پرش به محتوا

همایون خرم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۲۷: خط ۲۷:


== موسیقی ==
== موسیقی ==
همایون خرم [[هارمونی]] را با [[فریدون فرزانه]] و با شیوه «سارلی» فراگرفته و در سازبندی از کورساکف متأثر بود. دشوار می‌شود ایرانی‌ای را یافت که نتواند ترانه «[[غوغای ستارگان|امشب در سر شوری دارم]]» را زمزمه کند. او با مشهورترین خوانندگان موسیقی ایرانی همکاری داشته‌است. [[حسین قوامی]]، [[مرضیه]]، [[دلکش]]، [[الهه (خواننده)|الهه]]، [[هایده]]، [[مهستی]]، [[شجریان]]، [[گلپا]] [[ایرج]]، [[نادر گلچین]]، [[عهدیه]]، [[پروین (خواننده)|پروین]]، [[گلوریا روحانی]]، [[شکیلا]]، [[علیرضا قربانی]]، [[محمد اصفهانی]] و… از آن جمله‌اند. از طرف دیگر باید گفت [[پروین (خواننده)|پروین نوری‌وند]] تا چندین سال خواننده انحصاری آثار خرم محسوب می‌شد.<ref>http://www.baharnewspaper.com/Pdf/91-10-30/14.pdf</ref><ref>http://www.baharnewspaper.com/News/91/10/30/3730.html</ref><ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25711/376/text جشن نامه همایون خرم: ای آشنا! راز دل بشنو]</ref>
همایون خرم [[هارمونی]] را با [[فریدون فرزانه]] و با شیوه «سارلی» فراگرفته و در سازبندی از [[کورساکف]] متأثر بود. دشوار می‌شود ایرانی‌ای را یافت که نتواند ترانه «[[غوغای ستارگان|امشب در سر شوری دارم]]» را زمزمه کند. او با مشهورترین خوانندگان موسیقی ایرانی همکاری داشته‌است. [[حسین قوامی]]، [[مرضیه]]، [[دلکش]]، [[الهه (خواننده)|الهه]]، [[هایده]]، [[مهستی]]، [[شجریان]]، [[گلپا]] [[ایرج]]، [[نادر گلچین]]، [[عهدیه]]، [[پروین (خواننده)|پروین]]، [[گلوریا روحانی]]، [[شکیلا]]، [[علیرضا قربانی]]، [[محمد اصفهانی]] و… از آن جمله‌اند. از طرف دیگر باید گفت [[پروین (خواننده)|پروین نوری‌وند]] تا چندین سال خواننده انحصاری آثار خرم محسوب می‌شد.<ref>http://www.baharnewspaper.com/Pdf/91-10-30/14.pdf</ref><ref>http://www.baharnewspaper.com/News/91/10/30/3730.html</ref><ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25711/376/text جشن نامه همایون خرم: ای آشنا! راز دل بشنو]</ref>


وی همچنین تحصیلات دانشگاهی خود را در [[دانشگاه علم و صنعت ایران]] در رشته [[مهندسی برق]] ادامه داد. در جلد سوم کتاب موسیقی‌دان ایرانی نوشته [[پژمان اکبرزاده]] آمده‌است: «پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، فعالیت‌های اجرایی همایون خرم دچار وقفه‌ای چندین ساله شد. اوقات او از آن پس، بیشتر صرف تدریس خصوصی [[ویلن]] و فعالیت‌های پژوهشی دربارهٔ موسیقی ایرانی شد.»<ref name="GooyaNews">{{یادکرد وب| نشانی = http://news.gooya.com/culture/archives/073467.php| عنوان = موسیقی‌دان ایرانی (جلد سوم) نوشته پژمان اکبرزاده| تاریخ بازدید = ۲۰ بهمن ۱۳۹۱| ناشر = انجمن میراث ایران و نشر روشنک}}</ref>
وی همچنین تحصیلات دانشگاهی خود را در [[دانشگاه علم و صنعت ایران]] در رشته [[مهندسی برق]] ادامه داد. در جلد سوم کتاب موسیقی‌دان ایرانی نوشته [[پژمان اکبرزاده]] آمده‌است: «پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، فعالیت‌های اجرایی همایون خرم دچار وقفه‌ای چندین ساله شد. اوقات او از آن پس، بیشتر صرف تدریس خصوصی [[ویلن]] و فعالیت‌های پژوهشی دربارهٔ موسیقی ایرانی شد.»<ref name="GooyaNews">{{یادکرد وب| نشانی = http://news.gooya.com/culture/archives/073467.php| عنوان = موسیقی‌دان ایرانی (جلد سوم) نوشته پژمان اکبرزاده| تاریخ بازدید = ۲۰ بهمن ۱۳۹۱| ناشر = انجمن میراث ایران و نشر روشنک}}</ref>

نسخهٔ ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۴۳

همایون خرم
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدامیر همایون خرم
زاده۹ تیر ۱۳۰۹
بوشهر
درگذشته۲۸ دی ۱۳۹۱ (۸۲ سال)
تهران بیمارستان دی
ژانرسنتی
ساز(ها)ویولن
همکاری‌های مرتبطعضو خانه موسیقی ایران
سازهای اصلی
ویولن

امیر همایون خرم (زادهٔ ۹ تیر ۱۳۰۹ – درگذشتهٔ ۲۸ دی ۱۳۹۱)، نوازندهٔ ویلن، موسیقی‌دان ، آهنگساز و رهبر ارکستر اهل ایران بود. او یکی از اعضای شورای عالی خانه موسیقی ایران بود.[۱] همایون خرم خالق تصنیف‌هایی نظیر غوغای ستارگان، رسوای زمانه، تو ای پری کجایی، شهزاده رؤیاها، طاقتم ده (ساغرم شکسته ساقی) و ده‌ها اثر است. وی با خوانندگان سرشناس زمانه خود از جمله مرضیه، الهه، دلکش، حسین قوامی، مهستی، هایده، محمد رضا شجریان، اکبر گلپایگانی و محمد اصفهانی همکاری داشت.

زندگی‌نامه

همایون خرم ۹ تیر سال ۱۳۰۹ در بوشهر متولد شد.[۲] از آن‌‌جا که مادرش از شیفتگان موسیقی اصیل ایرانی بود و از میان مقام‌های موسیقی ایرانی به دستگاه همایون علاقه‌ای وافر داشت، نام همایون را برای فرزند خود برگزید.[۳] خرم در سن ۱۰–۱۱ سالگی به مکتب ابوالحسن صبا راه یافت و چند سال بعد به عنوان نوازندهٔ ۱۴ ساله، در رادیو به تنهایی به اجرا پرداخت. بعدها، در بسیاری از برنامه‌های موسیقی رادیو به‌ویژه در برنامه گل‌ها، به عنوان آهنگساز، تکنواز ویلن و رهبر ارکستر آثار متعددی آفرید.[۳][نیازمند منبع]

موسیقی

همایون خرم هارمونی را با فریدون فرزانه و با شیوه «سارلی» فراگرفته و در سازبندی از کورساکف متأثر بود. دشوار می‌شود ایرانی‌ای را یافت که نتواند ترانه «امشب در سر شوری دارم» را زمزمه کند. او با مشهورترین خوانندگان موسیقی ایرانی همکاری داشته‌است. حسین قوامی، مرضیه، دلکش، الهه، هایده، مهستی، شجریان، گلپا ایرج، نادر گلچین، عهدیه، پروین، گلوریا روحانی، شکیلا، علیرضا قربانی، محمد اصفهانی و… از آن جمله‌اند. از طرف دیگر باید گفت پروین نوری‌وند تا چندین سال خواننده انحصاری آثار خرم محسوب می‌شد.[۴][۵][۶]

وی همچنین تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه علم و صنعت ایران در رشته مهندسی برق ادامه داد. در جلد سوم کتاب موسیقی‌دان ایرانی نوشته پژمان اکبرزاده آمده‌است: «پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، فعالیت‌های اجرایی همایون خرم دچار وقفه‌ای چندین ساله شد. اوقات او از آن پس، بیشتر صرف تدریس خصوصی ویلن و فعالیت‌های پژوهشی دربارهٔ موسیقی ایرانی شد.»[۷]

از کارهای دیگر او می‌توان سخنرانی‌های زیر را نام برد:

سمت‌ها

  • آهنگ‌ساز در برنامه‌های موسیقی ایرانی و برنامه گل‌ها
  • استاد دانشکده موسیقی ملی
  • دارای درجه ۱ هنری معادل مدرک دکترا از شورای ارزشیابی هنرمندان ایران[۳]
  • رهبری ارکستر سازهای ملی
  • عضویت در شورای عالی موسیقی رادیو

آثار

از جمله آثار همایون خرم که به شهرت رسیده‌است، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

و در سال‌های اخیر:

کتاب‌ها

  1. غوغای ستارگان (خاطرات هنری مهندس همایون خرم) انتشارات بدرقه جاویدان ۱۳۸۹. این کتاب توسط علی وکیلی که از شاگردان خرم بوده، ابتدا به صورت شفاهی روی نوار تهیه و سپس نوشته و ویرایش شده‌است.
  2. ردیف اول چپ کوک (نوای مهر)؛ شامل آوازها، چهارمضراب‌ها (به اهتمام بابک شهرکی)
  3. ردیف دوم راست کوک؛ شامل تعدادی از پیش‌درآمدها، چهارمضراب‌ها و رِنگ‌ها که به کوشش محمد رضا ترابیان تهیه و چاپ شد.
  4. چهار مقام ردیف‌ها و چهارمضراب‌های مهندس همایون خرم در ماهور، چهارگاه، همایون و اصفهان (به همراه سی دی صوتی)، که توسط محسن کاظمیان از شاگردان خرم گردآوری و نگارش شده‌است. (در این کتاب مباحث جدیدی توسط نویسنده در حوزه ویولون ایرانی در این کتاب وارد شده‌است، از جمله آکسان‌های دست چپ، دوبل نت‌های موسیقی ایرانی و نیز تعیین مترونوم برای ردیف‌ها)

درگذشت

همایون خرم که در سال‌های پایانی زندگی به بیماری سرطان روده دچار شده بود و تحت شیمی‌درمانی قرار داشت، در سن ۸۲ سالگی در روز پنجشنبه ۲۸ دی ۱۳۹۱ در بیمارستان دی تهران درگذشت.[۱۶][۱۷][۱۸] پیکر او، یکشنبه ۱ بهمن از روبه‌روی تالار وحدت با حضور اهالی موسیقی و دوستداران وی به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا تشییع شد.[۱۹]

رعایت حقوق مؤلف

رضا خرم (فرزند همایون خرم) نامه ای اعتراضی را از سوی خبرگزاری‌ها مبنی بر عدم رعایت حقوق آثار همایون خرم منتشر کرد که او و خانواده‌اش به روند سرقت‌های آثار پدرش توسط برخی از اهالی موسیقی اعتراض کرده‌اند. در این نامه آمده‌است:[۲۰][۲۱][۲۲]

«دوستان عزیز هر اثر موسیقی سازنده و صاحب دارد، مؤلفی دارد که حقوق ناشی از آن متوجه ایشان یا وارثانش هست. اگر این موسیقی آمیخته با کلام باشد دو نفر صاحب این اثر مشترک هستند، آهنگساز و ترانه‌سرا.»

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

منابع

  1. «دربارهٔ خانه موسیقی». وبگاه رسمی خانهٔ موسیقی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۸ مهر ۱۳۹۰.
  2. روزنامهٔ آفتاب یزد، شمارهٔ ۲۱۰۶
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ وبگاه رسمی همایون خرم
  4. http://www.baharnewspaper.com/Pdf/91-10-30/14.pdf
  5. http://www.baharnewspaper.com/News/91/10/30/3730.html
  6. جشن نامه همایون خرم: ای آشنا! راز دل بشنو
  7. «موسیقی‌دان ایرانی (جلد سوم) نوشته پژمان اکبرزاده». انجمن میراث ایران و نشر روشنک. دریافت‌شده در ۲۰ بهمن ۱۳۹۱.
  8. گالری موزیک، وب سایت استاد همایون خرم.
  9. یادگار «ابوالحسن صبا» آخرین نت زندگیش را نواخت بایگانی‌شده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine، رادیو ایران.
  10. جامعه موسیقی در سوگ همایون خرم و محمد بیگلری پور؛ بایگانی‌شده در ۲ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، ابتکار.
  11. آخرین روزهای زندگی استاد همایون خرم از زبان پسرش، خبر آنلاین.
  12. «آثار و ساخته‌های همایون خرم».
  13. «همایون خرم؛ نغمه‌هایی به جاودانگی چندین نسل».
  14. https://www.youtube.com/watch?v=w9wCXFy6wJg
  15. https://www.youtube.com/watch?v=OvLZr-XACQA
  16. استاد همایون خرم درگذشت، خبرگزاری خبرآنلاین.
  17. درگذشت همایون خرم بایگانی‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، وب سایت انسان‌شناسی و فرهنگ.
  18. همایون خرم درگذشت بایگانی‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine، شبکه خبر.
  19. استاد برجسته موسیقی ایران زمین پر کشید، خبرگزاری تابناک.
  20. «لطفا سرقت نکنید/اعتراض خانواده همایون خرم به سرقت‌های عرصه موسیقی».
  21. «فرزند همایون خرم:خیلی تحمل کردیم!».
  22. «رضا خرم: بعد از این تاریخ به‌طور جدی و قانونی و بدون تعارف با سارقین هنری که به هر شکلی از آثار استاد سوء استفاده می‌نمایند شدیداً برخورد خواهد شد».