ص=206|زبان=en|رف=daniel}}{{رچ}}</ref>
|rowspan="3" | [[میرحسین موسوی]]<ref>{{پک|Daniel|2005|ص=206|زبان=en|رف=daniel}}{{رچ}}</ref>
|--
|--
|۱۳ شهریور ۱۳۶۴{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
|۱۳ شهریور ۱۳۶۴{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
|۲۵ مرداد ۱۳۶۸{{رچ}}<ref name="est">{{پک/بن|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=استعفا}}</ref>
|۲۵ مرداد ۱۳۶۸{{رچ}}<ref name="est">{{پک/بن|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=استعفا}}</ref>
|[[دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران|۴]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۶۴)|۱۳۶۴]])}}
|[[دولت چهارم جمهوری اسلامی ایران|۴]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۶۴)|۱۳۶۴]])}}
|-
|-
| colspan=5 align=right|
| colspan=5 align=right|
<small>سید علی خامنه‌ای با بیش از ۱۶ میلیون رأی (۹۵٬۰۱٪) در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (مهر ۱۳۶۰)|انتخابات ۱۳۶۰]]<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/92461/دوران-ریاست-جمهوری دوران ریاست جمهوری] حوزه (پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه)</ref><ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/938/آیت‌الله‌-خامنه‌ای-رکورددار-آراء-مردمی-در-انتخابات-ریاست‌-جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای رکورددار آراء مردمی در انتخابات ریاست جمهوری] مرکز اسناد انقلاب اسلامی</ref> و بار دیگر با بیش از ۱۲٬۲ میلیون رأی (۸۵٪~) در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۶۴)|انتخابات ۱۳۶۴]] برگزیده شد. در این دوران که با بخش عمدهٔ [[جنگ ایران عراق|جنگ]] همزمان بود و [[جناح چپ جمهوری اسلامی ایران|جناح چپ جمهوری اسلامی]] قدرتمند بود، او از چهره‌های نسبتاً معتدل به‌شمار می‌رفت.<ref>{{پک|Ashraf|ک=Encyclopædia Iranica|رف=ash|زبان=en}}</ref> با درگذشت [[روح‌الله خمینی]] و از تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، به [[رهبر ایران|رهبری]] برگزیده شد و مدتی کوتاه رسماً عهده‌دار هر دو مسئولیت بود. او ضمن واگذاری پیش از موعد ریاست جمهوری، از [[میرحسین موسوی|موسوی]] خواست تا تاریخ آغاز به کار دولت جدید به کار خود ادامه دهد.<ref>{{پک/بن|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|م=انتخابات پنجمین دوره ریاست جمهوری|رف=پنجمین}}</ref>
<small>سید علی خامنه‌ای با بیش از ۱۶ میلیون رأی (۹۵٬۰۱٪) در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (مهر ۱۳۶۰)|انتخابات ۱۳۶۰]]<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/92461/دوران-ریاست-جمهوری دوران ریاست جمهوری] حوزه (پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه)</ref><ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/938/آیت‌الله‌-خامنه‌ای-رکورددار-آراء-مردمی-در-انتخابات-ریاست‌-جمهوری خامنه‌ای رکورددار آراء مردمی در انتخابات ریاست جمهوری] مرکز اسناد انقلاب اسلامی</ref> و بار دیگر با بیش از ۱۲٬۲ میلیون رأی (۸۵٪~) در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۶۴)|انتخابات ۱۳۶۴]] برگزیده شد. در این دوران که با بخش عمدهٔ [[جنگ ایران عراق|جنگ]] همزمان بود و [[جناح چپ جمهوری اسلامی ایران|جناح چپ جمهوری اسلامی]] قدرتمند بود، او از چهره‌های نسبتاً معتدل به‌شمار می‌رفت.<ref>{{پک|Ashraf|ک=Encyclopædia Iranica|رف=ash|زبان=en}}</ref> با درگذشت [[روح‌الله خمینی]] و از تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، به [[رهبر ایران|رهبری]] برگزیده شد و مدتی کوتاه رسماً عهده‌دار هر دو مسئولیت بود. او ضمن واگذاری پیش از موعد ریاست جمهوری، از [[میرحسین موسوی|موسوی]] خواست تا تاریخ آغاز به کار دولت جدید به کار خود ادامه دهد.<ref>{{پک/بن|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|م=انتخابات پنجمین دوره ریاست جمهوری|رف=پنجمین}}</ref>
</small>
</small>
|--
|--
خط ۹۱: خط ۹۱:
|rowspan="4" | [[حسن حبیبی]]<ref>{{پک|Page|2004|زبان=en|ص=272|رف=Page}}</ref>
|rowspan="4" | [[حسن حبیبی]]<ref>{{پک|Page|2004|زبان=en|ص=272|رف=Page}}</ref>
|--
|--
| ۱۲ مرداد ۱۳۷۲{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
| ۱۲ مرداد ۱۳۷۲{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
| ۱۲ مرداد ۱۳۷۶
| ۱۲ مرداد ۱۳۷۶
| [[دولت ششم جمهوری اسلامی ایران|۶]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۷۲)|۱۳۷۲]])}}
| [[دولت ششم جمهوری اسلامی ایران|۶]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۷۲)|۱۳۷۲]])}}
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
|rowspan="6"|[[محمود احمدی‌نژاد]]{{سخ}}{{کوچک|(–۱۳۳۵)}}
|rowspan="6"|[[محمود احمدی‌نژاد]]{{سخ}}{{کوچک|(–۱۳۳۵)}}
|rowspan="5"| [[پرونده:Mahmoud Ahmadinejad 2010 (cropped).jpg|140x140پیکسل]]
|rowspan="5"| [[پرونده:Mahmoud Ahmadinejad 2010 (cropped).jpg|140x140پیکسل]]
|rowspan="3"|۱۲ مرداد ۱۳۸۴{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
|rowspan="3"|۱۲ مرداد ۱۳۸۴{{رچ}}<ref>{{پک|سجادی‌پور|ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=سجادی‌پور|زبان=fa}}</ref>
|rowspan="3"|۱۲ مرداد ۱۳۸۸
|rowspan="3"|۱۲ مرداد ۱۳۸۸
|rowspan="5"|[[جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی]]{{سخ}}و [[جامعه اسلامی مهندسین]]{{سخ}}و [[ائتلاف آبادگران ایران اسلامی]]{{سخ}}<ref group="پانویس">در مرحلهٔ اول انتخابات ۱۳۸۴ هیچ‌یک از این سه حزب از احمدی‌نژاد حمایت نکردند. جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی از [[محمدباقر قالیباف]] و جامعهٔ اسلامی مهندسین از [[علی لاریجانی]] حمایت کرده و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی از هیچ کاندیدایی حمایت نکرد.</ref><ref>{{پک|Mattair|2008|زبان=en|رف=ABC-CLIO|ص=163}}</ref>
|rowspan="5"|[[جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی]]{{سخ}}و [[جامعه اسلامی مهندسین]]{{سخ}}و [[ائتلاف آبادگران ایران اسلامی]]{{سخ}}<ref group="پانویس">در مرحلهٔ اول انتخابات ۱۳۸۴ هیچ‌یک از این سه حزب از احمدی‌نژاد حمایت نکردند. جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی از [[محمدباقر قالیباف]] و جامعهٔ اسلامی مهندسین از [[علی لاریجانی]] حمایت کرده و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی از هیچ کاندیدایی حمایت نکرد.</ref><ref>{{پک|Mattair|2008|زبان=en|رف=ABC-CLIO|ص=163}}</ref>
خط ۱۲۷: خط ۱۲۷:
|-
|-
|[[اسفندیار رحیم مشایی]]{{سخ}}
|[[اسفندیار رحیم مشایی]]{{سخ}}
<small>۲۶ تیر–۲ مرداد ۱۳۸۸</small>{{سخ}}<ref>{{پک/بن|ف=طی حکمی از سوی دکتر احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ «اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رئیس‌جمهور شد| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=انتصاب مشایی|زبان=fa}}</ref><ref>{{پک/بن|ف=نامه رحیم مشایی به رئیس‌جمهور| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=استعفای مشایی|زبان=fa}}</ref><ref group="پانویس">[[اسفندیار رحیم مشایی]] به دستور رهبر از سمت خود استعفا کرد.</ref>
<small>۲۶ تیر–۲ مرداد ۱۳۸۸</small>{{سخ}}<ref>{{پک/بن|ف=طی حکمی از سوی احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ «اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رئیس‌جمهور شد| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=انتصاب مشایی|زبان=fa}}</ref><ref>{{پک/بن|ف=نامه رحیم مشایی به رئیس‌جمهور| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=استعفای مشایی|زبان=fa}}</ref><ref group="پانویس">[[اسفندیار رحیم مشایی]] به دستور رهبر از سمت خود استعفا کرد.</ref>
|-
|-
|rowspan="2"|''بدون متصدّی''{{سخ}}
|rowspan="2"|''بدون متصدّی''{{سخ}}
<small>۲ مرداد–۲۲ شهریور ۱۳۸۸</small>
<small>۲ مرداد–۲۲ شهریور ۱۳۸۸</small>
|-
|-
|rowspan="2"| [[مراسم تنفیذ و تحلیف دهمین دوره ریاست جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۸۸]]{{رچ}}<ref>{{پک/بن|ف=برگزاری مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری در حضور رهبر انقلاب| ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|رف=تنفیذ دهم|زبان=fa}}</ref>
|rowspan="2"| [[مراسم تنفیذ و تحلیف دهمین دوره ریاست جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۸۸]]{{رچ}}<ref>{{پک/بن|ف=برگزاری مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری در حضور رهبر انقلاب| ک=وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای|رف=تنفیذ دهم|زبان=fa}}</ref>
|rowspan="2"| ۱۲ مرداد ۱۳۹۲
|rowspan="2"| ۱۲ مرداد ۱۳۹۲
|rowspan="2"|[[دولت دهم جمهوری اسلامی ایران|۱۰]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)|۱۳۸۸]])}}
|rowspan="2"|[[دولت دهم جمهوری اسلامی ایران|۱۰]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)|۱۳۸۸]])}}
خط ۱۴۷: خط ۱۴۷:
| rowspan="3" |[[حسن روحانی]]{{سخ}}{{کوچک|(–۱۳۲۷)}}
| rowspan="3" |[[حسن روحانی]]{{سخ}}{{کوچک|(–۱۳۲۷)}}
| rowspan="2" | [[پرونده:Hassan Rouani 2017 portrait.jpg|110px]]
| rowspan="2" | [[پرونده:Hassan Rouani 2017 portrait.jpg|110px]]
|[[مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۹۲]]{{رچ}}<ref>{{پک/بن|ف=تنفیذ حکم ریاست جمهوری دکتر روحانی از سوی مقام معظم رهبری| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=تنفیذ|زبان=fa}}</ref>
|[[مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۹۲]]{{رچ}}<ref>{{پک/بن|ف=تنفیذ حکم ریاست جمهوری روحانی از سوی رهبری| ک= وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=تنفیذ|زبان=fa}}</ref>
| '' ۱۲ مرداد ۱۳۹۶''
| '' ۱۲ مرداد ۱۳۹۶''
| [[حزب اعتدال و توسعه]]<ref>{{پک|Mousavian|2013|رف=اعتدال و توسعه}}</ref>{{سخ}}و [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلبان]]<ref>{{پک/بن|ف=|ک=وبگاه رسمی جامعه روحانیت مبارز|رف=جامعه روحانیت مبارز|زبان=fa}}</ref><ref group="پانویس">در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)|انتخابات ۱۳۹۲]]، [[جامعه روحانیت مبارز]] از حسن روحانی حمایت نکرد اما وی کاندیدای برگزیدهٔ [[حزب اعتدال و توسعه]] و [[اصلاح‌طلبان ایران|شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان]] و مورد حمایت دو رئیس‌جمهور پیشین ([[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[سید محمد خاتمی]]) بود.</ref>
| [[حزب اعتدال و توسعه]]<ref>{{پک|Mousavian|2013|رف=اعتدال و توسعه}}</ref>{{سخ}}و [[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلبان]]<ref>{{پک/بن|ف=|ک=وبگاه رسمی جامعه روحانیت مبارز|رف=جامعه روحانیت مبارز|زبان=fa}}</ref><ref group="پانویس">در [[انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲)|انتخابات ۱۳۹۲]]، [[جامعه روحانیت مبارز]] از حسن روحانی حمایت نکرد اما وی کاندیدای برگزیدهٔ [[حزب اعتدال و توسعه]] و [[اصلاح‌طلبان ایران|شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان]] و مورد حمایت دو رئیس‌جمهور پیشین ([[اکبر هاشمی رفسنجانی]] و [[سید محمد خاتمی]]) بود.</ref>
|[[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|۱۱]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)|۱۳۹۲]])}}
|[[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|۱۱]]{{سخ}}{{کوچک|([[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)|۱۳۹۲]])}}
| rowspan="3" |[[اسحاق جهانگیری]]<ref>{{پک/بن|ف=در حکمی از سوی دکتر روحانی صورت گرفت؛ انتصاب مهندس جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور|ک=وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=جهانگیری|زبان=fa}}</ref>
| rowspan="3" |[[اسحاق جهانگیری]]<ref>{{پک/بن|ف=در حکمی از سوی روحانی صورت گرفت؛ انتصاب مهندس جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور|ک=وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|رف=جهانگیری|زبان=fa}}</ref>
|-
|-
! [[مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۹۶]]
! [[مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|۱۲ مرداد ۱۳۹۶]]
خط ۱۹۰: خط ۱۹۰:
* {{یادکرد|کتاب=دولت‌های ایران: از میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی؛ بر اساس دفتر ثبت کابینه‌های نخست‌وزیری|نویسنده =[[یعقوب آژند|آژند، یعقوب]]؛ [[سید هاشم آقاجری|آغاجری، هاشم]]؛ حسنی، عطاءالله؛ خیراندیش، عبدالرسول؛ زرگری‌نژاد، غلامحسین؛ اسماعیلی، علیرضا؛ بهرامی، روح‌الله؛ علی‌اکبری بایگی، علی‌اکبر|ناشر =[[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]]|شهر=تهران|کوشش=اداره کل آرشیو، اسناد و موزه|ref=دفتر ثبت|سال=تابستان ۱۳۷۸|شابک=}}
* {{یادکرد|کتاب=دولت‌های ایران: از میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی؛ بر اساس دفتر ثبت کابینه‌های نخست‌وزیری|نویسنده =[[یعقوب آژند|آژند، یعقوب]]؛ [[سید هاشم آقاجری|آغاجری، هاشم]]؛ حسنی، عطاءالله؛ خیراندیش، عبدالرسول؛ زرگری‌نژاد، غلامحسین؛ اسماعیلی، علیرضا؛ بهرامی، روح‌الله؛ علی‌اکبری بایگی، علی‌اکبر|ناشر =[[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]]|شهر=تهران|کوشش=اداره کل آرشیو، اسناد و موزه|ref=دفتر ثبت|سال=تابستان ۱۳۷۸|شابک=}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahrionline.ir/news-82636.aspx| عنوان = آشنایی با ادوار انتخابات ریاست جمهوری در ایران| تاریخ بازدید = ۱۷ مهر ۱۳۸۹| تاریخ = ۱۲ خرداد ۱۳۸۸| ناشر = [[همشهری آنلاین]]| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20140123020257/http://hamshahrionline.ir/details/82636| تاریخ بایگانی = ۲۳ ژانویه ۲۰۱۴| ref = همشهری| dead-url = no}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahrionline.ir/news-82636.aspx| عنوان = آشنایی با ادوار انتخابات ریاست جمهوری در ایران| تاریخ بازدید = ۱۷ مهر ۱۳۸۹| تاریخ = ۱۲ خرداد ۱۳۸۸| ناشر = [[همشهری آنلاین]]| پیوند بایگانی = https://web.archive.org/web/20140123020257/http://hamshahrionline.ir/details/82636| تاریخ بایگانی = ۲۳ ژانویه ۲۰۱۴| ref = همشهری| dead-url = no}}
* {{یادکرد وب| نویسنده = سجادی‌پور، هادی| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=7535| عنوان = بازخوانی تنفیذ احکام رؤسای جمهوری| تاریخ بازدید = ۱۷ مهر ۱۳۸۹| تاریخ = ۶ مرداد ۱۳۸۸| ناشر = وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای| ref = سجادی‌پور| archiveurl = https://web.archive.org/web/20091001184727/http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=7535| archivedate = ۱ اکتبر ۲۰۰۹| dead-url = yes}}
* {{یادکرد وب| نویسنده = سجادی‌پور، هادی| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=7535| عنوان = بازخوانی تنفیذ احکام رؤسای جمهوری| تاریخ بازدید = ۱۷ مهر ۱۳۸۹| تاریخ = ۶ مرداد ۱۳۸۸| ناشر = وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای| ref = سجادی‌پور| archiveurl = https://web.archive.org/web/20091001184727/http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=7535| archivedate = ۱ اکتبر ۲۰۰۹| dead-url = yes}}
* {{یادکرد|نویسنده=اصغرنیا، محمدحسین| عنوان = فاجعه ۷ تیر در گفتگو با محمدحسین اصغرنیا؛ ما بازماندگان ۲۷ نفر بودیم!|نشریه=ویژه‌نامه سیاسی [[ایران (روزنامه)|روزنامه ایران]]|تاریخ=۹ خرداد ۱۳۸۹|شماره=۲|صفحه=۱۱۴| فرمت =PDF| پیوند =http://www.iran-newspaper.com/1389/3/9/Iran/2/Page/114/Index.htm|| پیوند بایگانی =http://web.archive.org/web/20111231055751/http://www.iran-newspaper.com/1389/3/9/Iran/2/Page/114/Iran_2_114.pdf|تاریخ بایگانی=۱۱ دی ۱۳۹۰|ref=اصغرنیا}}
* {{یادکرد|نویسنده=اصغرنیا، محمدحسین| عنوان = فاجعه ۷ تیر در گفتگو با محمدحسین اصغرنیا؛ ما بازماندگان ۲۷ نفر بودیم!|نشریه=ویژه‌نامه سیاسی [[ایران (روزنامه)|روزنامه ایران]]|تاریخ=۹ خرداد ۱۳۸۹|شماره=۲|صفحه=۱۱۴| فرمت =PDF| پیوند =http://www.iran-newspaper.com/1389/3/9/Iran/2/Page/114/Index.htm|| پیوند بایگانی =http://web.archive.org/web/20111231055751/http://www.iran-newspaper.com/1389/3/9/Iran/2/Page/114/Iran_2_114.pdf|تاریخ بایگانی=۱۱ دی ۱۳۹۰|ref=اصغرنیا}}
* {{یادکرد وب|نشانی=http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8806011147|عنوان=شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت|نویسنده=راعی گلوجه، سجاد|تاریخ بازدید=۲ مهر ۱۳۸۹|تاریخ=۲ شهریور ۱۳۸۸|ناشر=[[خبرگزاری فارس]]|ref=فارس|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20140101133527/http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8806011147|تاریخ بایگانی=۱ ژانویه ۲۰۱۴|dead-url=no}}
* {{یادکرد وب|نشانی=http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8806011147|عنوان=شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت|نویسنده=راعی گلوجه، سجاد|تاریخ بازدید=۲ مهر ۱۳۸۹|تاریخ=۲ شهریور ۱۳۸۸|ناشر=[[خبرگزاری فارس]]|ref=فارس|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20140101133527/http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8806011147|تاریخ بایگانی=۱ ژانویه ۲۰۱۴|dead-url=no}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2165| عنوان =نامه به حجةالاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی و استعفا از سمت ریاست جمهوری| تاریخ بازدید = ۱۶ ژوئن ۲۰۱۸| ناشر = دفتر حفظ نشر و آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای|ref=استعفا}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2165| عنوان =نامه به حجةالاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی و استعفا از سمت ریاست جمهوری| تاریخ بازدید = ۱۶ ژوئن ۲۰۱۸| ناشر = دفتر حفظ نشر و آثار خامنه‌ای|ref=استعفا}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/yad-content?id=8670| عنوان = انتخابات پنجمین دوره ریاست جمهوری| تاریخ بازدید = ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| ناشر = دفتر حفظ نشر و آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای| ref = پنجمین| archiveurl = https://web.archive.org/web/20101009034356/http://farsi.khamenei.ir/yad-content?id=8670| archivedate = ۹ اکتبر ۲۰۱۰| dead-url = yes}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://farsi.khamenei.ir/yad-content?id=8670| عنوان = انتخابات پنجمین دوره ریاست جمهوری| تاریخ بازدید = ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| ناشر = دفتر حفظ نشر و آثار خامنه‌ای| ref = پنجمین| archiveurl = https://web.archive.org/web/20101009034356/http://farsi.khamenei.ir/yad-content?id=8670| archivedate = ۹ اکتبر ۲۰۱۰| dead-url = yes}}
* {{یادکرد وب| نشانی =http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=7691| عنوان =برگزاری مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری در حضور رهبر انقلاب| تاریخ بازدید =۳ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۲ مرداد ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای| ref =تنفیذ دهم| archiveurl =https://web.archive.org/web/20140121120440/http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=7691| archivedate =۲۱ ژانویه ۲۰۱۴| dead-url =yes}}
* {{یادکرد وب| نشانی =http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=7691| عنوان =برگزاری مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری در حضور رهبر انقلاب| تاریخ بازدید =۳ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۲ مرداد ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای| ref =تنفیذ دهم| archiveurl =https://web.archive.org/web/20140121120440/http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=7691| archivedate =۲۱ ژانویه ۲۰۱۴| dead-url =yes}}
* {{یادکرد وب| عنوان =معاون‌اول رئیس‌جمهور| نشانی =http://former.president.ir/farsi/khatami/cabinet/3_8.htm| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090621103527/http://former.president.ir/farsi/khatami/cabinet/3_8.htm| تاریخ بایگانی =۲۱ ژوئن ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =عارف| dead-url =yes}}
* {{یادکرد وب| عنوان =معاون‌اول رئیس‌جمهور| نشانی =http://former.president.ir/farsi/khatami/cabinet/3_8.htm| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090621103527/http://former.president.ir/farsi/khatami/cabinet/3_8.htm| تاریخ بایگانی =۲۱ ژوئن ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =عارف| dead-url =yes}}
* {{یادکرد وب| عنوان =طی حکمی از سوی دکتر احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ «اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رئیس‌جمهور شد| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17242| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090918150321/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17242| تاریخ بایگانی =۱۸ سپتامبر ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۲۶ تیر ۱۳۸۸| 7 =| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =انتصاب مشایی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| عنوان =طی حکمی از سوی احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ «اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رئیس‌جمهور شد| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17242| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090918150321/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17242| تاریخ بایگانی =۱۸ سپتامبر ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۲۶ تیر ۱۳۸۸| 7 =| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =انتصاب مشایی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| عنوان =نامه رحیم مشایی به رئیس‌جمهور| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17309| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090921113043/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17309| تاریخ بایگانی =۲۱ سپتامبر ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۳ مرداد ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =استعفای مشایی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| عنوان =نامه رحیم مشایی به رئیس‌جمهور| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17309| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20090921113043/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17309| تاریخ بایگانی =۲۱ سپتامبر ۲۰۰۹| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۳ مرداد ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =استعفای مشایی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| عنوان =انتصاب محمدرضا رحیمی به سمت معاون اول رئیس‌جمهور| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17780| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20110110030549/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17780| تاریخ بایگانی =۱۰ ژانویه ۲۰۱۱| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۲۲ شهریور ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =رحیمی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| عنوان =انتصاب محمدرضا رحیمی به سمت معاون اول رئیس‌جمهور| نشانی =http://www.president.ir/fa/?ArtID=17780| پیوند بایگانی =https://web.archive.org/web/20110110030549/http://www.president.ir/fa/?ArtID=17780| تاریخ بایگانی =۱۰ ژانویه ۲۰۱۱| تاریخ بازدید =۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱| تاریخ =۲۲ شهریور ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref =رحیمی| dead-url =no}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://president.ir/fa/70008|عنوان=تنفیذ حکم ریاست جمهوری دکتر روحانی از سوی مقام معظم رهبری| تاریخ بازدید = ۷ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۲ مرداد ۱۳۹۲ | ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|ref=تنفیذ}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://president.ir/fa/70008|عنوان=تنفیذ حکم ریاست جمهوری روحانی از سوی رهبری| تاریخ بازدید = ۷ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۲ مرداد ۱۳۹۲ | ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|ref=تنفیذ}}
* {{یادکرد وب|نشانی= http://rohanyat.ir/html/Page/6|عنوان= معرفی جامعه روحانیت ← اعضأ و سمت‌ها ← اعضای شورای مرکزی|ناشر= وبگاه رسمی [[جامعه روحانیت مبارز]]|تاریخ بازبینی= ۷ دی ۱۳۹۲|ref= جامعه روحانیت مبارز|archiveurl= https://web.archive.org/web/20130427123144/http://rohanyat.ir/html/Page/6|archivedate= ۲۷ آوریل ۲۰۱۳|dead-url= yes}}
* {{یادکرد وب|نشانی= http://rohanyat.ir/html/Page/6|عنوان= معرفی جامعه روحانیت ← اعضأ و سمت‌ها ← اعضای شورای مرکزی|ناشر= وبگاه رسمی [[جامعه روحانیت مبارز]]|تاریخ بازبینی= ۷ دی ۱۳۹۲|ref= جامعه روحانیت مبارز|archiveurl= https://web.archive.org/web/20130427123144/http://rohanyat.ir/html/Page/6|archivedate= ۲۷ آوریل ۲۰۱۳|dead-url= yes}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.president.ir/fa/70225|عنوان=در حکمی از سوی دکتر روحانی صورت گرفت؛ انتصاب مهندس جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور| تاریخ بازدید = ۷ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۴ مرداد ۱۳۹۲ | ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|ref=جهانگیری}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.president.ir/fa/70225|عنوان=در حکمی از سوی روحانی صورت گرفت؛ انتصاب مهندس جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور| تاریخ بازدید = ۷ دی ۱۳۹۲| تاریخ =۱۴ مرداد ۱۳۹۲ | ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران|ref=جهانگیری}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.president.ir/media//occasion/100days/index.php| عنوان = متن کامل گزارش ۱۰۰ روزه رئیس‌جمهور| تاریخ بازدید = ۲۸ بهمن ۱۳۹۲| ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref = تدبیر و امید| archiveurl = https://web.archive.org/web/20140219023938/http://www.president.ir/media/occasion/100days/index.php| archivedate = ۱۹ فوریه ۲۰۱۴| dead-url = yes}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.president.ir/media//occasion/100days/index.php| عنوان = متن کامل گزارش ۱۰۰ روزه رئیس‌جمهور| تاریخ بازدید = ۲۸ بهمن ۱۳۹۲| ناشر = وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران| ref = تدبیر و امید| archiveurl = https://web.archive.org/web/20140219023938/http://www.president.ir/media/occasion/100days/index.php| archivedate = ۱۹ فوریه ۲۰۱۴| dead-url = yes}}
=== انگلیسی ===
=== انگلیسی ===

نسخهٔ ‏۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۱۱

حسن روحانی رئیس‌جمهور فعلی ایران

تا کنون ۷ نفر طی ۱۲ دوره رئیس‌جمهور ایران بوده‌اند. این مقام پس از سقوط حکومت شاهنشاهی پهلوی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و بنیانگذاری نظام جمهوری اسلامی در ایران به‌وجود آمد و از تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۵۸ با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شکل قانونی به‌خود گرفت. رئیس‌جمهور از بین نامزدهای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان گزینش (تأیید یا ردّ صلاحیت) شده[۱] و راه یافتگان به مرحله بعدی برای یک دورهٔ چهار ساله توسط رأی مستقیم اکثریت مطلق مردم ایران برگزیده می‌شود و انتخاب مجدّد او تنها برای یک دورهٔ پیاپی دیگر امکان‌پذیر است.

بنا بر قانون اساسی، رئیس‌جمهوری ایران پس از رهبری دومین مقام سیاسی بلندپایهٔ کشور است و هیئت دولت و قوّهٔ مجریه (یکی از قوای سه‌گانهٔ ایران) تحت امر او قرار دارد. البته تا قبل از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸، مطابق اصل ۱۳۴ ریاست هیئت دولت با مقام نخست‌وزیر بود؛ بنابراین ۳ رئیس‌جمهور اوّل ایران (سید ابوالحسن بنی‌صدر، محمدعلی رجایی، سید علی خامنه‌ای) رئیس کابینه محسوب نمی‌شدند. رئیس‌جمهور همچنین به عنوان مجری قانون اساسی، رئیس شورای عالی امنیت ملی و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز فعّالیّت می‌کند. تنها نخستین رئیس‌جمهور ایران (ابوالحسن بنی‌صدر) مقام فرماندهی کل نیروهای مسلّح را برعهده داشته‌است و پس از عزل و رد صلاحیت این وظیفه به رهبری سپرده شد، مابقی رؤسای جمهور حائز این مقام نبوده‌اند.

در صورتی که رئیس‌جمهور به دلایلی مانند مرگ، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری توانایی انجام مسئولیّت‌های قانونی خود را نداشته باشد، معاون‌اوّل رئیس‌جمهور با موافقت رهبری وظایف او را موقتاً برعهده می‌گیرد و باید ظرف مدت ۵۰ روز شرایط انتخاب رئیس‌جمهور بعدی را از طریق انتخابات پیش از موعد فراهم نماید. تا پیش از بازنگری قانون اساسی (۱۳۶۸)، مسئولیّت جانشینی رئیس‌جمهور بر عهدهٔ شورای موقّت ریاست جمهوری بوده‌است.

سید ابوالحسن بنی‌صدر، نخستین متصدّی این سمت بود که از ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ با تنفیذ حکم خود رسماً کارش را آغاز کرد. او تنها رئیس‌جمهوری بوده‌است که به دلیل عدم کفایت سیاسی توسط مجلس شورای اسلامی برکنار شده‌است. محمدعلی رجایی نیز تنها رئیس‌جمهوری بوده‌است که در حین خدمت ترور شده‌است. پس از هر دوی این مقاطع که رؤسای جمهور دوره کاری خود را به پایان نبردند، شورای موقّت وظایف آن‌ها را تا انتخاب رئیس‌جمهور بعدی برعهده گرفت. سید علی خامنه‌ای نیز پس از انتخاب به عنوان رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری، دورهٔ ریاست‌جمهوری خود را پیش از پایان آن واگذار کرد.

۴ رئیس‌جمهوری بعدی ایران یعنی اکبر هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی هر کدام ۲ دورهٔ پیاپی برای این سمت انتخاب شدند. رئیس‌جمهور ایران از مرداد ۱۳۹۲ تاکنون حسن روحانی است. سیدابراهیم رئیسی با پیروزی در سیزدهمین دوره ریاست جمهوری درانتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ به عنوان هشتمین رئیس جمهور ایران انتخاب شد که در مرداد ماه ۱۴۰۰ این پست را بر عهده خواهد گرفت.

رئیس‌جمهورها

ردیف رئیس‌جمهور دوره حزب دولت نخست‌وزیر
[پانویس ۱]
آغاز
[پانویس ۲]
پایان
۱ سیّد ابوالحسن بنی‌صدر
(–۱۳۱۲)
۱۵ بهمن ۱۳۵۸‏[۲] ۱ تیر ۱۳۶۰‏[۳] مستقل[۴] ۱
(۱۳۵۸)
محمّدعلی رجایی[۵]

سید ابوالحسن بنی‌صدر با بیش از ۱۰٫۷ میلیون رأی (۷۶٪~) در انتخابات ۱۳۵۸ برنده و نخستین رئیس‌جمهور ایران شد. بنی‌صدر به اسلام‌گرایان چپ و ملی‌گرایان لیبرال گرایش داشت و در ابتدای کارش از حمایت رهبر انقلاب، روح‌الله خمینی برخوردار بود.[۶] دوران او همزمان با چالش‌های ابتدای انقلاب، گروگان‌گیری سفارت آمریکا و جنگ با عراق دچار عدم ثبات و مشکلات داخلی شد[۷] و او نهایتاً توسط مجلس شورای اسلامی (با ۱۷۷ رای موافق، ۱۲ ممتنع و ۱ مخالف) به دلیل «عدم کفایت سیاسی» از ریاست جمهوری برکنار شد.

شورای موقت ریاست‌جمهوری[پانویس ۳]
۳۱ خرداد ۱۳۶۰–۱۱ مرداد ۱۳۶۰
۲ محمّدعلی رجایی
(۱۳۶۰–۱۳۱۲)
۱۱ مرداد ۱۳۶۰‏[۸] ۸ شهریور ۱۳۶۰‏[۹] مستقل
[پانویس ۴][۱۰][۱۱][۱۲]
۲
(۱۳۶۰)
محمّدجواد باهنر[۱۳]

محمدعلی رجایی با بیش از ۱۳ میلیون رأی (۹۰٪~) پیروز انتخابات ۱۳۶۰ شد. رجایی مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی بود و تنها پس از ۲۸ روز از آغاز ریاست جمهوری خود در بمب‌گذاری دفتر نخست‌وزیری توسط سازمان مجاهدین خلق ترور شد.[۱۴]

شورای موقت ریاست جمهوری[پانویس ۳] زیر نظر محمدرضا مهدوی کنی[۱۵]
۸ شهریور ۱۳۶۰–۱۷ مهر ۱۳۶۰
۳ سیّد علی خامنه‌ای
(–۱۳۱۸)
۱۷ مهر ۱۳۶۰‏[۱۶] ۱۳ شهریور ۱۳۶۴ حزب جمهوری اسلامی[۱۷]

جامعه روحانیت مبارز[۱۸]
۳
(۱۳۶۰)
میرحسین موسوی[۱۹]
۱۳ شهریور ۱۳۶۴‏[۲۰] ۲۵ مرداد ۱۳۶۸‏[۲۱] ۴
(۱۳۶۴)

سید علی خامنه‌ای با بیش از ۱۶ میلیون رأی (۹۵٬۰۱٪) در انتخابات ۱۳۶۰[۲۲][۲۳] و بار دیگر با بیش از ۱۲٬۲ میلیون رأی (۸۵٪~) در انتخابات ۱۳۶۴ برگزیده شد. در این دوران که با بخش عمدهٔ جنگ همزمان بود و جناح چپ جمهوری اسلامی قدرتمند بود، او از چهره‌های نسبتاً معتدل به‌شمار می‌رفت.[۲۴] با درگذشت روح‌الله خمینی و از تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، به رهبری برگزیده شد و مدتی کوتاه رسماً عهده‌دار هر دو مسئولیت بود. او ضمن واگذاری پیش از موعد ریاست جمهوری، از موسوی خواست تا تاریخ آغاز به کار دولت جدید به کار خود ادامه دهد.[۲۵]

ردیف رئیس‌جمهور آغاز پایان حزب دولت معاون اول
۴ اکبر هاشمی رفسنجانی
(۱۳۹۵–۱۳۱۳)
۲۵ مرداد ۱۳۶۸‏[۲۱] ۱۲ مرداد ۱۳۷۲ جامعه روحانیت مبارز[۲۶] ۵
(۱۳۶۸)
حسن حبیبی[۲۷]
۱۲ مرداد ۱۳۷۲‏[۲۸] ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ ۶
(۱۳۷۲)

اکبر هاشمی رفسنجانی با بیش از ۱۵٬۵ میلیون رأی (۹۴٬۵۱٪) در انتخابات ۱۳۶۸ و بار دوم با بیش از ۱۰٬۵ میلیون رأی (۶۳٪~) در انتخابات ۱۳۷۲ رئیس‌جمهور شد. در آغاز دوران ریاست جمهوری او، جنگ تازه پایان یافته‌بود و با انتخاب رهبر جدید، کشور وارد مرحلهٔ جدیدی شده‌بود. با بازنگری قانون اساسی پست نخست‌وزیری حذف شد، پس از آن جناح چپ افول کرد و با ایجاد تعادل با جناح راست، یک جناح میانه‌روی پراگماتیست برخاست. در این دوران که «دوران سازندگی» نام گرفت، مسئلهٔ اصلی کشور بازسازی پس از جنگ و توسعه اقتصادی بود. وی در ۱۹ دی ۱۳۹۵ بر اثر حمله قلبی درگذشت.[۲۹]

۵ سیّد محمّد خاتمی
(–۱۳۲۲)
۱۲ مرداد ۱۳۷۶‏[۱۶] ۱۱ مرداد ۱۳۸۰ مجمع روحانیون مبارز[۳۰] ۷
(۱۳۷۶)
۱۱ مرداد ۱۳۸۰‏[۱۶] ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ ۸
(۱۳۸۰)
محمدرضا عارف[۳۱]

سیّد محمّد خاتمی با بیش از ۲۰٬۱ میلیون رأی (۶۹٪~) در انتخابات ۱۳۷۶ و بار دوم با بیش از ۲۱٫۶ میلیون رأی (۷۷٪~) در انتخابات ۱۳۸۰ رئیس‌جمهور شد. با آغاز دورهٔ موسوم به «دولت اصلاحات» و «دوم خرداد»، گفتگوی تمدن‌ها و تنش‌زدایی در سیاست خارجی مطرح شد و در سیاست داخلی گسترش آزادی‌های مدنی در چهارچوب قانون اساسی مدنظر قرار گرفت.[۳۲]

۶ محمود احمدی‌نژاد
(–۱۳۳۵)
۱۲ مرداد ۱۳۸۴‏[۳۳] ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی
و جامعه اسلامی مهندسین
و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی
[پانویس ۵][۳۴]
۹
(۱۳۸۴)
پرویز داوودی[۳۵]

۱۲ مرداد ۱۳۸۴–۲۶ تیر ۱۳۸۸

اسفندیار رحیم مشایی

۲۶ تیر–۲ مرداد ۱۳۸۸
[۳۶][۳۷][پانویس ۶]

بدون متصدّی

۲ مرداد–۲۲ شهریور ۱۳۸۸

۱۲ مرداد ۱۳۸۸[۳۸] ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ ۱۰
(۱۳۸۸)
محمدرضا رحیمی[۳۹]

۲۲ شهریور ۱۳۸۸–۱۲ مرداد ۱۳۹۲

محمود احمدی‌نژاد در مرحله دوم انتخابات ۱۳۸۴ با بیش از ۱۷٬۲ میلیون رأی (۶۲٪~) و در انتخابات ۱۳۸۸ با بیش از ۲۴٬۵ میلیون رأی (۶۳٪~) پیروز شد.

۷ حسن روحانی
(–۱۳۲۷)
۱۲ مرداد ۱۳۹۲[۴۰] ۱۲ مرداد ۱۳۹۶ حزب اعتدال و توسعه[۴۱]
و اصلاح‌طلبان[۴۲][پانویس ۷]
۱۱
(۱۳۹۲)
اسحاق جهانگیری[۴۳]
۱۲ مرداد ۱۳۹۶ ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ ۱۲

(۱۳۹۶)

حسن روحانی با بیش از ۱۸٬۶ میلیون رأی (۵۱٪~) در انتخابات ۱۳۹۲ پیروز شد و دولت خود را «دولت تدبیر و امید» نامید. همچنین در انتخابات ۱۳۹۶ با بیش از ۵۷٪ آراء برای بار دوم به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.[۴۴]

نمودار سال‌شمار

اعداد، سال خورشیدی را نشان می‌دهند:

  (1) ابوالحسن بنی‌صدر: ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ – ۱ تیر ۱۳۶۰ (۱ سال و ۴ ماه و ۱۷ روز)
  (2) محمدعلی رجایی: ۱۱ مرداد ۱۳۶۰‏ – ۸ شهریور ۱۳۶۰ (۲۸ روز)
  (3) سید علی خامنه‌ای: ۱۷ مهر ۱۳۶۰ – ۲۵ مرداد ۱۳۶۸ (۷ سال و ۱۰ ماه و ۹ روز)
  (4) اکبر هاشمی رفسنجانی: ۲۵ مرداد ۱۳۶۸ – ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ (۷ سال و ۱۱ ماه و ۱۹ روز)
  (5) سید محمد خاتمی: ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ – ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ (۸ سال)
  (6) محمود احمدی‌نژاد: ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ – ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ (۸ سال)
  (7) حسن روحانی: ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ – ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ (۸ سال)
  (8) سید ابراهیم رئیسی: ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ – ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ (۲ سال و ۹ ماه و ۱۶ روز)


جستارهای وابسته

پانویس

  1. مقام نخست‌وزیری با بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۸ برچیده شد.
  2. آغاز به کار رئیس‌جمهور ایران از تاریخ تنفیذ است. [۱]
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ مطابق اصول ۱۳۰ و ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی (در آن زمان) در صورت ناتوانی رئیس‌جمهور از ادارهٔ کشور، «شورای موقت ریاست جمهوری» متشکل از نخست‌وزیر، رئیس مجلس شورای اسلامی و رئیس دیوان عالی کشور اداره کشور را تا انتخاب رئیس‌جمهور جدید بر عهده می‌گیرند. مطابق قانون اساسی کنونی، با موافقت رهبر، معاون اول رئیس‌جمهور وظایف رئیس‌جمهور را بر عهده می‌گیرد.
  4. رجایی عضو حزب جمهوری اسلامی نبود، اما کاندیدای منتخب این حزب در انتخابات بود.
  5. در مرحلهٔ اول انتخابات ۱۳۸۴ هیچ‌یک از این سه حزب از احمدی‌نژاد حمایت نکردند. جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی از محمدباقر قالیباف و جامعهٔ اسلامی مهندسین از علی لاریجانی حمایت کرده و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی از هیچ کاندیدایی حمایت نکرد.
  6. اسفندیار رحیم مشایی به دستور رهبر از سمت خود استعفا کرد.
  7. در انتخابات ۱۳۹۲، جامعه روحانیت مبارز از حسن روحانی حمایت نکرد اما وی کاندیدای برگزیدهٔ حزب اعتدال و توسعه و شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان و مورد حمایت دو رئیس‌جمهور پیشین (اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی) بود.

یادکردها

  1. «قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران با آخرین اصلاحات». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۸.
  2. آژند و دیگران، ۴۵۲.
  3. راعی گلوجه، «شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت».
  4. Paidar, 230.
  5. آژند و دیگران، ۴۵۲.
  6. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  7. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  8. سجادی‌پور، وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  9. راعی گلوجه، «شهید رجایی از ریاست‌جمهوری تا شهادت».
  10. Daniel, 206.‏
  11. Basmenji, 162. "... Banisadr was forced to accept the IRP candidate, Muhammad Ali Rajaei."
  12. اصغرنیا، ۱۴۰. «در حال حاضر، آقای محمدعلی رجایی عضو حزب نیست، ولی چون لایق است، از او حمایت می‌کنیم.»
  13. آژند و دیگران، ۴۵۹.
  14. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  15. آژند و دیگران، ۴۶۴.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ همشهری آنلاین.
  17. Daniel, 206.‏
  18. Crane, Lal and Martini, 22.
  19. Daniel, 206.‏
  20. سجادی‌پور، وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  22. دوران ریاست جمهوری حوزه (پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه)
  23. خامنه‌ای رکورددار آراء مردمی در انتخابات ریاست جمهوری مرکز اسناد انقلاب اسلامی
  24. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  25. وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  26. Crane, Lal and Martini, 22.
  27. Page, 272.
  28. سجادی‌پور، وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  29. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  30. Muller, Overstreet and Banks, 603-604.
  31. «معاون‌اول رئیس‌جمهور»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  32. Ashraf, Encyclopædia Iranica.
  33. سجادی‌پور، وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  34. Mattair, 163.
  35. Europa Publications Staff, The Europa World Year Book: 2007, 2302.
  36. «طی حکمی از سوی احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ «اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رئیس‌جمهور شد»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  37. «نامه رحیم مشایی به رئیس‌جمهور»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  38. «برگزاری مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاست جمهوری در حضور رهبر انقلاب»، وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای.
  39. «انتصاب محمدرضا رحیمی به سمت معاون اول رئیس‌جمهور»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  40. «تنفیذ حکم ریاست جمهوری روحانی از سوی رهبری»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  41. Mousavian.
  42. وبگاه رسمی جامعه روحانیت مبارز.
  43. «در حکمی از سوی روحانی صورت گرفت؛ انتصاب مهندس جهانگیری به عنوان معاون اول رئیس‌جمهور»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.
  44. «متن کامل گزارش ۱۰۰ روزه رئیس‌جمهور»، وبگاه رسمی ریاست جمهوری ایران.

منابع

فارسی

انگلیسی

  • Ashraf, Ahmad (2007), "ISLAM IN IRAN xiii. ISLAMIC POLITICAL MOVEMENTS IN 20TH CENTURY IRAN", Vol. XIV, Fasc. 2 (به انگلیسی) (online ed.), Encyclopædia Iranica
  • Paidar, Parvin (1997), "Women and the Political Process in Twentieth-Century Iran", Volume 1 of Cambridge Middle East Studies (به انگلیسی) (illustrated ed.), Cambridge University Press
  • Elton L. Daniel (2005), "The history of Iran", The Greenwood histories of the modern nations (به انگلیسی) (illustrated ed.), Greenwood Publishing Group
  • Keith Crane, Rollie Lal, Jeffrey Martini (2008), Iran's political, demographic, and economic vulnerabilities (به انگلیسی), Rand Corporation, p. p 22 {{citation}}: |صفحه= has extra text (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  • Kaveh Basmenji (2005), Tehran blues: how Iranian youth rebelled against Iran's founding fathers (به انگلیسی) (annotated ed.), Saqi
  • Kogan Page (2004), World of Information Regional Review: Middle East (به انگلیسی), Kogan Page Publishers
  • Thomas C. Muller, William Overstreet, Arthur S. Banks (2004), Political Handbook of the World (به انگلیسی), CQ Press{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  • Thomas R. Mattair (۲۰۰۸Global security watch--Iran: a reference handbook، ABC-CLIO، شابک ۹۷۸۰۲۷۵۹۹۴۸۳۹
  • Europa Publications Staff (2007), The Europa World Year Book: 2007, Volume 1 (به انگلیسی) (48, illustrated ed.), Routledge
  • Seyed Hossein Mousavian (July 5, 2013). "The Rise of the Iranian Moderates" (به انگلیسی). Al-Monitor. Retrieved December 28, 2013.

پیوند به بیرون