لودویگ فان بتهوون: تفاوت میان نسخهها
ظاهر
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
MBozorgmehr (بحث | مشارکتها) ←میراث: عدد انگلیسی |
جز تغییرمسیر به en:Lei Wulong برچسبها: تغییر مسیر جدید برگرداندهشده ویرایش کاربر تازهوارد در مقالهٔ خوب یا برگزیده تبدیل مقاله به تغییرمسیر |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
#تغییرمسیر [[:en:Lei Wulong]] |
|||
{{مقاله خوب}} |
|||
{{تغییرمسیر|بتهوون}} |
|||
{{جعبه زندگینامه |
|||
| اندازه جعبه = |
|||
| عنوان = |
|||
| نام = لودویگ فان بتهوون |
|||
| تصویر = Beethoven.jpg |
|||
| اندازه تصویر = 250px |
|||
| عنوان تصویر = [[پرتره بتهوون|پرترهٔ بتهوون]]، اثر [[یوزف کارل اشتیلر]]، ۱۸۲۰ |
|||
| زادروز = ۱۷ دسامبر ۱۷۷۰ (تاریخ {{کوچک}}[[غسل تعمید]]{{پایان کوچک}}) |
|||
| زادگاه = [[بن]]، [[آلمان]] |
|||
| تاریخ مرگ = {{مرگ و سن|۱۸۲۷|۳|۲۶|۱۷۷۰|۱۲|۱۷}} |
|||
| مکان مرگ = [[وین]]، [[امپراتوری اتریش]] |
|||
| علت مرگ = |
|||
| آرامگاه = |
|||
| بناهای یادبود = |
|||
| محل زندگی = بن (۱۷۷۰–۱۷۹۲){{سخ}}وین (۱۷۹۲–۱۸۲۷) |
|||
| ملیت = [[آلمانیها|آلمانی]] |
|||
| نامهای دیگر = لودویگ وان بتهوون{{سخ}}{{کوچک}}{{به فرانسوی|Louis van Beethoven}}{{پایان کوچک}} |
|||
| پیشه = [[آهنگساز]]، [[نوازنده پیانو|نوازندهٔ پیانو]] |
|||
| شناختهشده برای = [[سمفونی]]ها ({{کوچک}}بهویژه{{پایان کوچک}} [[سمفونی شماره ۳ (بتهوون)|۳]]، [[سمفونی شماره ۵ (بتهوون)|۵]]، [[سمفونی شماره ۶ (بتهوون)|۶]]، [[سمفونی شماره ۹ (بتهوون)|۹]]){{-}}[[کنسرتو پیانو|کنسرتوهای پیانو]] ({{کوچک}}بهویژه{{پایان کوچک}} [[کنسرتو پیانو شماره ۵ (بتهوون)|۵]]){{-}}[[سونات پیانو|سوناتهای پیانو]] ({{کوچک}}بهویژه{{پایان کوچک}} [[سونات شماره ۸ پیانو (بتهوون)|۸]]، [[سونات شماره ۱۴ پیانو (بتهوون)|۱۴]]، [[سونات شماره ۲۹ پیانو (بتهوون)|۲۹]]){{-}}[[کوارتت زهی|کوارتتهای زهی]] ({{کوچک}}بهویژه{{پایان کوچک}} ۱۲–۱۶){{-}}[[باگاتل (موسیقی)|باگاتلِ پیانوی]] [[برای الیزه|«برای اِلیزه»]] |
|||
| سبک = [[موسیقی کلاسیک]] |
|||
| شهر خانگی = [[بن]] |
|||
| لقب = پادشاه [[سمفونی]] |
|||
| دوره = اواخر [[موسیقی دوره کلاسیک|دورهٔ کلاسیک]]{{سخ}}اوایل [[موسیقی رمانتیک|دورهٔ رمانتیک]] |
|||
| مکتب = [[موسیقی دوره کلاسیک|دورهٔ کلاسیک]]{{-}}[[موسیقی دوره رمانتیک|دورهٔ رمانتیک]] (از بنیانگذاران) |
|||
| آثار = ۹ [[سمفونی]]{{-}}۵ [[کنسرتو پیانو]]{{-}}۳۲ [[سونات پیانو]]{{-}}۱۶ [[کوارتت زهی]]{{-}}۱۲ [[اورتور]]{{-}}۱۰ [[سونات ویولن]]{{-}}۳ [[تریو]] پیانو{{-}}۲ [[مس (موسیقی)|مس]]{{-}} [[سوناتهای ویولنسل شماره ۱ و ۲ (بتهوون)|۲ سونات ویولنسل]]{{-}}۱ [[اپرا]]{{-}}۱ [[باله (رقص)|باله]]{{-}}۱ [[کنسرتو ویولن]]{{-}}[[فهرست آثار لودویگ فان بتهوون|... فهرست آثار]] |
|||
| والدین = [[یوهان فان بتهوون]]{{-}}[[ماریا ماگدالنا کوریش|ماریا ماگدالِنا کِوِریش فان بتهوون]] |
|||
| امضا = Beethoven Signature.svg |
|||
| اندازه امضا = 200px |
|||
| signature_alt = signature written in ink in a flowing script |
|||
}} |
|||
'''لودویگ فان بتهوون''' ({{lang-de|Ludwig van Beethoven}}, {{IPA-de|ˈlu:tvɪç fan ˈbe:tˌho:fn̩||De-Ludwig_van_Beethoven.ogg}}؛ [[غسل تعمید]] ۱۷ دسامبر ۱۷۷۰ – ۲۶ مارس ۱۸۲۷) [[موسیقیدان]] و [[آهنگساز|آهنگساز]] اهل آلمان بود. وی شخصیتی مهم در انتقال بین دورههای [[موسیقی دوره کلاسیک|کلاسیک]] و [[موسیقی دوره رمانتیک|رمانتیک]] در [[موسیقی کلاسیک|موسیقی غرب]] بود و یکی از بزرگترین آهنگسازان اروپایی به حساب میآید. زندگی حرفهای او معمولاً به دورههای «اولیه»، «میانی» و «پایانی» تقسیم میشود. دورهٔ «اولیه» حدوداً تا سال ۱۸۰۲ ادامه دارد، دورهٔ «میانی» از سال ۱۸۰۲ تا ۱۸۱۲ را شامل میشود و دورهٔ «پایانی» از ۱۸۱۲ تا زمانِ مرگ وی در سال ۱۸۲۷ است. او در طول زندگی خود آثار بسیاری آفرید که نُه [[سمفونی]]، پنج [[کنسرتو پیانو]]، یک [[کنسرتو ویولن|کنسرتوی ویولن]]، سی و دو [[سونات پیانو]]، شانزده [[کوارتت زهی]]، دو [[مس (موسیقی)|مس]] و [[اپرای فیدلیو|اپرای ''فیدلیو'']] از آن جملهاند. |
|||
بتهوون در [[بن]] متولد شد. استعداد موسیقیاش در سنین کودکی آشکار بود، و در ابتدا توسط پدرش [[یوهان فان بتهوون]] به سختی و فشرده آموزش داده میشد. وی بعداً توسط آهنگساز و [[رهبر ارکستر]]، [[کریستیان گوتلوب نیفه]] موسیقی آموخت و تحت نظارت او نخستین اثرِ خود، مجموعهای از [[واریاسیون]]ها برای [[ساز شستیدار]] را در سال ۱۷۸۳ منتشر کرد. او بیشتر اوقات با خانوادهٔ هلن فان برونینگ{{یادچپ|Helene von Breuning}} رفتوآمد داشت، با علاقه در آنجا پیانو تدریس میکرد و این راهی بود تا از زندگی خانگیِ ناکارآمد رهایی یابد. وی در سن ۲۱ سالگی، به [[وین]] نقل مکان کرد و در آنجا آموختن آهنگسازی را با [[یوزف هایدن]] ادامه داد. وی سپس بهعنوان یک [[پیانیست]] [[چیرهدست]] شهرت پیدا کرد و بهزودی توسط کارل آلویس، شاهزاده لیخنوفسکی{{یادچپ|Karl Alois, Prince Lichnowsky}} برای آهنگسازی مورد حمایت قرار گرفت، که نتیجهٔ آن ساخت سه «[[تریو]] پیانو [[اپوس]] ۱» در سال ۱۷۹۵ شد (که اولین کارهایی بودند که او با [[اپوس]] نامگذاریشان کرد). |
|||
اولین اثر بزرگِ [[ارکسترال]] بتهوون، [[سمفونی شماره ۱ (بتهوون)|سمفونی شماره ۱]]، در سال ۱۸۰۰ خلق شد؛ و در سال ۱۸۰۱، شش کوارتت زهی (اپوس ۱۸) ساخت. بتهوون از کمی پیشتر به ناشنوایی مبتلا شده بود و بیماریاش در این سالها رو به وخامت گذاشته بود، اما وی همچنان به فعالیتاش ادامه داد و سمفونیهای [[سمفونی شماره ۳ (بتهوون)|سوم]] و [[سمفونی شماره ۵ (بتهوون)|پنجمِ]] خود را به ترتیب در سالهای ۱۸۰۴ و ۱۸۰۸ منتشر کرد. [[کنسرتو ویولن (بتهوون)|کنسرتو ویولن]] در سال ۱۸۰۶ ساخته شد. وضعیت جسمانی وی تا سال ۱۸۱۱، با ناشنواییِ تقریباً کامل، وخیمتر شد، و او به همین دلیل از اجرای موسیقی و حضور در مجامع عمومی خودداری میکرد. آخرین کنسرتو پیانوی وی ([[کنسرتو پیانو شماره ۵ (بتهوون)|شماره ۵]] معروف به «امپراتور») در آن سال با اجرای اولیه توسط پیانیست معروف، [[آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)|آرشیدوک رودولف]] به نمایش درآمد. |
|||
بتهوون بعد از دور شدن از جامعه، بسیاری از تحسینبرانگیزترین آثار خود مانند سمفونیهای بعدی، [[موسیقی مجلسی]] و سوناتهای پیانو را در دورهٔ پایانی حیاتش تألیف کرد. تنها [[اپرا]]ی وی که ''فیدلیو'' نام دارد و برای اولین بار در سال ۱۸۰۵ اجرا شده بود را در سال ۱۸۱۴ به نسخهٔ نهایی رساند، [[میسا سولمنیس]] در سالهای ۱۸۲۳–۱۸۱۹ ساخته شد، و آخرین سمفونیاش را نیز در سالهای ۱۸۲۴–۱۸۲۲ ساخت. این سمفونی که [[سمفونی شماره ۹ (بتهوون)|شماره ۹]] نام گرفت، اولین سمفونی با [[گروه کر]] در [[تاریخ موسیقی]] است. [[کوارتتهای زهی پایانی (بتهوون)|آخرین کوارتتهای زهی]] (۱۸۲۶–۱۸۲۵) از جمله دستاوردهای نهایی بتهوون است. وی سرانجام پس از چند ماه بیماری و بستری، در سال ۱۸۲۷ درگذشت. |
|||
سبک موسیقی بتهوون به سختی در موسیقی کلاسیک میگنجید، چرا که شخصیتِ قهرمانانه، اندیشه و نبوغِ بتهوون، در آرمانهای رمانتیک تحقق مییافت. او با نوآوریهایی مانند [[مدولاسیون]]های زیاد، ناگهانی و خیلی دور از [[تنالیته|تنالیتهٔ]] اصلی، حذف سکوت و ایست در بین بعضی از [[موومان]]ها، حرکت دَوَرانی ([[چرخش|سیکلیک]]) بر روی یک [[تم موسیقایی|تم]]، طولانیکردن موومانها از طریق [[بسط و گسترش موسیقی|گسترش]] و [[کدا (موسیقی)|کدا]]، جایگزینی [[اسکرتسو]] به جای [[منوئه]]، گنجاندن [[مارش|مارش عزا]] و [[موسیقی آوازی]] در سمفونی، استفادهٔ متفاوت از [[نوانس]] و در نهایت [[ارکستراسیون]] نوآورانه و رنگآمیزیهای جدید ارکسترال است که میتوان بتهوون را نخستین آهنگساز رمانتیک بهشمار آورد. آثار بتهوون در همهٔ [[سبک موسیقی|سبکها]]، همچنان اصلیترین [[رپرتوار]] [[موسیقی کلاسیک]] در نظر گرفته میشود. همچنین از او بهعنوان کسی که رابطهٔ دردسرساز با معاصرانش داشتهاست، یاد میکنند. |
|||
== زندگی و فعالیت == |
|||
=== خانواده و کودکی === |
|||
[[پرونده:Beethoven house of birth Bonn 2008.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|محل تولد بتهوون (بونگاس ۲۰{{یادچپ|Bonngasse 20}}) که اکنون موزهٔ [[خانه بتهوون]] نام دارد.]] |
|||
لودویگ فان بتهوون، روز ۱۶ دسامبر ۱۷۷۰[[میلادی|م]] در اطاقی محقر ([[زیرشیروانی]]) و خانهای فقیرانه در شهر [[بن]] واقع در [[آلمان]] امروزی متولد شد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۴}}</ref> پدرش، [[یوهان فان بتهوون]] یک [[موسیقیدان|موسیقیدان]] از شهر [[مشلان]] در ایالت دوشی برابانت{{یادچپ|Duchy of Brabant}} اتریش ([[منطقه ولامس]] کنونی) و مادرش [[ماریا ماگدالنا کوریش|ماریا ماگدالِنا کِوِریش فان بتهوون]] بود. پدربزرگ پدریاش [[لودویگ فان بتهوون (۱۷۱۲–۱۷۷۳)|لودویگ فان بتهوون]] (۱۷۷۳–۱۷۱۲)، در سال ۱۷۳۳ از [[فلاندر]] به بن نقل مکان کرده بود.{{sfn|GroveOnline|loc=section 1}}{{sfn|Cooper|2008|p=۴۰۷}} لودویگ (پدربزرگ) به عنوان [[بیس (گونه صدا)|خواننده باس]] در دربار کلمنز اوگوست{{یادچپ|Clemens August}}، [[اسقف اعظم]] و [[الکتور کلن]]، مشغول به کار بود و بعدتر در سال ۱۷۶۱ بهعنوان [[کاپلمایستر]] (مدیر موسیقی) منصوب و پس از آن نوازندهٔ برجستهای در بن شد. در [[تکچهره|پرترهای]] که در آخر عمر سفارش داده بود را بعدها نوهاش (بتهوون) بهعنوان نمادی از میراث موسیقی خود، در اتاقش به نمایش گذاشته بود.{{sfn|Swafford|2014|pp=۱۲–۱۷}} لودویگ یک پسر بهنام [[یوهان فان بتهوون|یوهان]] داشت که در همان مؤسسهٔ موسیقی بهعنوان خوانندهٔ [[تنور (صدا)|تنور]] کار میکرد و برای تکمیل درآمدش، به آموزش [[ساز شستیدار]] و [[ویولن]] نیز میپرداخت.{{sfn|GroveOnline|loc=section 1}} |
|||
یوهان در سال ۱۷۶۷ با [[ماریا ماگدالنا کوریش]] ازدواج کرد. او دختر هاینریش کِوِریچ{{یادچپ|Heinrich Keverich}} (۱۷۵۱–۱۷۰۱)، سرآشپز در دربار اسقف اعظم کلیسای تریر{{یادچپ|Roman Catholic Diocese of Trier}} بود.{{sfn|Thayer|1967a|p=۵۰}} بتهوون از حاصلِ این ازدواج، در بن متولد شد. هیچ سابقهٔ معتبری از تاریخ تولد وی در دست نیست. با این حال، اسناد [[غسل تعمید]] وی که مورخ ۱۷ دسامبر ۱۷۷۰ بود، در مدارک یک [[کلیسای کاتولیک]] بر جای ماندهاست.{{sfn|Thorne|Collocott|1986|pp=۱۱۴}} از آنجایی که نوزادانِ آن دوره بهطور سنتی ظرف ۲۴ ساعت از تولدشان غسل تعمید میشدند، چنین بر میآید که خانوادهٔ بتهوون و معلمشان [[یوهان آلبرشتسبرگر|یوهان آلبرشتسنبرگر]]، روز تولد او را در ۱۶ دسامبر جشن گرفتهاند. اکثر محققان ۱۶ دسامبر ۱۷۷۰ را بهعنوان تاریخ تولد او پذیرفتهاند، اگرچه سند قطعی برای آن موجود نیست.{{sfn|Thayer|1967a|p=۵۳}} این خانواده صاحب هفت فرزند شدند که چهار تن از آنان در کودکی درگذشتند. آنان که باقی ماندند عبارت بودند از لودویگ و دو برادر کوچکتر از او به نامهای [[کاسپار آنتون کارل فان بتهوون|کاسپار کارل]] (۱۸۱۵–۱۷۷۴) و نیکولاوس یوهان{{یادچپ| Nikolaus Johann}} (۱۸۴۸–۱۷۷۶).{{sfn|Stanley|2000|p=۷}} |
|||
=== توالییابی دیانای === |
|||
یک تیم بینالمللی و تحقیقاتی از جمله [[دانشگاه کمبریج]] و [[موسسه انسانشناسی تکاملی ماکس پلانک]] در [[لایپزیگ|لایپزیک]] که خبر آن در ۲۲ مارس ۲۰۲۳، به صورت جهانی منتشر شد، اعلام کردند آزمایشی روی یک [[توالییابی دیانای]] از رشته موهای بتهوون انجام داده و نتیجه گرفتهاند که لودویگ فان بتهوون از لحاظ [[بیولوژیک]] به «خانوادهٔ بتهوون» تعلق ندارد.<ref dir=ltr>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Kolata|نام=Gina|نشانی=https://www.nytimes.com/2023/03/22/health/beethoven-death-dna-hair.html|عنوان=DNA From Beethoven’s Hair Unlocks Medical and Family Secrets|روزنامه=The New York Times|تاریخ=۲۲ مارس ۲۰۲۳|تاریخ بازدید=۲۷ مارس ۲۰۲۳|زبان=en|archive-date=۲۷ مارس ۲۰۲۳|archive-url=https://web.archive.org/web/20230327063748/https://www.nytimes.com/2023/03/22/health/beethoven-death-dna-hair.html|url-status=live}}</ref><ref dir=ltr>{{Internetquelle |autor=Tom Almeroth-Williams |url=https://www.cam.ac.uk/stories/beethovens-dna-reveals-health-and-family-history-clues |titel=Beethoven’s genome sequenced from locks of his hair |datum=2023-03-22 |sprache=en |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231209235008/https://www.cam.ac.uk/stories/beethovens-dna-reveals-health-and-family-history-clues |date=۹ دسامبر ۲۰۲۳ }}</ref><ref dir=ltr name=":0">{{Literatur |Autor=Tristan James Alexander Begg, Axel Schmidt, Arthur Kocher, Maarten H. D. Larmuseau, Göran Runfeldt, Paul Andrew Maier, John D. Wilson, Rodrigo Barquera, Carlo Maj, András Szolek, Michael Sager, Stephen Clayton, Alexander Peltzer, Ruoyun Hui, Julia Ronge, Ella Reiter, Cäcilia Freund, Marta Burri, Franziska Aron, Anthi Tiliakou, Joanna Osborn, Doron M. Behar, Malte Boecker, Guido Brandt, Isabelle Cleynen, Christian Strassburg, Kay Prüfer, Denise Kühnert, William Rhea Meredith, Markus M. Nöthen, Robert David Attenborough, Toomas Kivisild, Johannes Krause |Titel=Genomic analyses of hair from Ludwig van Beethoven |Sammelwerk=Current Biology |Band= |Nummer= |Datum=2023-03-22 |ISSN=0960-9822 |Online=https://www.cell.com/current-biology/abstract/S0960-9822(23)00181-1 |Abruf=2023-03-22 |DOI=10.1016/j.cub.2023.02.041}}</ref><ref dir=ltr>{{Internetquelle |url=https://www.uni-bonn.de/en/news/beethoven2019s-genome-offers-clues-to-composer2019s-health-and-family-history-1 |titel=Beethoven’s genome offers clues to composer’s health and family history |sprache=en |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231005030111/https://www.uni-bonn.de/en/news/beethoven2019s-genome-offers-clues-to-composer2019s-health-and-family-history-1 |date=۵ اكتبر ۲۰۲۳ }}</ref><ref dir=ltr>{{Literatur |Autor=Guido Kleinhubbert |Titel=(S+) Genforschung: Wissenschaftler haben anhand von Haarsträhnen die DNA Ludwig van Beethovens analysiert |Sammelwerk=Der Spiegel |Datum=2023-03-22 |ISSN=2195-1349 |Online=https://www.spiegel.de/wissenschaft/genforschung-wissenschaftler-haben-anhand-von-haarstraehnen-die-dna-ludwig-van-beethovens-analysiert-a-19aa32e9-7f32-4269-99ce-21428358216d |Abruf=2023-03-22}}</ref> یوهانس کراوز{{یادچپ|Johannes Krause}} از روزنامۀ [[فرانکفورتر آلگماینه زایتونگ]] توضیح میدهد:<ref dir=ltr>{{Literatur |Autor=Jan Brachmann, Pia Heinemann |Titel=War Ludwig van Beethoven gar kein Beethoven? Brisante Gen-Analyse |Sammelwerk=FAZ.NET |Datum=2023-03-22 |ISSN=0174-4909 |Online=https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buehne-und-konzert/war-ludwig-van-beethoven-gar-kein-beethoven-brisante-gen-analyse-18765183.html |Abruf=2023-03-22}}</ref> «ما [[کروموزوم Y]]، از پنج عضو زندهٔ خانوادهٔ فان بتهوون را تجزیهوتحلیل کردیم و مشخص شد که کروموزوم این افراد، رابطهٔ مشترک آنها را ثابت میکند». علاوه بر این سوابق [[غسل تعمید]] خانواده را از طرفِ [[پدر|پدری]] میتوان از [[سده شانزدهم میلادی|قرن شانزدهم]] در آرشیو ردیابی کرد، در این مسیر که به لودویگ فان بتهوون تلاقی و منتهی میشود، آنها «بتهوونهای واقعی» هستند اما فقط [[ژنوم]] آهنگساز در این مسیر نمیگنجد و خیلی متفاوت است. او میگوید: «لودویگ فان بتهوون مستقیماً با آنها مرتبط نیست». وی میافزاید در مقطعی، از هفت نسل قبل از تولد بتهوون باید یک رابطه وجود داشته باشد، با این حال، «ما نمیتوانیم بگوییم که آیا بتهوون (فقط) خودش یک [بچهفاخته]{{نشان|فاخته}}{{یادچپ|Kuckuckskind}} بوده یا اینکه آیا پدر، پدربزرگ یا پدرِ پدر بزرگ او فرزند یک رابطهٔ خارج از ازدواج بودهاست».<ref dir=ltr>{{Internetquelle |url=https://www.derstandard.de/story/2000144765832/beethovens-genom-erstmals-entschluesselt |titel=Beethovens Genom erstmals entschlüsselt |sprache=de-AT |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230909154751/https://www.derstandard.de/story/2000144765832/beethovens-genom-erstmals-entschluesselt |date=۹ سپتامبر ۲۰۲۳ }}</ref> در واقع، ساختار ژنتیکی لودویگ فان بتهوون بیشتر شبیه به ساختار ژنتیکی ساکنان شمالِ [[نوردراین-وستفالن]] امروزی است.<ref dir=ltr>{{Internetquelle |autor= |url=https://www.mdr.de/wissen/todesursache-familiengeheimnis-ludwig-van-beethoven-dna-analyse100.html |titel=Ludwig van wer – Beethoven war vielleicht gar kein Beethoven! |werk=MDR Wissen |datum=2023-03-23 |sprache=de |abruf=2024-02-15 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240215181807/https://www.mdr.de/wissen/todesursache-familiengeheimnis-ludwig-van-beethoven-dna-analyse100.html |date=۱۵ فوریه ۲۰۲۴ }}</ref><ref dir=ltr>{{Internetquelle |autor=Nadja Podbregar |url=https://www.scinexx.de/news/medizin/was-beethovens-erbgut-verraet/ |titel=Was Beethovens Erbgut verrät |werk=ScineXX |datum=2023-03-23 |sprache=de-DE |abruf=2024-02-15 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240215203705/https://www.scinexx.de/news/medizin/was-beethovens-erbgut-verraet/ |date=۱۵ فوریه ۲۰۲۴ }}</ref> اما آنچه مشخص شد این بود که گواهی غسل تعمید پدرِ بتهوون (یوهان)، موجود نیست و او - [[اسم|اِسمیِ]]ِ - خود را تحقیر میکرد.<ref dir=ltr>{{Internetquelle |url=https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buehne-und-konzert/war-ludwig-van-beethoven-gar-kein-beethoven-brisante-gen-analyse-18765183.html |titel="FAZ: Beethoven war gar kein Beethoven" |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230322172220/https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buehne-und-konzert/war-ludwig-van-beethoven-gar-kein-beethoven-brisante-gen-analyse-18765183.html |date=۲۲ مارس ۲۰۲۳ }}</ref> طبق نوشتههای تاریخی [[فریدریش آرنولد بروکهاوس|فریدریش بروکهاوس]] در [[دانشنامه بروکهاوس]] (تا چاپ پنجم) و حتی در زمان حیات خود نیز بیان میکرد که بتهوون پسر نامشروع [[فریدریش ویلهلم دوم]] پادشاه [[پروس]] بود (بتهوون دو [[سوناتهای ویولنسل شماره ۱ و ۲ (بتهوون)|سونات خود را برای ویولنسل و پیانو]]، به او تقدیم کرد).<ref dir=ltr>{{Internetquelle |autor=Beethoven-Haus Bonn, Friedrich Wilhelm II , König von Preußen (1744–1797)- Fotografie eines Stiches von Johann Ernst Mansfeld |url=https://www.beethoven.de/de/media/view/5691268369743872/ |titel=Friedrich Wilhelm II., König von Preußen (1744–1797) - Fotografie eines Stiches von Johann Ernst Mansfeld |sprache=de |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230322223910/https://www.beethoven.de/de/media/view/5691268369743872/ |date=۲۲ مارس ۲۰۲۳ }}</ref> موضوعی که آهنگساز در نامهای، اندکی قبل از مرگش، با اکراه آن را انکار کرد.<ref dir=ltr>{{Internetquelle |autor=Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg (SPSG) |url=https://www.spsg.de/schauplaetze-der-geschichte/marmorpalais-1796/ |titel=Marmorpalais / 1796 |sprache=de |abruf=2023-03-22 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231130014008/https://www.spsg.de/schauplaetze-der-geschichte/marmorpalais-1796/ |date=۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ }}</ref> |
|||
=== آموزش و تعلیم === |
|||
اولین معلم موسیقی بتهوون پدرش بود. وی بعدها معلمانِ محلی دیگری نیز داشت، مانند: ژیل ون دن ایدن{{یادچپ|Gilles van den Eeden}} (نوازنده ارگ دربار، درگذشتهٔ ۱۷۸۲)، توبیاس فردریش فایفر{{یادچپ|Tobias Friedrich Pfeiffer}} (یک دوست خانوادگی که شهریهٔ آموزش ساز شصتیدار او را پرداخت میکرد)، و فرانتس روانتینی{{یادچپ|Franz Rovantini}} (از بستگانی که او را در نواختن [[ویولن]] و [[ویولا]] راهنمایی میکرد).{{sfn|GroveOnline|loc=section 1}} روشِ تعلیم بتهوون که از پنج سالگیاش شروع شد، از همان ابتدا سخت و شدید بود و اغلب او را به گریه میانداخت. دخالت و بیخوابیهای استادش فایفر، باعث میشد در اواخر شب جلسات نامنظمی برگزار کند و بتهوون جوان از تختخوابش به طرفِ ساز کشیده میشد. استعداد موسیقی او از سنین کودکی آشکار بود. یوهان با آگاهی از موفقیتهای [[لئوپلد موتسارت]] در این زمینه به همراه پسرش [[ولفگانگ آمادئوس موتسارت]] و دخترش [[ماریا آنا موتسارت]]، کوشش کرد تا پسرش را بهعنوان یک [[کودک نابغه]] معرفی کند، چنانکه ادعا میکرد بتهوون در اولین اجرای عمومیاش در مارس ۱۷۷۸ (هنگامی که نامش روی پوسترهای این اجرا قرار گرفت)، تنها شش سال داشت.{{sfn|Thayer|1967a|pp=۵۷–۸}} |
|||
=== ۱۷۹۲–۱۷۸۰: بن === |
|||
[[پرونده:Christian Gottlob Neefe.jpg|بندانگشتی|ایستاده|چپ|[[کریستیان گوتلوب نیفه]]، معلم بتهوون]] |
|||
در سال ۱۷۸۰ یا ۱۷۸۱، بتهوون تحصیلات خود را با مهمترین معلم خود در [[بن]]، [[کریستیان گوتلوب نیفه]]، که در آن سال بهعنوان نوازندهٔ [[ارگ (ساز)|اُرگِ]] دربار معرفی شده بود، آغاز کرد.{{sfn|Thayer|1921|p=۶۷}} نیفه [[آهنگسازی]] را به او آموخت و تا مارس ۱۷۸۳ به او کمک کرد تا اولین اثر خود را با نامِ «[[واریاسیون]]ها روی ساز شستیدار» [[وو (بتهوون)|وو ۶۳]]، نوشته و منتشر کند.{{sfn|Stanley|2000|p=۷}} (کارهای اولیه و بدون شمارهٔ بتهوون امروزه با عنوان «وو» شناخته میشود و بدون شمارهٔ [[اپوس]] است). بتهوون خیلی زود با نیفه بهعنوان دستیارِ [[ارگ (ساز)|ارگنواز]] شروع به کار کرد؛ در ابتدا (۱۷۸۱) وی بدون دستمزد کار میکرد اما سپستر (۱۷۸۴) بهعنوان یک کارمند حقوقبگیرِ دربار که توسط [[کاپلمایستر]] و [[رهبر ارکستر]] [[آندرهآ لوکزی]] اداره میشد، مشغول به کار شد. حاصل این دوره، سه [[سونات پیانو]]ی نخستین وی (وو ۴۷) است. این اثر که در سال ۱۷۸۳ منتشر شد و از آنجا که به ماکسیمیلیان فردریش{{یادچپ|Maximilian Friedrich}} (۱۷۰۸–۱۷۸۴) از [[امرای انتخابگر]] اهدا شده بود، بهنام «سونات انتخابگر» نیز شناخته میشود.{{sfn|Thayer|1967a|pp=۶۵–۷۰}} |
|||
در این هنگام [[ماکسیمیلیان فرانتس]] (جانشینِ ماکسیمیلیان فردریش)، بهعنوان منتخبِ بُن و جوانترین فرزندِ ملکهٔ [[اتریش]]، [[ماریا ترزا، اتریش|ماریا ترزا]] بود. او تغییرات چشمگیری را در بن انجام داد. از آن جمله، با تکرار تغییراتی که در وین توسط برادرش [[یوزف دوم، امپراتور مقدس روم|یوزف دوم]] انجام شده بود، اصلاحاتی را مبتنی بر [[عصر روشنگری|فلسفه روشنگری]] انجام داد و به افزایش حمایت از آموزش و هنر پرداخت. بتهوونِ نوجوان تقریباً (یا مطمئناً) تحتِ تأثیر این تغییرات بود. او همچنین ممکن است در این زمان متأثر از ایدههای برجسته در [[فراماسونری]] بوده باشد، زیرا کریستیان نیفه و دیگرانی که در اطراف بتهوون بودند، اعضای بخش محلیِ انجمنِ [[ایلومیناتی]] بودند. نیفه مستقیم از بتهوون حمایت میکرد و او را بهعنوان ارگنوازِ اولِ دربار منصوب کرد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۴}} |
|||
بتهوون در دسامبر ۱۷۸۶، برای اولین بار با هزینهٔ کارفرمای خود به وین سفر کرد، که ظاهراً این سفر به امید آموزش موسیقی از موتسارت بودهاست.{{sfn| Haberl|2006|p=۲۱۵–۲۵۵}} جزئیات رابطهٔ بتهوون و موتسارت نامشخص است، و از جمله اینکه آیا آنها واقعاً ملاقات داشتهاند، مشخص نیست.{{نشان|موتسارت}}{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۳}} در مهٔ ۱۷۸۷، بتهوون با آگاهی از اینکه مادرش بیمار است، سریعاً به بن بازگشت، اما مادرش پس از مدت کوتاهی درگذشت،{{نشان|مادر}} و بهدنبال آن [[اعتیاد به الکل]] پدرش، عمیقتر شد؛ در نتیجه وی مسئولیت مراقبت از دو برادر کوچکتر خود را بهعهده گرفت و پنج سال دیگر در بن اقامت گزید.{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۴}} |
|||
[[پرونده:Count von Waldstein.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|[[کنت (لقب)|کُنت]] فردیناند فان والدشتاین، حامی مالی بتهوون در [[بن]]]] |
|||
او در این سالها به چند نفر معرفی شد که در زندگیاش اهمیت داشتند. [[فرانتس گرهارد وگلر]]، دانشجوی جوان [[پزشکی]]، وی را با خانوادهٔ فان برونینگ{{یادچپ| von Breuning}} معرفی کرد (یکی از دختران فان برونینگ در نهایت با وگلر ازدواج کرد). بتهوون غالباً با خانوادهٔ فان برونینگ، رفتوآمد داشت و در خانهٔ آنها به برخی از کودکان، پیانو آموزش میداد. همانجا بود که وی با [[ادبیات آلمانی]] و کلاسیک آشنا شد. محیط خانوادگی فان برونینگ آرامبخشتر از خانهٔ خودش بود، که بهطور فزایندهای زوالِ رفتاری و اخلاقی پدرش در آن حاکم بود.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۶}} وی همچنین مورد توجه [[کنت (لقب)|کُنت]] فردیناند فان والدشتاین{{یادچپ| Ferdinand von Waldstein}} قرار گرفت که در دورهٔ اقامت بتهوون در بن، بهعنوان دوست و پشتیبانِ مالیاش محسوب میشد.{{sfn|Thayer|1967a|p=۹۵}} |
|||
در سال ۱۷۸۹، پدر بتهوون بالاجبار از خدمت در دربار بازنشسته شد؛ از این رو بتهوون با نوازندگی [[ویولا]] در ارکستر دربار، کمک بیشتری جهت کسب درآمد برای خانواده کرد.{{sfn|Thayer|1967a|p=۹۵}} علاوه بر این، او در آنجا با انواع [[اپرا]] از جمله سه اپرای موتسارت که در این دوره توسط ارکستر دربار اجرا میشدند، آشنا شد. وی همچنین با [[آنتونین رایشا]]، (آهنگساز، نوازندهٔ [[فلوت]] و ویولن) که تقریباً همسن خودش بود، آشنا شد (رایشا خواهرزادهٔ یوزف رایشا{{یادچپ|Josef Reicha}} رهبر ارکسترِ دربار بود).{{sfn|Thayer|1967a|p=۹۶}} |
|||
او از سال ۱۷۹۰ تا ۱۷۹۲، تعدادی اثر (که هیچکدام در آن زمان منتشر نشده بودند) تألیف کرد که نشاندهندهٔ دامنه و بلوغِ رو به رشد بتهوون است. بعدها [[موسیقیشناس]]ان، [[تم موسیقایی|تمی]] شبیه به [[سمفونی شماره ۳ (بتهوون)|سمفونی سوم]] را در مجموعهای از واریاسیونهای نوشتهشده در سال ۱۷۹۱، شناسایی و مشاهده کردند.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۳۵–۴۱}} در این زمان، احتمالاً به توصیهٔ نیفه بود که بتهوون اولین حقالزحمههای خود را دریافت کرد. کار بعدی او وقتی بود که مقامات شهرداری در بن، مأمور شده بودند بهمناسبت وفات [[یوزف دوم، امپراتور مقدس روم|یوزف دوم]] در سال ۱۷۹۰ و همچنین انتخابِ [[لئوپولد دوم، امپراتور مقدس روم|لئوپولد دوم]] بهعنوانِ [[امپراتوری روم مقدس]]، قطعهٔ [[کانتات]] سفارش دهند. بتهوون یکی از این افراد بود که دو کانتات (وو ۸۷، وو ۸۸) برای امپراتور ساخت که هرگز در آن زمان اجرا نشدند و تا دههٔ ۱۸۸۰، از بین رفتند. بهنظر [[برامس]]، این کانتاتها بهطور مشخصی نمایانگر سبکِ بتهوون بودند و بهعنوان یک پیامِ روشن، موسیقی او را از [[موسیقی دوره کلاسیک|سنت کلاسیک]] متمایز میکرد.{{sfn|Swafford|2014|pp=۱۰۷–۱۱۱}} |
|||
بتهوون احتمالاً برای اولین بار در اواخر سال ۱۷۹۰ (حدود کریسمس)، هنگامی که [[یوزف هایدن]] در راه سفر به [[لندن]] در [[بن]] توقف کرد، به وی معرفی شد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۳۵}} یک سال و نیم بعد در ژوئیه سال ۱۷۹۲، آنها در هنگام بازگشتِ هایدن از لندن به وین (در زمانی که بتهوون در ارکستر رودوت در گودسبرگ{{یادچپ| Redoute, Bad Godesberg}} نوازندگی میکرد)، در بن دیدار کردند. احتمالاً در آن زمان تمهیداتی برای تحصیل بتهوون نزدِ استاد قدیمی انجام گرفتهاست.{{sfn|Cooper|2008|p= ۴۱}} |
|||
=== ۱۸۰۲–۱۷۹۲: وین === |
|||
نوامبر ۱۷۹۲، در پی شایعاتی دربارهٔ وقوعِ [[جنگ ائتلاف اول]]، بتهوون بن را به مقصد وین ترک کرد. او اندکی پس از ورودش فهمید که پدرش درگذشته است.{{sfn|Thayer|1921|p=124}}{{sfn|Thayer|1921|p=148}}{{sfn|Cooper|2008|p= ۴۲}} موتسارت نیز اخیراً درگذشته بود. کُنت والدشتاین (پشتیبان و حامی مالی بتهوون در بن)، در یادداشت خداحافظیاش برای بدرقهٔ او به وین، نوشت: «با تلاش و کوشش بیوقفه روحِ موتسارت را از طریق دستهای هایدن دریافت خواهید کرد».{{sfn|Cooper|2008|p= ۴۲}} بتهوون طی سالهای بعدی، به احساسات گستردهٔ افکار عمومی در وین، مبنی بر اینکه او جانشین موتسارت است، با مطالعه روی کارهای آن استاد و نوشتن آثار با طعم کاملاً مشخصِ موتسارتی، به این تشویقها پاسخ مثبت داد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۴۳}} |
|||
[[پرونده:Beethoven Riedel 1801.jpg|بندانگشتی|ایستاده|پرترهٔ بتهوونِ جوان (۱۸۰۱)، اثرِ کارل تراوگُت ریدل.{{یادچپ|Carl Traugott Riedel}}]] |
|||
بتهوون که تصمیم نداشت بلافاصله موقعیت خود را بهعنوان آهنگساز تثبیت کند، وقت خود را به مطالعه و اجرای موسیقی گذراند.{{sfn|GroveOnline|loc=section 3}} او تحت نظرِ هایدن آموزش دید و تلاش کرد بر [[کنترپوان]] مسلط شود. وی همچنین نزد [[ایگناتس شوپانتسیگ]] به فراگیری ویولون پرداخت.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۴۷, ۵۴}} او سپس در اوایل این دوره، به دریافتِ دروس آموزشی گاهبهگاه از [[آنتونیو سالییری]] میپرداخت تا بتواند در درجهٔ اول، با سبک و ترکیب آواز ایتالیایی آشنا شود. این رابطه دست کم تا ۱۸۰۲ و احتمالاً تا اواخر سال ۱۸۰۹ ادامه داشت.{{sfn|Thayer|1921|p=۱۶۱}} با عزیمت هایدن به انگلستان در سال ۱۷۹۴، انتظار میرفت انتخاب بتهوون، بازگشت به خانهٔ خود در بن باشد.{{sfn|Ronge|2013}} ولی او در عوض تصمیم گرفت که در وین بماند و آموزش خود را در کنار [[یوهان آلبرشتسبرگر]] و سایر معلمان ادامه دهد. در هر صورت تا این زمان باید برای کارفرمای او روشن شده باشد که بن نیز مانند اکتبر ۱۷۹۴، توسط فرانسویها سقوط خواهد کرد، و بهطور یقین برای بتهوون که هیچگونه دستمزدی دریافت نمیکرد، ضرورت و الزامی برای بازگشت نبود. با این حال، تعدادی از اشراف وین توانایی او را به رسمیت شناختند و از وی حمایت مالی نیز کردند، از جمله [[شاهزاده]] جوزف فرانتس فون لوبکوویتس{{یادچپ|Joseph Franz Lobkowitz}}، کارل آلویس، شاهزاده لیخنوفسکی{{یادچپ|Karl Alois, Prince Lichnowsky}} و [[بارون]] گتفرید فان سویتن.{{یادچپ|Gottfried van Swieten}}{{sfn|Cooper|2008|p= ۵۳}} |
|||
تا سال ۱۷۹۳، وی بهعنوان [[بداههنواز]] در تالارهای تازه تأسیسشده توسط اشراف نوازندگی میکرد و اغلب آثار [[یوهان سباستیان باخ]]، شامل [[پرلود]]ها و [[فوگ]]های ''[[کلاویه خوشآهنگ]]'' را اجرا میکرد.{{sfn|Solomon|1998|p=۵۹}} دوست وی نیکولاس سیمروک{{یادچپ|Nikolaus Simrock}} شروع به انتشار آثار او کرده بود. اعتقاد بر این است که اولین آثار انتشاریافته از او، مجموعهای از واریاسیونهاست (وو ۶۶).{{sfn|Cooper|2008|p= ۴۶}} در ادامه و تا سال ۱۷۹۳، وی شهرت خود را در وین بهعنوان یک نوازندهٔ [[چیرهدست]] پیانو تثبیت کرده بود، اما ظاهراً از انتشار آثارش خودداری میکرد تا بتواند با ظهورِ نهایی آنها، اثرگذاری بیشتری داشته باشد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۵۳}} در مارس ۱۷۹۵، اولین اجرای عمومی آثار بتهوون در وین انجام گرفت، کنسرتی که در آن برای نخستین بار یکی از [[کنسرتو پیانو]]های خود را اجرا کرد. مشخص نیست که آیا این [[کنسرتو پیانو شماره ۱ (بتهوون)|کنسرتو پیانو شماره ۱]] بوده یا [[کنسرتو پیانو شماره ۲ (بتهوون)|کنسرتو پیانو شماره ۲]]؛ مدارکِ مستند نامشخص است و هر دو کنسرتو در وضعیت تقریباً مشابهی قرار داشتند (که برای چندین سال کامل نبودند و منتشر نشده بودند).{{sfn|Cooper|2008|p= 59}}{{sfn|Lockwood|2005|p=۱۴۴}} اندکی پس از این اجرا، او اولین آهنگهایش را با [[اپوس]] شمارهبندی و منتشر کرد که شامل «سه [[تریو]]ی پیانو» (اپوس ۱) بود. وی این آثار را به حامی خود، شاهزاده لیخنوفسکی اهدا کرد،{{sfn|Cooper|2008|p= ۵۹}} و از موفقیت مالی این آثار سود بسیاری نصیبش شد که تقریباً برای تأمین هزینههای زندگی یک سالِ او کافی بود.{{sfn|Cooper|2008|p= ۵۶}} |
|||
[[پرونده:Beethoven Hornemann.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|پرترهٔ بتهوون (۱۸۰۳)، اثرِ کریستیان هُرنِمان{{یادچپ|Christian Horneman Zeitung}}]] |
|||
بتهوون شش [[کوارتت زهی]] اولِ خود را (اپوس ۱۸) بین سالهای ۱۷۹۸ تا ۱۸۰۰ (به سفارش و اهدا شده به شاهزاده لوبکوویتس) ساخت و در سال ۱۸۰۱ منتشر کرد. اجرای اولیه در سالهای ۱۸۰۰ و ۱۸۰۳، با نخستین سمفونیهای او ([[سمفونی شماره ۱ (بتهوون)|اول]] و [[سمفونی شماره ۲ (بتهوون)|دوم]]) همراه بود و بدین خاطر بهعنوان یکی از مهمترین آهنگسازان نسلِ جوانِ کشور، پس از هایدن و موتسارت شناخته شد. او همچنان به نوشتن در [[فرم (موسیقی)|فرمهای]] دیگر ادامه داد. سوناتهای پیانویی را که ساخت، مانند «[[سونات پیانو شماره ۸ (بتهوون)|پاتِتیک، اپوس ۱۳]]»، بهطور گستردهای مورد توجه قرار گرفت، چنانکه باری کوپر{{یادچپ|Barry Cooper}} آن را «از نظر قدرت شخصیت، عمق احساسات، سطح اصالت و مهارت در [[موتیف (موسیقی)|موتیف]] و [[تنالیته]]، فراتر از آثار قبلیِ» بتهوون توصیف کرد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۸۲}} وی همچنین «[[سپتت (بتهوون)|سپتت]]، اپوس ۲۰» خود را در سال ۱۷۹۹ بهپایان برد که یکی از آثار محبوبِ او در طول عمرش بود.{{sfn|Cooper|2008|p=۵۸}} |
|||
در دوم آوریل ۱۸۰۰، بتهوون برای نخستین بار سمفونی اول خود را در سالن [[بورگتئاتر]]، همراه با [[رپرتوار]] گستردهای از آثار هایدن و موتسارت، و نیز یک [[سپتت]] و یکی از کنسرتوهای پیانو را به اجرا گذاشت. مجلهٔ آلمانی «''روزنامه عمومی موسیقی''»{{یادچپ|Allgemeine musikalische Zeitung}}، این کنسرتو را «جالبترین کنسرتو با مدت زمانی طولانی» توصیف کرده بود. این کنسرتو بدون اشکال هم نبود، یکی از انتقادات این بود که «نوازندگان به خود زحمت ندادند که به [[تکنواز]] (برای هماهنگی)، توجه کنند».{{sfn|Cooper|2008|p= ۹۰}} |
|||
موتسارت و هایدن اثرگذاری غیرقابل انکاری در کار بتهوون داشتند. بهعنوان مثال گفته میشود که [[کوئینتت برای پیانو و سازهای بادی (بتهوون)|کوئینتت برای پیانو و سازهای بادیِ بتهوون]] شباهت بسیار نزدیکی با [[کوئینتت برای پیانو و سازهای بادی (موتسارت)|کوئینتت برای پیانو و سازهای بادی موتسارت]] با همان [[تنظیم (موسیقی)|تنظیمات]] دارد،{{sfn|Cooper|2008|p= ۶۶}} اما ملودیهای بتهوون، [[بسط و گسترش موسیقی]]، استفاده از [[پردهگردانی|مدولاسیون]]، [[بافت (موسیقی)|بافت]]، توصیفِ احساسات و همهٔ این روشها، سبکِ او را از موتسارت جدا کرد. او همچنین تأثیرِ سبک خود را در برخی از کارهای اولیهاش که برای اولین بار منتشر شده بود، افزایش داد؛{{sfn|Cooper|2008|p= ۵۸}} بههمین سبب از اواخر سال ۱۸۰۰، آثار قبلیاش مورد توجه حامیان وی و ناشران موسیقی قرار گرفت.{{sfn|Cooper|2008|p= ۹۷}} |
|||
[[پرونده:Carl-Czerny-young.png|بندانگشتی|ایستاده|[[کارل چرنی]]، شاگرد بتهوون.]] |
|||
بتهوون در ماه مه ۱۷۹۹، به دخترانِ آنا برونسویک{{یادچپ|Anna Brunsvik}}([[کنتس|کُنتس]] [[مجارستان]]) پیانو آموزش میداد. در این مدت، او عاشق دختر کوچکتر شد که [[یوزفینه برونسویک|یوزفینه]] نام داشت. پس از آن نیز بتهوون به تدریس موسیقی ادامه داد. از جمله، طی سالهای ۱۸۰۱ تا ۱۸۰۵، [[فردیناند ریس]] را آموزش داد که طی آن به آهنگساز تبدیل شد و بتهوون بعدها در مورد روابطشان، خاطرات نوشت. همچنین [[کارل چرنی]] جوان، از سال ۱۸۰۱ تا ۱۸۰۳ با بتهوون تحصیل کرد و بعد از آن، معلمِ مشهوری شد. در اواخر سال ۱۸۰۱، بتهوون از طریق خانوادهٔ برونسویک با یک کُنتسِ جوان بهنام [[جولیتا گویچاردی]] آشنا شد. وی نوامبر ۱۸۰۱، در نامهای به دوست خود [[فرانتس گرهارد وگلر]]، از عشق خود به «جولی» نوشت اما اضافه کرد که اختلاف طبقاتی را مانع از این میداند که موضوع را دنبال کند. وی بعدها [[سونات پیانو شماره ۱۴ (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۱۴]] را به جولی اهدا کرد که امروزه معمولاً با نام «''سونات مهتاب''» شناخته میشود.{{sfn|Steblin|2009}} |
|||
در بهار سال ۱۸۰۱، بتهوون ساخت یک [[باله (رقص)|باله]] بهنام ''[[آفریدگان پرومتئوس]]'' را بهپایان رساند. این اثر در سالهای ۱۸۰۱ و ۱۸۰۲ بارها اجرا شد، و بتهوون با عجله به انتشار یک [[تنظیم (موسیقی)|تنظیم]] جدید از آن برای پیانو پرداخت تا از محبوبیت اولیهٔ این اثر بیشترین بهره را ببرد.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۹۸–۱۰۳}} در بهار سال ۱۸۰۲، او [[سمفونی شماره ۲ (بتهوون)|سمفونی شماره ۲]] را تکمیل کرد و قصد اجرا در یک کنسرت را داشت، که این کنسرت لغو شد. این اثر بعداً در روز پنجم آوریل ۱۸۰۳ در تئاتر ان د وین{{یادچپ|Theater an der Wien}} برای نخستین بار به اجرا درآمد. بتهوون در آن زمان در این تئاتر بهعنوان آهنگساز مشغول بود. در آن کنسرت، علاوه بر سمفونی شماره ۲، [[کنسرتو پیانو شماره ۳ (بتهوون)|کنسرتو پیانو شمارهٔ ۳]] و قطعهٔ [[اوراتوریو]]ی ''[[مسیح بر کوه زیتون]]''{{یادچپ|Christ on the Mount of Olives}} نیز اجرا شدند. واکنشها به این اجرا متفاوت بود اما کنسرت از نظر مالی موفقیت داشت تا جایی که بتهوون توانست بهایی سه برابرِ هزینهٔ یک بلیط معمولی را برای تماشای اجرا مطالبه کند.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۱۱۲–۲۷}} |
|||
روابط تجاری بتهوون با ناشران نیز در سال ۱۸۰۲ بهتر شد. در این دوره همکاری برادرش [[کاسپار آنتون کارل فان بتهوون|کاسپار]] با وی (که پیش از این بهطور اتفاقی به او کمک کرده بود)، تداوم یافت و او شروع به ایفای نقش یک بزرگتر در مدیریت امورِ بتهوون کرد. کاسپار علاوه بر مذاکره در مورد قیمتهای بالاتر برای آثاری که بتهوون اخیراً ساخته بود، فروش برخی از آهنگهای منتشر نشدهٔ قبلی وی را نیز آغاز کرد و بتهوون را (برخلاف میلش) تشویق کرد که نسخههایی از آثار محبوب خود را برای سایر سازهای ترکیبی تنظیم کند. بتهوون به این درخواستها پاسخ مثبت داد، زیرا او نتوانست مانع از فعالیت ناشران دیگر برای انجام تنظیمهای مشابهِ در آثارش شود.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۱۱۲–۱۵}} |
|||
=== ۱۸۱۲–۱۸۰۲: دورهٔ «قهرمانانه» === |
|||
[[پرونده:Beethoven 3.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|پرترهٔ بتهوون (۱۸۰۴–۱۸۰۵)، اثرِ یوزف ویلیبرورد مِهلِر{{یادچپ|Joseph Willibrord Mähler}} (۱۸۶۰–۱۷۷۸)؛ در تصویر کامل، بتهوون یک لیر-گیتار در دست دارد.]] |
|||
اوایل سال ۱۸۰۱، بتهوون در نامههایی برای دوستانش، راجع به علائم و مشکلاتی نوشت که هم در زندگی حرفهای و هم در زندگی اجتماعیاش، برای او مشکل ایجاد کرده بود (گرچه احتمالاً برخی از نزدیکانش قبلاً از این مشکلات آگاه بودند). مشکل آن بود که بتهوون در طی سالهای پیش از آن، دچار نزول تدریجیِ شنوایی شده بود که با شکل شدیدی از [[وزوز گوش]] همراه بود.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۰۸}} |
|||
او به توصیهٔ پزشک خود از آوریل تا اکتبر ۱۸۰۲ به یک شهر کوچکِ [[اتریش]] هایلیگنشتاد{{یادچپ|Heiligenstadt}}، در خارج از [[وین]]، سفر کرد تا تلاش کند خود را با شرایط جدید وفق دهد. در آنجا تصمیم گرفت که نامهای به برادران خود بنویسد که بعدها به [[وصیتنامه هایلیگنشتات]] معروف شد. در این نامه، وی به وضوح افکار خودکشی و تصمیم به متوقفکردنِ زندگی خود را بهدلیل ناشنوایی ثبت کردهاست.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۲۰}} کمشنوایی او مانعی برای آهنگسازیاش نشد، اما نوازندگی در کنسرتها، که یک منبع درآمد سودآور برای او بود، بهطور فزایندهای برایش دشوار شده بود. در سال ۱۸۱۱، بتهوون پس از یک تلاش ناموفق برای اجرای [[کنسرتو پیانو شماره ۵ (بتهوون)|کنسرتو پیانو شماره ۵]] (که شرح آن در خاطرات [[کارل چرنی]] نوشته شدهاست)، دیگر در ملاء عام، اثری اجرا نکرد، تا اینکه [[رهبر (موسیقی)|رهبری]] اولین اجرای سمفونی نهم در سال ۱۸۲۴ را بهعهده گرفت که این امر نیز مشکلاتی در علامتدادنِ وی به نوازندگان ایجاد کرد و باعث نگرانی رهبر دیگر این ارکستر، میخائیل اوملاوف{{یادچپ|Michael Umlauf}} شد.{{sfn|Solomon|1998|p= ۳۵۱}} |
|||
بازگشت بتهوون به وین از هایلیگنشتاد، با تغییر در سبک موسیقی او همراه شد و این زمان بهعنوان آغاز «دورهٔ میانی» زندگی او در نظر گرفته میشود که بهنام «دورهٔ قهرمانانه» نیز شناخته شدهاست. طبق روایت کارل چرنی، بتهوون در این دوره گفته بود: «من از کارهایی که تاکنون انجام دادهام راضی نیستم. از این پس قصد دارم راهی جدید را طی کنم».{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۳۱}} اولین کار بزرگِ وی در استفاده از این [[سبک موسیقی|سبک]] جدید، [[سمفونی شماره ۳ (بتهوون)|سمفونی سوم]] در [[می بمل ماژور]]، معروف به ''اِروئیکا''{{یادچپ|Eroica}} بود. این اثر که طولانیتر و حجیمتر از هر سمفونی قبل از آن بود، در اوایل سال ۱۸۰۵ به اجرا درآمد اما با استقبال کمی روبرو شد. تعدادی از شنوندگان به طولانیبودن آن اعتراض کردند یا ساختار آن را اشتباه درک میکردند، در حالی که برخی دیگر آن را شاهکار میدانستند.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۴۸}} |
|||
بعضی از آثار دورهٔ میانیِ بتهوون متأثر از هایدن و موتسارت بودهاست. [[سمفونی شماره ۸ (بتهوون)|سمفونی شماره ۸]]، کوارتتهای رازوموفسکی،{{یادچپ|Razumovsky string quartets}} [[اپوس]] ۵۹، [[سونات شماره ۲۱ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۲۱]]، [[سونات شماره ۲۳ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۲۳]]، ''[[مسیح بر کوه زیتون]]''، [[کنسرتو ویولن (بتهوون)|کنسرتو ویولون]]، [[اپرای فیدلیو|اپرای ''فیدلیو'']] و بسیاری از آثار دیگر، تحت تأثیرِ این دو آهنگساز بودهاست.{{sfn|Cassedy|2010|pp=۱–۶}} |
|||
در این دوره، بتهوون از چاپ و اجرای کارهایش، اجراهای خصوصی برای طرفدارانش و انتشار نسخههایی از آثارش که برای یک دورهٔ انحصاری، قبل از انتشار عمومی آماده میشدند، کسب درآمد میکرد. برخی از حامیان اولیهٔ وی، از جمله شاهزاده لوبکوویتس و شاهزاده لیخنوفسکی، علاوه بر راهاندازی کارها و خریدن آثار منتشر شده، به وی دستمزد سالیانه نیز پرداخت میکردند.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۷۸–۷۹}} شاید مهمترین حامی اشرافی وی، [[آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)|آرشیدوک رودولف]] (جوانترین فرزندِ امپراتور [[لئوپولد دوم، امپراتور مقدس روم|لئوپولد دوم]]) بود که در سال ۱۸۰۳ یا ۱۸۰۴ شروع به آموختن پیانو و آهنگسازی نزد وی کرد. بتهوون و این [[کاردینال]] اتریشی با هم دوست شدند و ملاقاتهای آنها تا سال ۱۸۲۴ ادامه داشت.{{sfn|Lockwood|2005|pp=۳۰۰–۰۱}} بتهوون ۱۴ اثر خود، از جمله «تریو پیانو» (اپوس ۹۷) موسوم به ''تریوی آرشیدوک'' (۱۸۱۱) و ''[[میسا سولمنیس]]'' (۱۸۲۳) را به رودولف اهدا کرد. |
|||
[[پرونده:Rudolf-habsburg-olmuetz.jpg|بندانگشتی|ایستاده|[[آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)|آرشیدوک رودولف]]، حامی بتهوون]] |
|||
در اوایل سال ۱۸۰۴، با تغییر مدیریت در تئاتر ان د وین، اقامت بتهوون در آن مکان پایان یافت و او مجبور شد به همراه دوستش استفان فان برونینگ{{یادچپ|Stephan von Breuning}}، بهطور موقت به حومهٔ وین سفر کند؛ این سفر برای مدتی موجبِ کُندیِ کار بر روی اپرای ''فیدلیو'' شد که بزرگترین کار او محسوب میشد. اجرای این اثر مجدداً توسط ادارهٔ [[سانسور]] اتریش به تأخیر افتاد و سرانجام در نوامبر ۱۸۰۵ در خانههایی که بهدلیل [[جنگ ائتلاف سوم]] و اِشغال شهر توسط فرانسه، تقریباً خالی از سکنه بودند، اجرا شد. این کنسرت یک شکست اقتصادی محسوب شد، و آن نسخه از ''فیدلیو'' نیز یک شکست اساسی بود و بتهوون شروع به تجدیدنظر و اصلاحِ اپرا کرد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۵۰}} |
|||
در پاییز سال ۱۸۰۸، پس از رد تقاضا برای یک شغل در تئاتر سلطنتی، وی پیشنهادی را از برادرِ [[ناپلئون بناپارت]] (جروم بناپارت{{یادچپ|Jérôme Bonaparte}})، و سپس [[پادشاهی وستفالیا]] دریافت کرد، تا بتواند دستمزد خوبی دریافت کند. سِمَت او [[کاپلمایستر]]، در دربارِ [[کاسل]] بود. همچنین برای ترغیب بتهوون به ماندن در وین، شاهزاده کینسکی{{یادچپ|Ferdinand, 5th Prince Kinsky}}، آرشیدوک رودولف و شاهزاده جوزف فرانتس فون لوبکوویتس به نیابت از دوستانِ آهنگساز، قول دادند که مُستمری ۴۰۰۰ فلورین در سال را به او پرداخت کنند. اما فقط آرشیدوک رودولف بود که سهم خود از این حقوق را در تاریخ توافق شده، پرداخت کرد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۹۵}} کینسکی که بلافاصله به [[نظام وظیفه]] فراخوانده شدهبود، کمکی نکرد و کمی بعدتر بهدنبال سقوط از روی اسبش درگذشت.{{sfn|Cooper|1996|p=۴۸}} لوبکوویتس در سپتامبر ۱۸۱۱ بهعلت بیثباتیِ ارزش پول اتریش، ورشکست شد و پرداخت خود را متوقف کرد و هیچ جانشینی هم برای ادامهٔ حمایت پیدا نشد. بتهوون پس از ۱۸۱۵، بیشتر به فروش حقِ تألیف آثارِ خود و مقدار اندکی مستمری، متکی بود.{{sfn|Solomon|1998|p=۱۹۴}} |
|||
در ماه مه ۱۸۰۹، هنگامی که نیروهای نظامی، وین را به توپ بسته بودند، به گفته [[فردیناند ریس]]، بتهوون بسیار نگران بود که این سروصدا، آنچه را که از شنوایی او باقی مانده بود، نابود کند. بههمین جهت در زیرزمین خانهٔ برادرش پنهان میشد و گوشهایش را با بالش میپوشانید.{{sfn|Cooper|2008|p= ۱۸۵}} |
|||
آثار دوران میانیِ بتهوون جایگاه او را بهعنوان یک استاد، تثبیت کرد. سال ۱۸۱۰، در یک بررسی از کارهای وی که توسط [[ارنست هوفمان]] انجام گرفت، همراه با هایدن و موتسارت از او بهعنوان یکی از سه آهنگساز بزرگِ [[موسیقی دوره کلاسیک|موسیقی کلاسیک]] یاد شد. هوفمان [[سمفونی شماره ۵ (بتهوون)|سمفونی شماره ۵]] بتهوون را «یکی از مهمترین آثار عصر» نامید.{{sfn|Hoffmann|2003}} |
|||
در بهار ۱۸۱۱، وی بهشدت دچار بیماری، سردرد و تب شدید شد. به توصیهٔ پزشک، شش هفته را در [[چشمه آبگرم|آبگرم]] شهر [[تپلیتسه]] در [[بوهم]] گذراند. زمستانِ بعدی نیز که مشغول کار روی [[سمفونی شماره ۷ (بتهوون)|سمفونی هفتم]] بود، دوباره بیمار شد و پزشک وی دستور داد تابستان سال ۱۸۱۲ را نیز در آبگرم تپلیتسه بگذراند.{{sfn|Kerman|Tyson|Burnham|2001|loc=§ ۷}} مسلم شدهاست که او هنگام اقامت در تپلیتسه، اقدام به نوشتن نامهای عاشقانه با عنوانِ ''معشوقهٔ جاودانی''{{یادچپ|Immortal Beloved}} نمودهاست.{{sfn|Brandenburg|1996|p=۵۸۲}} هویت گیرندهٔ نامه مدتی طولانی مورد بحث بودهاست و برخی از حدس و گمانها در مورد آن شامل [[ترزه مالفاتی]]، [[یوزفینه برونسویک]]، آنا ماریا آوردی{{یادچپ| Anna Maria Erdődy}} و آنتونی برنتانو{{یادچپ| Antonie Brentano}} میشوند.{{sfn|Solomon|1998|pp=۲۲۳–۲۳۱}} |
|||
[[پرونده:Incident Teplitz 1812.png|بندانگشتی|راست|306px|دیدار بتهوون و [[گوته]] با خانوادهٔ امپراتوری در شهر [[تپلیتسه]]، ژوئیه ۱۸۱۲، که توسط کارل رولینگ{{یادچپ|Carl Rohling}} به تصویر کشیده شدهاست.]] |
|||
بتهوون در تپلیتسه با [[گوته]] که مایل بود با او آشنا شود، ملاقات کرد. این دیدار خوشایندِ هیچکدام از دو طرف نبود. بتهوون نبوغ او را تحسین میکرد ولی گوته اخلاق تند و رفتار بتهوون را نمیپسندید.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۲}}</ref> گوته هیچگاه دربارهٔ آثار بتهوون اظهار نظر نکرد و در عین حال مخالفتی هم از خود بروز نداد. وی اعتقاد داشت که موسیقی بتهوون هیجان زیادی دارد و ممکن است آرامش او را که طی سالیان دراز و با رنج بهدست آورده بود، برهم زند. [[فلیکس مندلسون|مندلسون]] مینویسد:<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۶}}</ref>{{نقلقول|گوته ابتدا نمیخواست که اثری از بتهوون بشنود، اما بالاخره مجبور شد که به آن تن دردهد و موومان اول سمفونی شماره پنج را بشنود. این آهنگ به شدت در او تأثیر کرد ولی گوته نمیخواست که هیجانش نمایان شود و گفت: «این آهنگ هیچ تأثیری ندارد جز اینکه فقط شخص را به تعجب میاندازد» اگر چه کمی بعد گفت: «این آهنگ پرعظمت و شگفانگیز بود، گویی تمام بنای ساختمان میخواست فرو بریزد».}} |
|||
بتهوون برخلاف گوته، هیچگاه در خدمت اشراف وین نبود و بر این اعتقاد بود که «هنرمندان بهاندازهٔ اشراف قابل احتراماند». در یکی از روزهای ملاقاتِ [[یوهان ولفگانگ فون گوته|گوته]] با بتهوون در سال ۱۸۱۲، چنین نقل میکنند: «روزی گوته و بتهوون در کوچههای ویَن در حال قدمزدن بودند. جمعی از اشرافزادگان ویَنی از مقابل آن دو در حال عبور از همان کوچه بودند. گوته به بتهوون اشاره میکند که بهتر است کناری بروند و به اشرافزادگان اجازهٔ عبور دهند. بتهوون با عصبانیت میگوید که «ارزش هنرمند بیشتر از اشراف است. آنها باید کنار روند و به ما احترام بگذارند». گوته بتهوون را رها میکند و در گوشهای منتظر میماند تا اشرافزادگان عبور کنند. کلاهش را به نشانهٔ احترام برمیدارد و گردنش را نیز خم میکند. بتهوون با همان آهنگ به راهش ادامه میدهد. اشرافزادگان با دیدن بتهوون کنار میروند و راه را برای عبور او باز کرده و به وی ادای احترام میکنند. بتهوون هم از میان آنها عبور میکند و فقط کلاهش را به نشانهٔ احترام، کمی با دست بالا میبَرد. او سپس در انتهای دیگرِ کوچه منتظرِ گوته میماند تا پس از عبورِ اشرافزادهها به او بپیوندد».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۳–۶۴}}</ref> |
|||
وی در اواخر اکتبر سال ۱۸۱۲، با برادرش «نیکولاوس یوهان» دیدار کرد. او آرزو داشت که یوهان به زندگی مشترک با ترزه اوبرمایر{{یادچپ|Therese Obermayer Erdődy}} (زنی که قبلاً فرزند نامشروع داشته)، پایان دهد. ولی قادر به متقاعدکردنِ یوهان برای پایاندادن به این روابط نبود و از مقامات محلی و مذهبی درخواست وساطت کرد. اما سرانجام یوهان و ترزه در ۹ نوامبر با هم ازدواج کردند.{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۱۲}} |
|||
=== ۱۸۲۲–۱۸۱۳ === |
|||
[[پرونده:Beethoven Letronne.jpg|بندانگشتی|ایستاده|بتهوون (۱۸۱۴)، اثرِ لویی-رُنه لِترون{{یادچپ|Louis-René Létronne}}]] |
|||
اوایل سال ۱۸۱۳، ظاهراً بتهوون دورهٔ عاطفی سختی را پشت سر گذاشت و فعالیت آهنگسازی او کاهش یافت. ظاهرِ شخصی وی نیز مانند: نظم، ظرافت و رفتارهای عمومی در بین مردم (بهخصوص هنگام صَرفِ غذا) تخریب شد. همزمان او از برادرش (که از [[بیماری سل]] رنج میبرد) و خانوادۀ خود مراقبت میکرد، و اظهار میکرد که زحمت و هزینهٔ این کار، او را بیپناه گذاشتهاست.{{sfn|Lockwood|2005|p=۲۷۸}} |
|||
در ژوئن ۱۸۱۳، پس از ایجاد ائتلافی توسط نیروهای تحت رهبری [[آرتور ولزلی (اولین دوک ولینگتون)|آرتور ولزلی]] و خبری مبنی بر شکست نیروهای [[ناپلئون بناپارت|ناپلئون]] در شهر [[بیتوریا]]، بتهوون مشتاق شد تا قطعهای [[ارکسترال]] با موضوع نبردی معروف به ''پیروزی ولینگتون''{{یادچپ|Wellington's Victory}} بنویسد. این اثر نخستین بار در ۸ دسامبر بههمراه هفتمین سمفونیِ وی در یک کنسرت خیریه برای قربانیان جنگ اجرا شد. اجرای این اثر مورد استقبال قرار گرفت و محبوب شد (که احتمالاً بهدلیل برنامهٔ سرگرمکننده و سادهای بود که برای این کنسرت به کار بست). این برنامه اجراهای مکرری در کنسرتهای ژانویه و فوریه ۱۸۱۴ داشت. محبوبیت تجدیدشدهٔ بتهوون منجر به تقاضا برای احیای (بازنویسی) اپرای ''فیدلیو'' شد که سومین نسخهٔ اصلاحشدهٔ آن در اولین اجرای ماه ژوئیه همان سال، با استقبال خوبی روبرو شد.{{sfn|Lockwood|2005|p=۲۷۸}} |
|||
در تابستان ۱۸۱۴، بتهوون برای اولین بار و پس از پنج سال کمکاری، یک سونات پیانو (شمارهٔ ۲۷، اپوس ۹۰) را آهنگسازی کرد. این اثر بهصورت قابل توجهی نسبت به سوناتهای قبلی او [[رمانتیسم|رمانتیک]] بود. وی که مانند بسیاری از آهنگسازان آن دوره، آثاری با مضمونِ وطنپرستانه میساخت، این قطعات را برای سرگرمی سران دولت و دیپلماتهایی ساخت که در [[کنگره وین]] — که از نوامبر ۱۸۱۴ فعالیت آن آغاز شده بود — شرکت داشتند. از آثار بتهوون با مضمونِ وطنپرستانه در این دوره میتوان به دو مجموعهٔ قطعات، که اولین آن با نام به ''عزیزان دور''، اپوس ۹۸{{یادچپ|An die Ferne Geliebte}} و دومین مجموعه با نام ''امیدواری''، اپوس ۹۴{{یادچپ|An die Hoffnung}} (۱۸۱۵) اشاره کرد. تنظیم مجددِ مجموعهٔ قطعات دوم در مقایسه با اولین تنظیم آن در سال ۱۸۰۵ (هدیهای برای [[یوزفینه برونسویک]])، برتری فوقالعادهای داشت.{{sfn|Lockwood|2005|p=278}}{{sfn|Cooper|1996|pp=۲۴–۲۵}} |
|||
[[پرونده:Beethoven Mähler 1815.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|پرترهٔ بتهوون (۱۸۱۵)، اثرِ یوزف ویلیبرورد مِهلِر{{یادچپ|Joseph Willibrord Mähler}}]] |
|||
بین سالهای ۱۸۱۵ و ۱۸۱۷، کارایی بتهوون برای آهنگسازی دوباره کاهش یافت.{{sfn|Solomon|1998|p=۲۹۶}} خودِ او بخشی از این توقف را ناشی از یک بیماری طولانی مدت (که او آن را «تب التهابی» نام نهاده بود) میدانست که از اکتبر ۱۸۱۶ شروع شد و بیش از یک سال ادامه داشت.{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۵۴}} زندگینامهنویسان دلایل مختلف دیگری را نیز مطرح کردهاند که در کاهشِ فعالیت وی نقش داشتهاست، از جملهٔ آنها را علاقههای او به عاشقی و ارتباط با زنان یا سیاستهای سانسورِ شدیدِ دولت اتریش میدانستند. بیماری و مرگ برادرش [[کاسپار آنتون کارل فان بتهوون|کاسپار]] در اثر [[بیماری سل]] نیز ممکن است در این دورهٔ کمکاری، نقش داشته باشد. همچنین در مدتی که کاسپار بیمار شده بود، بتهوون برای مراقبت از وی در سال ۱۸۱۵، متحمل هزینه زیادی شد و نتوانست برای مراقبت از خودش پولی داشته باشد.{{sfn|Solomon|1998|pp=۳۰۱–۳۰۲}} |
|||
پس از درگذشت کاسپار در ۱۵ نوامبر ۱۸۱۵، بتهوون بلافاصله وارد یک درگیری حقوقی طولانی با همسرِ کاسپار، [[یوهانا فان بتهوون]]، شد که موضوع آن گرفتنِ سرپرستی کارل، فرزند کاسپار و یوهانا، پس از نه سالگی بود. بتهوون یوهانا را بهدلیل مدیریت مالی و اخلاقی جزو والدین ناسالم قلمداد میکرد (او قبل از ازدواج با کاسپار، دارای یک فرزند نامشروع بود و محکومیت کیفری سرقت نیز داشت) و پیشتر موافقت کاسپار را برای حضانت تنها پسرش جلب کرده بود. نهایتاً بر اساس یک نوشته شبیه وصیتنامه از کاسپار (که دیر بهدست آمده بود)، باعث شد تا سرپرستی کاسپار را به صورت مشترک به وی و یوهانا بدهند.{{sfn|Solomon|1998|pp=۳۰۱–۳۰۲}} در حالی که بتهوون موفق شد خواهر و برادرش را در فوریه ۱۸۱۶ از حضانت خارج کند، پروندهٔ برادرزادهاش تا سال ۱۸۲۰ بهطور کامل حل نشده بود، و او غالباً به دنبال دادخواهی و دیدار با کارل، ابتدا در یک مدرسهٔ غیرانتفاعی و سپس در بهزیستی بود.{{sfn|Solomon|1998|p=۳۰۳}} |
|||
[[پرونده:Karl van Beethoven Miniature Portrait.jpg|بندانگشتی|ایستاده|پرترهٔ «کارل فان بتهوون» (۱۸۲۰) اثر یک هنرمند ناشناس.]] |
|||
بتهوون عشق و علاقهٔ شدیدی به برادرزادهاش کارل داشت و در این راه از هیچ کوشش و فداکاری دریغ نمیکرد، به همین خاطر متحمل رنج و سختیهای زیادی شد. وی در این باره مینویسد:<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۱–۸۲}}</ref>{{نقلقول|ای خدای من! ای مدافع و نگهدار من! ای تنها پناه من! تو از اعماق دلم باخبری و تو میدانی چقدر از کسانی که بر سرِ «کارل» من، گنجینهٔ گرانبهای من، با من نزاع و کشمکش میکنند رنج میبرم. ای وجودی که نمیدانم ترا چگونه بنامم. فریاد مرا بشنو و خواهش سوزان این بدبختترین مخلوقات خود را برآور.}} |
|||
در اوایل سال ۱۸۱۸، سلامتی بتهوون مقداری بهبود یافته بود و برادرزادهٔ وی در ژانویهٔ همان سال به او ملحق شد؛ اما شنواییاش بدتر از قبل شده بود تا جایی که مکالمه نیز برایش دشوار شد و برای این کار نیاز به استفاده از دفترچهٔ یادداشت داشت. همزمان، مدیریت خانواده نیز تا حدودی بهبود یافته بود. نانت اشترایشر{{یادچپ|Nanette Streicher}}، که در طولِ بیماریِ بتهوون از او مراقبت کرده بود، همچنان به حمایت خود ادامه داد.{{sfn|Cooper|2008|p= ۲۶۰}} بازدهیِ موسیقی او در سال ۱۸۱۸ هنوز هم تا حدودی کاهش یافته بود، اما کماکان آثار و آهنگهایی ساخت، از جمله [[سونات شماره ۲۹ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۲۹]]،{{sfn|Thayer|1967b|pp= ۶۵۹, ۷۱۷}} و همچنین طرحهایی برای دو سمفونی، که سرانجام در [[سمفونی شماره ۹ (بتهوون)|حماسه نهم]] تجلی یافت.{{sfn|Solomon|1998|p=۳۲۲}} |
|||
در سال ۱۸۱۸، او مجدداً گرفتار درگیریهای حقوقی پیرامون کارل شد. سیستم قضاییِ اتریش دارای یک قانون عرفی{{یادچپ|Landrecht (medieval)}} برای دادگاه [[نجیبزادگی|نجیبزادگان]] و بسیاری از دادگاههای دیگر برای غیر اشرافزادهها بود که از جمله آنها میتوان به «دادگاه مدنیِ دادستانی وین» اشاره کرد. بتهوون علیرغم ارائهٔ شواهد به دادگاه نجیبزادگان، نتوانست اشرافزادگیِ کارل را ثابت کند و به تبعِ آن، در ۱۸ دسامبر ۱۸۱۸ این پرونده به دادگاهی مدنی منتقل شد، و در آنجا وی حق حضانت خود را از دست داد.{{sfn|Solomon|1998|p=۳۰۳}} او سپس درخواست تجدیدنظر داد و سرپرستی مجدد را بهدستآورد.{{sfn|Solomon|1998|p=۳۱۶–۳۲۱}} در طولِ سالهای بعد، بتهوون بهطور مکرر در زندگی برادرزادهٔ خود دخالت میکرد، کاری که کارل احساس میکرد رفتاری مغرورانه است.{{sfn|Solomon|1998|pp=۳۶۴–۳۶۵}} |
|||
[[پرونده:Beethoven 7.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|طرحی از بتهوون (۱۸۱۸)، اثرِ آوگوست کلوبِر{{یادچپ|August von Kloeber}}]] |
|||
بتهوون بعدها کارل را شایستهٔ عشق و محبت خود ندانست و در نامهای به او نوشت: «... اگر باید یکبار دیگر هم مزد رنجهای من، حقناشناسی و ناسپاسی باشد، بسیار خوب. اگر بنا هست که رشتهٔ ارتباط ما گسیخته شود، چنین باشد! تمام مردمِ بیطرف وقتی از این ماجرا باخبر شوند، از تو نفرت خواهند داشت …». نامههای بتهوون به کارل، دردناک و غمانگیز است و در شکلی سادهتر و تاثیرگذارتر، شبیه نامههای [[میکلآنژ]] به برادرانش است.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۲}}</ref> بتهوون آرزو داشت و سعی میکرد برادرزادهاش تحصیلات عالیه داشته باشد یا تاجری معروف شود، اما در این راه ناکام ماند و کارل بیشترِ وقت خود را در قمارخانهها میگذراند و از دیگران پول قرض میگرفت.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۴}}</ref> بتهوون در نامهای دیگر به او مینویسد: «... برای شخص فاسدی چون تو ضرری نخواهد داشت که بکوشی ساده و با حقیقت باشی، دل من از رفتارِ ریاکارانهای که با من داشتهای رنجها بردهاست و به آسانی نمیتوان از یاد برد…». با این حال مهر و محبت او به کارل باعث میشود که او را ببخشد و برایش بنویسد: «... پسر عزیزم! دیگر یک کلمه حرف هم لازم نیست، به آغوش من بازگرد، دیگر هیچ حرف تندی از من نخواهی شنید …».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۳}}</ref> در اظهاراتی که به کارل نسبت داده شدهاست گفتهاست: «من خراب و فاسد شدهام، عمویم میخواست بهترین باشم». و سرانجام کارل در تابستان ۱۸۲۶، تصمیم گرفت با شلیک گلولهای به مغز خود، زندگیاش را پایان دهد، اما وی از این حادثه جانِ سالم بهدر برد ولی بتهوون را تا آستانهٔ مرگ از غصه به پیش برد. رفتار کارل در مرگ بتهوون بیتأثیر نبود و کسی که بتهوون آرزو داشت هنگام مرگ در بالین او باشد و چشمهای او را ببندد، حضور نداشت و کارل کسی نبود که بتهوون، «پسرم» مینامید.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۴–۸۵}}</ref> |
|||
بتهوون در سال ۱۸۱۹، کار بر روی [[واریاسیونهای دیابلی]] و [[میسا سولمنیس]] را شروع کرد و در طی سالهای بعد سوناتها و [[باگاتل (موسیقی)|باگاتلهای پیانو]] را برای برآوردنِ مطالباتِ ناشران و رفع نیاز مالی خودش آهنگسازی کرد. وی دوباره در سال ۱۸۲۱ برای مدت طولانی بیمار شد و تحویلِ قطعهٔ «میسا سولمنیس» را در سال ۱۸۲۳، سه سال پس از موعد مقرر به اتمام رساند. در حدود سال ۱۸۲۲، برادرش یوهان شروع به کمک به وی در امور تجارت کرد، از جمله وامهایی در مقابلِ مالکیتِ برخی از آثار به او پرداخت کرد.{{sfn|Solomon|1998 |p= ۳۶۰}} |
|||
=== ۱۸۲۷–۱۸۲۲ === |
|||
[[پرونده:Beethoven Waldmuller 1823.jpg|بندانگشتی|ایستاده|پرترهٔ بتهوون (۱۸۲۳)، اثرِ فردیناند گِئورگ والدمولر{{یادچپ|Ferdinand Georg}}]] |
|||
بتهوون نسبت به عدمِ استقبال اهالی وین از آثارش گلایه داشت، او در سال ۱۸۲۲ خطاب به فردریک راخلتز{{یادچپ|Friedrich Rochlitz}} (منتقد هنری و موسیقیشناس آلمانی) که به دیدار او رفته بود، میگوید:{{sfn|Thayer|1967b|p=۸۰۱}} |
|||
{{گفتاورد|شما در اینجا چیزی از من نخواهی شنید… [[فیدلیو]]؟ نه میخواهند آن را نمایش دهند و نه میخواهند بشنوند. سمفونیها؟ آنها برای این وقت ندارند. کنسرتوهای من؟ هر کس فقط برای چیزهایی که خودش ساختهاست تلاش میکند. قطعات [[سولو]]؟ آنها مدتها پیش از مُد افتادهاند و اینجا مُد همه چیز است. حداکثر [[ایگناتس شوپانتسیگ|شوپانتسیگ]]، گهگاهی یک [[کوارتت]] (به آنها) تحمیل میکند.}} |
|||
در همین سال دریافتِ دو حقالزحمه، چشمانداز مالیِ بتهوون را بهبود بخشید. انجمن فیلارمونیک سلطنتی{{یادچپ|Royal Philharmonic Society}} در لندن، پیش پرداختی برای سمفونی ارائه داد. همچنین شاهزاده نیکلاس گولیتسین{{یادچپ|Nikolas Golitsin}} از [[سن پترزبورگ]] پیشنهاد داد دستمزدِ بتهوون برای سه [[کوارتت زهی]] را بپردازد. این اولین حقالزحمه برای تحققِ سمفونی نهم بود که نخستین بار به همراه «میسا سولمنیس» در ۷ مه ۱۸۲۴ در سالن تئاترِ کِرْنْتْنِرتور{{یادچپ|Theater am Kärntnertor}} [[وین]] اجرا شد و باعث تحسین فراوان «روزنامه عمومی موسیقی» (چاپ آلمان) شد و نوشت که این اثر «نبوغی وصف ناشدنی از دنیای جدید را به ما نشان داد». [[کارل چرنی]] نوشت که در سمفونی «نفسی تازه، سرشار از جنب و جوش و نیروی جوانی دمیده شدهاست» و اینکه «همان اندازه قدرت، نوآوری و زیبایی در آن هست که در دیگر آثار این مرد اصیل وجود دارد، اگرچه او یقیناً گاهی چنان موسیقی را نوشته که کلاهگیسداران قدیمی سرِخود را (به علامت رضایت) تکان دهند». اما برخلاف کنسرتهای قبلی که پرسودتر بود، از این کنسرت پول زیادی به دست نیامد، زیرا هزینههای اجرای آن بهطور قابل توجهی بیشتر بود.{{sfn|Cooper|2008|p=۳۱۷}} دومین کنسرت در تاریخ ۲۴ مه برگزار شد و اگرچه تهیهکنندهٔ آن، حداقلِ هزینه را برای بتهوون تضمین کرد، اما از این کنسرت موفقیتی حاصل نشد. برادرزادهاش کارل گفتهاست که دلیل این عدم موفقیت، آن بود که «بسیاری از افراد (قبلاً) از کشور رفته بودند».{{نشان|شیندلر}} این آخرین کنسرت عمومی بتهوون بود.{{sfn|Cooper|2008|p= ۳۱۸}} |
|||
در سال ۱۸۲۵، نُه سمفونی او در یک دوره، برای اولین بار توسط [[ارکستر گواندهاوس]] [[لایپزیک]] تحت [[رهبر (موسیقی)|رهبری]] یوهان فیلیپ کریستیان شولتز اجرا شد. این دورهٔ کنسرت در سال ۱۸۲۶، بار دیگر تکرار شد.<ref dir=ltr>[http://www.instantencore.com/buzz/feed.aspx?FeedId=5000199&PageNum=45 Instant Encore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141103163640/http://www.instantencore.com/buzz/feed.aspx?FeedId=5000199&PageNum=45|date=3 November 2014}}. Retrieved 4 August 2014</ref><ref dir="ltr">Tom Service. [https://www.theguardian.com/music/2011/oct/25/beethoven-cycle-riccardo-chailly "Riccardo Chailly on Beethoven: 'It's a long way from the First to the Ninth'"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200326175044/https://www.theguardian.com/music/2011/oct/25/beethoven-cycle-riccardo-chailly|date=26 مارس 2020}}, ''The Guardian'', 26 October 2011. Retrieved 4 August 2014</ref> |
|||
سپس بتهوون به نوشتن [[کوارتت زهی|کوارتتهای زهی]] برای شاهزاده نیکلاس گولیتسین روی آورد. این مجموعه از کوارتتها، معروف به [[کوارتتهای زهی پایانی (بتهوون)|آخرین کوارتتها]]، فراتر از چیزی بود که در آن زمان نوازندگان یا شنوندگان انتظار داشتند. آهنگساز [[لویی اشپور]]، آنها را «غیرقابل کشف» و «وحشتِ اصلاح نشدنی» نامید. نظرها پس از اولین استقبالِ مبهم، بسیار تغییر کرد. فرمها و ایدههای این اثر الهامبخشِ آهنگسازانی چون [[ریشارد واگنر]] و [[بلا بارتوک]] شد که بعداً به این سبک ادامه دادند. از «آخرین کوارتتها»، چهاردهمین کوارتت (در [[دو دیز مینور]]، اپوس ۱۳۱)، مورد علاقهٔ بتهوون و گزینهٔ اول او بود؛ وی این اثر را بهعنوان کاملترین اثر مجردِ خود ارزیابی میکرد.{{sfn|Morris|2010|p=۲۱۳}} آخرین آرزوی موسیقایی [[فرانتس شوبرت|شوبرت]]، شنیدن «کوارتت اپوس ۱۳۱» بود؛ که در ۱۴ نوامبر ۱۸۲۸ (پنج روز قبل از مرگ بتهوون) آن را شنید.{{sfn|Winter|1994|p=۲۴۵}} |
|||
بتهوون «آخرین کوارتتها» را هنگام ناخوشی نوشت. در آوریل ۱۸۲۵، در بستر بیماری افتاد و حدود یک ماه طول کشید. او در هنگام این بیماری یا به عبارت دقیقتر پس از بهبودی از این بیماری، باعث شد بهیاد آورد که موومان نیمهتمام و آهستهٔ کوارتت پانزدهم را باید بهخوبی تکمیل و به اتمام برساند، او این قسمت را «شکرگزاری مقدس» به [[الوهیت]] خواند.{{sfn|Kerman|Tyson|Burnham|2001|loc= § ۹}} وی در ادامهٔ تکمیلِ کوارتتهایی را که اکنون شماره آنها سیزدهم، چهاردهم و شانزدهم نامیده میشود، بهپایان رساند. آخرین کاری که بتهوون تمام کرد، موومان نهاییِ کوارتت سیزدهم بود که برایش یک قطعهٔ جایگزین، بهجای قسمت دشوارِ [[فوگ بزرگ]] نوشت.{{sfn|Kerman|Tyson|Burnham|2001|loc=§۱۰}} اندکی پس از آن، در دسامبر سال ۱۸۲۶، بیماری وی دوباره شدت یافت و با [[بالا آوردن|استفراغ]] و [[اسهال]] همراه شد.{{sfn|Kerman|Tyson|Burnham|2001|loc=§11}}{{sfn|Thayer|1967b|pp=۱۰۱۷–۱۰۲۴}} |
|||
در ۳۱ ژوئیه ۱۸۲۶، برادرزادهٔ بتهوون که پس از شلیک به خود، جهتِ خودکشی، زنده مانده و در خانهٔ مادرش بهبود یافته بود، با بتهوون آشتی کرد، اما کارل اصرار داشت به ارتش بپیوندد و آخرین دیدارش با بتهوون، ژانویه سال ۱۸۲۷ بود.<ref dir=ltr>{{cite web|title=Karl van Beethoven (1806–58) Beethoven's nephew|author=John Suchet|authorlink=|accessdate=12 January 2016|publisher=Classic FM (UK)|url=http://www.classicfm.com/composers/beethoven/guides/karl-van-beethoven-nephew/#L3gz13I4CD25MpEx.97|archive-date=21 آوریل 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170421225953/http://www.classicfm.com/composers/beethoven/guides/karl-van-beethoven-nephew/#L3gz13I4CD25MpEx.97}}</ref> |
|||
=== بیماری و مرگ === |
|||
{{جعبه گفتاورد|گفتاورد= «[[ایگناتس مشهلس|مشهلس]] عزیزم!{{-}}در ۲۷ فوریه چهارمین جراحی من انجام گرفت و حالا علایم مسلمی نشان میدهند که باید در انتظار یک عمل جراحی پنجم هم باشم. آیا این کارها به کجا خواهد کشید؟ و آیا اگر هنوز هم این وضع مدتی طول بکشد، چه بر سرم خواهد آمد؟ حقیقتاً که قسمت من در زندگانی خیلی سخت بودهاست، ولی به ارادهٔ تقدیر سر میسپارم و از خدا میخواهم در مشیت الهی خود چنین بخواهد که تا وقتی مقدر است، این زندگانی بدتر از مرگ را تحمل کنم، لااقل از احتیاج مصون بمانم. این به من نیرو خواهد بخشید تا بتوانم مقدرات خود را هر قدر هم تلخ و دهشتناک باشد، تحمل کنم و به مشیت اعلای الهی تسلیم باشم.»|منبع='''لودویگ فان بتهوون'''<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۴۸–۱۴۹}}</ref>|تراز منبع=چپ|تراز=راست|عرض=306px}} |
|||
در اواخرِ پاییز ۱۸۲۶، بتهوون در راه بازگشت از سفری به ییلاقهای اطرافِ وین، بهشدت دچار سرماخوردگی و [[سینهپهلو]] شد و در منزلش بستری گردید. برادرزادهاش را در پیِ [[طبیب]] فرستادند اما نقل میشود که وی این مأموریت را فراموش کرده و پس از دو روز به یاد میآورد که چه کاری داشتهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۰۰–۱۰۱}}</ref> بتهوون در هنگام بستری بدون پرستار بود و برادرزادهاش نیز مشغول بازی [[بیلیارد]] بود و پولهایی هم که از بتهوون میگرفت، خرج [[قمار]] میکرد. سرانجام مستخدم میخانهای که کارل در آنجا قماربازی میکرد، [[طبیب]]ی را به بالین بتهوون فرستاد. پزشک که او را با صورت برافروخته و تنگیِ نفسِ شدید مشاهده کرد، برای مشورت از [[جراح]] معروف شهر کمک خواست و بتهوون تحت عمل جراحی قرار گرفت.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۵۵}}</ref> او چهار بار در تاریخهای ۲۰ دسامبر ۱۸۲۶، ۸ ژانویه، ۲ فوریه و ۲۷ فوریهٔ ۱۸۲۷، تحت عمل جراحی قرار گرفت و جسم نیرومند وی بهمدت سه ماه با بیماری دست و پنجه نرم میکرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۰۲}}</ref> |
|||
در این زمان خیلی از دوستان بتهوون او را فراموش کرده بودند و اگر کمکهای دوستان انگلیسی وی نبود، آخرین روزهای زندگیاش با فلاکتِ بیشتری سپری میشد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۰۱–۱۰۲}}</ref> از اواخر فوریه، حال بتهوون رو به وخامت گذاشت، [[یوهان نپوموک هومل]] کدورتهای خود را با بتهوون به فراموشی سپرد و به همراه همسرش در ششم مارس، به دیدار بتهوون شتافت. وی پس از دیدنِ بتهوون نتوانست مانع از ریختن اشک خود شود.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۵۵}}</ref> |
|||
[[فردیناند هیلر]] که در زمان بیماری و چند روز قبل از مرگ، به ملاقات بتهوون آمده بود، میگوید:<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۵۵–۱۵۶}}</ref> {{نقلقول|بتهوون در حالیکه لباس خاکستری بلندی به تن داشت و کفشهای بزرگی تا زانو پوشیده بود، جلوی پنجره دراز کشیده بود و نمیتوانست چیزی بگوید. قطرات عرق روی پیشانی او چون مروارید میدرخشید. همسرِ [[یوهان نپوموک هومل|هومل]] دستمالی خیس کرده روی پیشانیاش گذاشت. من هیچگاه نمیتوانم نگاهی که در کمالِ حقشناسی به ما افکنده بود، فراموش کنم. در این هنگام بتهوون قلم برداشت و وصیتنامهٔ مختصری به برادرزادهاش (کارل) نوشت.||}} |
|||
بتهوون بیشتر ماههای باقیمانده از عمرش در بستر بود و بسیاری از دوستانش برای ملاقات به آنجا میآمدند. وی در ۲۶ مارس ۱۸۲۷ در سن ۵۶ سالگی درگذشت. این باور نیز وجود دارد که رفتار و خودکشی نافرجام برادرزادهاش کارل، در مرگ زودهنگام بتهوون تأثیر داشتهاست.{{نشان|کارل}} دوست وی آنسلم هوتنبرنر{{یادچپ|Anselm Hüttenbrenner}}، که در لحظهٔ مرگ حضور داشت، گفت که: «حدود ساعت پنج بعدازظهر در لحظهٔ مرگ، طوفان و رعدوبرق وجود داشت، بتهوون چشمان خود را باز کرد و چند لحظه با دست راست مشت گرهکردهاش را بالا برد و پس از آن نه نفسی وجود داشت و نه ضربان قلبی».{{sfn|Thayer|1967b|p=۱۰۵۰–۱۰۵۱}} [[کالبدشکافی]] آسیب قابل توجهی در کبد را نشان میداد که ممکن است به دلیلِ مصرف سنگینِ الکل باشد.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۳۱۸, ۳۴۹}} همچنین آسیبدیدگی در اعصاب شنوایی و سایر اعضای بدن نیز مشاهده شد.{{sfn|SaccentiSmildeSaris|2011}}{{sfn|SaccentiSmildeSaris|2012}} |
|||
در مراسم تشییعِ جنازهٔ بتهوون در ۲۹ مارس ۱۸۲۷، طبق تخمینهای متفاوتی که از شاهدان عینی نقل میشود، حدود ده تا سی هزار نفر حضور داشتهاند که تا آن زمان بیسابقه بود.{{sfn|Gibbs|2000|p=۱۳۹}} [[فرانتس شوبرت]]، که مشعلدارِ این مراسم بود، یک سال بعد درگذشت و در کنار او دفن شد. تشییع پیکر وی پس از خواندن [[مس (موسیقی)|مناجات]] و [[رکوئیم|دعای آمرزش]] در کلیسای مقدس{{یادچپ|Dreifaltigkeitskirche Hüttenbrenner}}، به گورستان اختصاصی در قبرستان واهرینگ{{یادچپ|Währing}}، شمال غربیِ وین، منتقل و به خاک سپرده شد. در سال ۱۸۶۲ (چند سال پس از [[خاکسپاری]]) بقایای جسدِ وی برای مطالعه مجدد نبش قبر شد و در سال ۱۸۸۸ به [[گورستان مرکزی وین]] (در کنار قبر شوبرت) منتقل شد.{{sfn|Cooper|2008|pp= ۳۱۸, ۳۴۹}} |
|||
{{multiple image |
|||
| align =center |
|||
| image1 = Teltscher-beethoven.jpg |
|||
| width1 = ۳۰۹ |
|||
| alt1 = |
|||
| caption1 = بتهوون در بستر مرگ، طرحی از ژوزف ادوارد تلچر{{یادچپ|Josef Eduard Teltscher}} |
|||
| image2 = Beethoven Funerals.jpg |
|||
| width2 = ۳۹۰ |
|||
| alt2 = |
|||
| caption2 = مراسم خاکسپاری بتهوون، اثر فرانتس گوستاو اشتوبر{{یادچپ|Franz Stöber}} |
|||
| image3 = Zentralfriedhof Vienna - Beethoven.JPG |
|||
| width3 = ۱۹۱ |
|||
| alt3 = |
|||
| caption3 = آرامگاه بتهوون در وین |
|||
}} |
|||
پس از مرگ بتهوون، تمام نوشتهها، دفاتر یادداشت روزانه، کتابهای خطی، موسیقی و اثاثیهٔ وی به حراج گذاشته شد و به فروش رفت. در میان کتابها، آثاری علمی و ادبی وجود داشت که مسیر فکری بتهوون را نشان میداد که این امر موجب توقیف برخی از کتابها توسط پلیس شد و از حراج و فروش آن جلوگیری کردند، چرا که موضوع آنها بر ضد سلطنت، اشرافیت و دین مسیح بود.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۰۳}}</ref> |
|||
در مورد علت مرگ وی اختلافنظر وجود دارد: [[سیروز]]، [[سیفلیس]]، [[هپاتیت آ]]، [[مسمومیت سرب]]، [[سارکوئیدوز]] و [[بیماری ویپل]]، همه پیشنهاد شدهاند.{{sfn|Mai|2006}} دوستان و بازدیدکنندگان قبل و بعد از مرگ وی، چینهایی از موی او برداشتند که برخی از آنها نیز حفظ شدهاند و مورد تجزیه و تحلیل بیشتر قرار گرفتهاند؛ همانطور که قطعاتی از جمجمه نیز در هنگام بازبینی در سال ۱۸۶۲، برداشته شدهاست.{{sfn|Meredith|2005 |pp=۲–۳}} برخی از این تجزیه و تحلیلها منجر به ادعاهای بحثبرانگیزی مبنی بر اینکه وی با [[دوز دارو|دوزهای]] زیاد از درمانهایی مبتنی بر سرب (که تحت تجویزِ پزشک بوده) و بهطور تصادفی، مرگ وی بر اثر [[سم]] بودهاست.{{sfn|Eisinger|2008}}{{sfn|Lorenz|2007}} در سال ۲۰۱۲، در پیِ سرقتهای سنگینِ آرامگاههای سایر آهنگسازان مشهور وین، آرامگاه وی نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که دندانهای وی به سرقت رفتهاست.<ref dir=ltr>{{cite web |
|||
|url = http://abcnews.go.com/International/teeth-stolen-graves-great-composers/story?id=16701894 |
|||
|title = Teeth Thief Hits Graves of Great Composers |
|||
|accessdate = 3 July 2012 |
|||
|last = Jovanovic |
|||
|first = Dragana |
|||
|date = 3 July 2012 |
|||
|work = ABC |
|||
|archive-date = 2 فوریه 2014 |
|||
|archive-url = https://web.archive.org/web/20140202193218/http://abcnews.go.com/International/teeth-stolen-graves-great-composers/story?id=16701894 |
|||
}}</ref> |
|||
در ۲۲ مارس ۲۰۲۳، مجلهٔ ''کارنت بیولوژی''{{یادچپ|CURRENT BIOLOGY}} اعلام کرد طبق تحقیقات انجامشدهٔ دانشمندان بر روی [[دیانای]] پنج تار موی بتهوون که اطمینان داشتند معتبر است، وی دارای [[ناهنجاری ژنتیکی|اختلال ژنتیکی]] در کبد بودهاست که در اواخر عمر به بیماری [[هپاتیت ب]] نیز مبتلا شدهاست و نتیجه میگیرند که این دو عامل همراه با نوشیدن زیاد الکل، میتواند دلایلی کافی برای مرگ بتهوون باشد.<ref dir=ltr>{{یادکرد خبر |نام خانوادگی=Mubashar |نام=Laiba |نشانی=https://www.euronews.com/culture/2023/03/22/what-killed-beethoven-scientific-researchers-make-surprising-discovery |عنوان=What killed Beethoven? Scientific researchers make surprising discovery |ناشر=Euronews |تاریخ=۲۴ مارس ۲۰۲۳ |تاریخ بازدید=۲۷ مارس ۲۰۲۳ |زبان=en |archive-date=۲۳ مارس ۲۰۲۳ |archive-url=https://web.archive.org/web/20230323161302/https://www.euronews.com/culture/2023/03/22/what-killed-beethoven-scientific-researchers-make-surprising-discovery |url-status=live }}</ref> |
|||
== آهنگسازی == |
|||
=== سبک === |
|||
{{جعبه گفتاورد|گفتاورد= |
|||
* «موسیقی باید آتشِ آدمی را برافروزد.» |
|||
* «برای چه این آهنگها را مینویسم؟ آنچه در قلبم دارم باید بیرون بریزد، و برای همین مینویسم.» |
|||
* «آیا باور میکنید که وقتی روح با من سخن میگوید، مثل این است که که یک ویولنِ مقدس در گوشم صدا میکند و هر چه او میسراید، مینویسم.» |
|||
* «موسیقی حالتِ درک و کشفی است که از هر دانش و فلسفهای برتر است … کسی که به اعماق معانیِ موسیقیِ من راه یابد، از بند تمام بدبختیهایی که مردمان را به دنبال خود میکشاند، آزاد خواهد بود.»|منبع='''لودویگ فان بتهوون'''<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۵۳–۱۵۴}}</ref>|تراز منبع=چپ|تراز=چپ|عرض=300px}} |
|||
بتهوون که متعلق به نسلی جوانتر از [[یوزف هایدن|هایدن]] و [[ولفگانگ آمادئوس موتسارت|موتسارت]]{{نشان|موتسارت}} بود، بسیار تحتِ تأثیر و نفوذ موسیقی آن دو قرار گرفت.{{نشان|سمفونی}} وی بهخاطر افکارِ نوآورانه و [[رمانتیسم|رمانتیکی]] که داشت، شخصیتی اساسی و نقشی تأثیرگذار در عبور از [[موسیقی دوره کلاسیک|موسیقی دورهٔ کلاسیک]] (قرن هجدهم) به [[موسیقی دوره رمانتیک|دورهٔ رمانتیک]] (قرن نوزدهم) داشت و نفوذ او بر نسلهای بعدیِ آهنگسازان عمیق بود. وی در ابتدا از فرمهای معمولِ آن دوره مانند فرم سونات، [[واریاسیون|تم و واریاسیون]]، و [[روندو]] استفاده کرد؛ از همین رو، بزرگترین آثارش برای [[موسیقی سازی]] است و تنها دو اثر به نامهای ''[[میسا سولمنیس]]'' و اپرای ''فیدلیو'' را برای [[موسیقی آوازی]] نوشتهاست. بتهوون نیز مانند دیگر افرادی که در دورهٔ انتقالی قرار میگیرند، به سختی در سبک کلاسیک میگنجید، چرا که شخصیتِ قهرمانانه، اندیشه و نبوغِ بتهوون، در آرمانهای رمانتیک تحقق مییافت. این نبوغ با حس [[ازخودبیگانگی|بیگانگیِ]] توأم بود که ناشی از ناشنوایی و رنجی بود که در طولِ زندگیاش با آن درگیر بود.<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۱۵}}</ref> |
|||
بتهوون از حدود سال ۱۸۱۵ تا لحظهٔ مرگش، در یک سیر تدریجی، آثاری به مراتب باشکوهتری ثبت کرد و سبک او به سمت خلق آثاری بهشدت شخصی حرکت کرد. سونات پیانوهای آخرین وی در نهایتِ دقت نوشته شدهاند و [[کوارتتهای زهی پایانی (بتهوون)|آخرین کوارتتهای زهی]] وی نیز دارای تکنیک پیچیده و از نظر اجرا بسیار مشکل هستند. دوران بتهوون را بهعنوان اوجِ موسیقی کلاسیک و شروع رمانتیک توصیف میکنند؛ نوآوریهایی مانند [[مدولاسیون]]های زیاد، ناگهانی و خیلی دور از [[تنالیته|تنالیتهٔ]] اصلی، حذف سکوت و ایست در بین بعضی از موومانها، حرکت دَوَرانی ([[چرخش|سیکلیک]]) بر روی یک [[تم موسیقایی|تم]]، طولانیکردن موومانها از طریق [[بسط و گسترش موسیقی|گسترش]] و [[کدا (موسیقی)|کدا]]، جایگزینی [[اسکرتسو]] به جای [[منوئه]]، گنجاندن [[مارش|مارش عزا]] و موسیقی آوازی در سمفونی (که تا آن زمان معمول نبود)، استفادهٔ متفاوت از [[نوانس]] نسبت به موسیقی کلاسیک (که در آن زمان فقط بهعنوان یک سایهروشن برجستگی داشت) به صورت [[کرشندو|کرشندوی شدید]] با حرکت مداومِ [[جمله (موسیقی)|جملهٔ موسیقی]] از یک نقطهٔ تاریک به روشنایی و [[شدت (موسیقی)|شدت صدای زیاد]] برای تغییر بیان و حالات جدیدِ دراماتیک (شیوهای برای رسیدن به اوجِ [[فیناله|فینال]] که ناشی از تأثیرات [[مکتب مانهایم]] بود)، و در نهایت [[ارکستراسیون]] نوآورانه و رنگآمیزیهای جدید ارکسترال، باعث میشود تا بتوان بتهوون را نخستین آهنگساز رمانتیک بهشمار آورد.<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۲۱–۴۲۲}}</ref><ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۵۸–۱۵۹}}</ref> |
|||
فعالیت بتهوون بهعنوان آهنگساز، معمولاً به دورههای اولیه، میانی و پایانی تقسیم میشود. «دورهٔ اولیه» بهصورت تقریبی تا سال ۱۸۰۲ ادامه دارد، «دورهٔ میانی» از ۱۸۰۲ تا ۱۸۱۲ و «دورهٔ پایانی» پس از آن است. این تمایز برای اولین بار در سال ۱۸۲۸، فقط یک سال پس از مرگ وی به کار گرفته شد، و اگرچه اغلب مورد چالش و پالایش قرار میگیرد، اما بهعنوان نقطهٔ شروع، برای درک و پیشرفت کارِ بتهوون در نظر گرفته شدهاست.{{sfn|GroveOnline|loc=section 11}} |
|||
=== آثار === |
|||
{{همچنین ببینید|فهرست آثار لودویگ فان بتهوون}} |
|||
[[پرونده:Ninth Symphony original.png|306px|بندانگشتی|راست|دست خط بتهوون، برگهای از صفحهٔ دوازدهم سمفونی نهم]] |
|||
بتهوون در [[سبک موسیقی|سبکهای]] مختلف موسیقی و برای انواع سازها [[آهنگسازی]] کردهاست. آثار او برای [[ارکستر سمفونیک]] شامل ۹ [[سمفونی]] (که سمفونی نهم شامل [[گروه کر]] نیز میشود) و حدوداً ۱۰ قطعهٔ موسیقی «گاه به گاه» است. وی ۷ [[کنسرتو]] برای یک یا چند [[تکنواز]] با [[ارکستر]]، و همچنین چهار اثر کوتاهتر نوشت که شامل تکنواز همراه با ارکستر است. تنها اپرای او [[اپرای فیدلیو|''فیدلیو'']] است. سایر آثار آوازی ارکسترال او شامل ۲ [[مس (موسیقی)|مس]] و تعدادی قطعهٔ کوتاهتر است. مجموعه بزرگی از آهنگسازیهای وی برای [[پیانو]] شامل ۳۲ [[سونات پیانو]] و قطعات کوتاهترِ متعدد است، از جمله [[تنظیم (موسیقی)|تنظیم]] برخی از کارهای دیگرش (غیر پیانویی) برای پیانو است. آثار با [[همراهی (موسیقی)|همراهی]] پیانو، شامل ۱۰ [[سونات ویولن]]، ۵ سونات [[ویولنسل]] و سونات برای [[کر (ساز)|هورن]] است. همچنین ۱۲ [[اوورتور|اورتور]] برای ارکستر و چندین اثر دیگر از آن جملهاند. بتهوون تعداد قابلتوجهی آهنگ برای [[موسیقی مجلسی]] نوشت. وی علاوه بر ۱۶ [[کوارتت زهی]]، ۵ اثر برای [[پنجنوازی|کوئینتت زهی]]، ۷ مورد برای [[تریو]] پیانو، ۵ تریو برای [[سازهای زهی]] و بیش از ۱۰ اثر برای ترکیبهای مختلفِ [[سازهای بادی]] نوشت.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۵۶–۱۵۷}}</ref> |
|||
==== دورهٔ اول ==== |
|||
{{شنیدن|type=music |
|||
| filename = Beethoven, Sonata No. 8 in C Minor Pathetique, Op. 13 - I. Grave - Allegro di molto e con brio.ogg |
|||
| title = سونات پیانو شماره ۸، (موومان اول) |
|||
| description = ساختهشده در دورهٔ اولِ زندگی بتهوون |
|||
}} |
|||
دورهٔ اول پس از ورود بتهوون به وین در سال ۱۷۹۲ آغاز میشود. در چند سال اول، بهنظر میرسد کمتر از آنچه در بن انجام داد، آهنگسازی کردهاست و «پیانو تریو، اپوس ۱» تا سال ۱۷۹۵ منتشر نشده بود. از این نقطه به بعد، او به [[نخستین مکتب وین]] تسلط یافته بود (در آن روزها هایدن و موتسارت مشهورترین آهنگسازان این مکتب بودند) و سبک خود را شکل میداد. آثار او از سال ۱۷۹۵ تا ۱۸۰۰، طولانیتر از حدِ معمول است (نظیر نوشتن سونات در چهار موومان، در حالی که سه موومان رایج بود). او از اسکرتسو بهجای سهگانهٔ منوئه (منوئه-تریو-منوئه) استفاده میکند؛ موسیقی او اغلب شامل احساساتِ دراماتیک و حتی گاهی، فراگیر و با استفاده از [[شدت (موسیقی)|دینامیک شدید]]، تغییر [[تمپو]] و [[هارمونی]] [[گام کروماتیک|کروماتیک]] همراه است. همین مسئله باعث شد که هایدن به این باور برسد که «پیانو تریو، اپوس ۱» برای درکِ مخاطبان (در آن زمان)، بسیار دشوار است.{{sfn|GroveOnline|loc=section 13}} |
|||
او همچنین به کاوش در افقهای جدیدی پرداخت و بهتدریج دامنهٔ جاهطلبیهایش را گسترش داد. برخی از قطعات مهمِ دورهٔ اول عبارتند از: [[سمفونی شماره ۱ (بتهوون)|سمفونی شماره ۱]] و [[سمفونی شماره ۲ (بتهوون)|شماره ۲]]، مجموعهٔ «شش کوارتت زهی، اپوس ۱۸»، دو کنسرتو پیانو [[کنسرتو پیانو شماره ۱ (بتهوون)|شماره یک]] و [[کنسرتو پیانو شماره ۲ (بتهوون)|شماره دو]]، چندین سونات پیانو از جمله [[سونات شماره ۸ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۸]]، که معروفترین است.<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۱۷}}</ref> |
|||
==== دورهٔ میانی ==== |
|||
{{شنیدن|type=music |
|||
| filename = Beethoven - opus47-1 01.ogg |
|||
| title = سونات ویولون شماره ۹، (موومان اول) |
|||
| description = ساختهشده در دورهٔ میانیِ زندگی بتهوون |
|||
}} |
|||
دورهٔ میانیِ (یا قهرمانانهٔ) او از سال ۱۸۰۲، اندکی پس از بحران شخصیاش که در ارتباط با ناشنوایی به وجود آمده بود، آغاز شد. این دوران شامل آثاری با مقیاسی بزرگ (حجم ارکستر و مدت) است که بیانگر روحیهٔ قهرمانی و مبارزه است. آثار دورهٔ میانی شامل شش سمفونی (شماره ۳ تا ۸)، دو کنسرتو پیانوی آخرین، [[تریپل کنسرتو (بتهوون)|تریپل کنسرتو]]، [[کنسرتو ویولن (بتهوون)|کنسرتو ویولن]]، پنج کوارتت زهی (شماره ۷ تا ۱۱)، چندین سونات پیانو از جمله [[سونات شماره ۲۱ پیانو (بتهوون)|سونات پیانو شماره ۲۱]]، [[سونات پیانو شماره ۲۳ (بتهوون)|شماره ۲۳]]، [[سونات ویولن شماره ۹ (بتهوون)|سونات ویولن شماره ۹]] و تنها اپرایش به نام ''فیدلیو'' است.<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۱۸}}</ref><ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تفسیر موسیقی|ص=۱۵۷–۱۶۶}}</ref> |
|||
دورهٔ میانی گاهی با تفسیری بهنام شیوهٔ آهنگسازی «قهرمانانه» همراه است،{{sfn|Solomon|1990|page=۱۲۴}} اما استفاده از اصطلاحِ «قهرمانانه» بهطور فزایندهای در روش و دانشِ بتهوون بحثبرانگیز شدهاست. این اصطلاح بیشتر بهعنوان یک نامِ جایگزین برای «دورهٔ میانی» استفاده میشود.{{sfn|Steinberg|2006|pp=۵۹–۶۰}} مناسب بودنِ اصطلاح ''قهرمانانه'' برای توصیف کلِ دورهٔ میانی نیز زیر سؤال رفتهاست. در حالی که برخی از آثار مانند سمفونیهای سوم و پنجم، به آسانی قابل توصیفِ «قهرمانانه» هستند، بسیاری دیگر مانند [[سمفونی شماره ۶ (بتهوون)|سمفونی شماره ۶]]، در این تعریف نمیگنجد.{{sfn|Burnham|Steinberg|2000|pp=۳۹–۴۰}} رمانتیکترین آثار بتهوون در همین دوره خلق شدهاند و آثار این دوره تأثیر و نفوذ زیادی بر آهنگسازان قرن نوزدهم داشتهاست. سمفونی سوم مهمترین اثر او در این دوره است. تغییرات در [[فرم (موسیقی)|فرم]] از جمله جایگزینیِ «اسکرتسو-تریو» بهجای «منوئه-تریو»، طولانیشدن بخش [[بسط و گسترش موسیقی|بسط و گسترش]] و [[کودا (موسیقی)|کدا]]، نوآوری در حرکتِ [[چرخش]]ی (سیکلیک) روی یک تم و بزرگتر شدن سمفونی برخلاف شیوهٔ کلاسیک، در این زمان شکل گرفتند.<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۱۷–۴۱۸}}</ref> |
|||
==== دورهٔ پایانی ==== |
|||
{{شنیدن|type=music|filename=Beethoven - Piano sonata in C minor (opus 111), movement 1.ogg|title=سونات پیانو شماره ۳۲، (موومان اول) |description=ساختهشده در دوران پایانیِ زندگی بتهوون}} |
|||
دورهٔ پایانی بتهوون در دههٔ ۱۸۱۰–۱۸۱۹، آغاز شد. در پیِ نخستین تلاشها برای چاپ و انتشار کامل آثار موسیقی قدیمی، بتهوون به مطالعهٔ این آثار پرداخت؛ از جمله، مطالعهٔ کارهای [[یوهان سباستیان باخ]]{{نشان|باخ}} و [[جرج فردریک هندل]]{{نشان|هندل}}، که [[اورتور]] تقدیسِ خانه{{یادچپ|The Consecration of the House}} (۱۸۲۲)، اولین ساختهٔ وی بود که از این تحقیقات تأثیر گرفته بود. بتهوون سبکی جدید پدیدآورد که اکنون آن را «دورهٔ پایانی» مینامند. در این دوره، وی نگارش و [[تنظیم (موسیقی)|تنظیم]] جدیدی از سونات پیانو برای [[ساز شستیدار]] را به سرانجام رساند که تقریباً به مدت یک دهه طول کشیده بود. سایر آثار این دوره شامل [[واریاسیونهای دیابلی]]، دو سونات آخر برای «[[ویولنسل]] و پیانو» بود، همچنین دو اثر بزرگ با اجراکنندگان بسیار با نام: ''[[میسا سولمنیس]]'' و [[سمفونی شماره ۹ (بتهوون)|سمفونی نهم]]. گفته میشود نوآوریها و بیان شدیدِ شخصی وی در کارهای این دوره کاملاً مشخص است، چنانکه «کوارتت زهی، اپوس ۱۳۱»، را در هفت موومان ساخت و به «سمفونی نهم» در آخرین موومان، حجم زیادی از نیروی [[گروه کر]] را به ارکستر اضافه کرد. از دیگر آهنگسازیهای این دوره میتوان به پنج [[کوارتتهای زهی پایانی (بتهوون)|کوارتت زهی پایانی]] (از جمله [[فوگ بزرگ]]) و پنج سونات پیانوی آخرین او اشاره کرد.{{sfn|GroveOnline}}<ref>{{پک|ل-وینک|۱۳۶۶|ک=چگونه خوب بشنویم|ص=۴۲۱–۴۲۲}}</ref> |
|||
==== پیانوهای بتهوون ==== |
|||
پیانوهای قبلی بتهوون که او ترجیح میداد با آنها کار کند، پیانوهای یوهان آندریاس اشتاین{{یادچپ|Johann Andreas Stein}} (سازندهٔ پیانو و [[کیبورد (موسیقی)|کیبورد]]) بود. همچنین ممکن است یک «پیانو اشتاین» از طرف [[کنت (عنوان)|کنت]] والشتاین به او داده شده باشد.{{sfn|Newman|1970|p= ۴۸۶}} از سال ۱۷۸۶ به بعد شواهدی مبنی بر همکاری بتهوون با یوهان آندریاس اشترایکر{{یادچپ|Johann Andreas Streicher}} (یکی دیگر از سازندگان پیانو) وجود دارد، وی که با نانت،{{یادچپ|Nannette}} دختر یوهان آندریاس اشتاین ازدواج کرده بود، پس از مدتی، کسب و کار با اشتاین را رها کرد تا شرکت مستقلِ خود را در سال ۱۸۰۳ راه اندازی کند، بتهوون همیشه محصولات او را تحسین میکرد و در سال ۱۸۱۷، طی نامهای به او نوشت که «اولویتِ اولش» پیانوهای اوست.{{sfn|Newman|1970|p= ۴۸۶}} از جمله پیانوهای دیگری که بتهوون در اختیار داشت، پیانوی [[سباستین ارارد]] بود و در سال ۱۸۰۳ توسط سازندهٔ آن به بتهوون داده شد.{{sfn|Skowroneck|2002|p=۵۲۳}} پیانوی «ارارد» با طنین استثناییاش، ممکن است بر سبک پیانوییِ بتهوون تأثیر گذاشته باشد (وی اندکی پس از دریافت آن، شروع به نوشتنِ [[سونات والدشتاین]] کرد)؛{{sfn|Skowroneck|2002|p=۵۳۰–۵۳۱}} اما بهنظر میرسد با وجودِ اشتیاق اولیه، قبل از سال ۱۸۱۰ آن را رها کرده و نوشت که «واقعاً دیگر فایدهای ندارد» و سرانجام در سال ۱۸۲۴ آن را به برادرش یوهان سپرد.{{نشان|پیانو}}{{sfn|Skowroneck|2002|p=۵۳۰–۵۳۱}} بتهوون در سال ۱۸۱۸ یک [[پیانو|گراند پیانو]] از «جان برادوود و پسران»{{یادچپ|John Broadwood & Sons}} (سازندهٔ پیانو اهل [[انگلستان]]) بهعنوان هدیه دریافت کرد؛ اگرچه بتهوون به دریافت آن افتخار میکرد، ولی ظاهرا از صدای آن ناراضی بودهاست (این نارضایتی شاید به خاطر ناشنوایی فزایندهٔ او نیز باشد) و به دنبال بازسازیِ پیانو برای بلندترکردنِ صدای آن بود.{{نشان|لیست}}{{sfn|Newman|1970|p= ۴۸۹–۹۰}} او در سال ۱۸۲۵ پیانویی را به «کنراد گراف»{{یادچپ|Conrad Graf}} (سازندهٔ پیانو، اتریشی/آلمانی) سفارش داد که مجهز به سیمهای چهارگانه و [[رزونانس]] ویژه برای او بود تا صدا را برایش قابلِ شنیدن کند، اما در انجام کار با آن ناموفق بود.{{نشان|خانه}}{{sfn|Newman|1970|p= ۴۹۱}} |
|||
== شخصیت، افکار و اندیشه == |
|||
=== خصوصیات فردی === |
|||
{{جعبه گفتاورد|گفتاورد= «من همچون [[دیونیسوس]] هستم که برای بشریت شرابی مطبوع بسازم، من هستم که بهروحِ مردم، سرمستی الهی میبخشم.»|منبع='''لودویگ فان بتهوون'''<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۷–۶۸}}</ref>|تراز منبع=چپ|تراز=چپ|عرض=306px}} |
|||
[[پرونده:Ludwig Van Beethoven LCCN2003663902.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|پرترهٔ بتهوون (۱۸۱۹)، اثر فردیناند شیمون.{{یادچپ|Ferdinand Schimon}} این پرتره از بتهوون را آشناترین تصویر از وی میدانند و توسط [[آنتون شیندلر]] اینطور توصیف شدهاست که علیرغم ضعف هنری، «ارایهٔ یک نمای خاص … پیشانی با شکوه … دهان محکم و بسته … چانهای به مانند صدف … طبیعیترین پرتره از بتهوون نسبت به هر تصویر دیگری است.»{{sfn|Thayer|1967b|p=۷۴۲}}]] |
|||
معاصران بتهوون وی را چنین توصیف میکردند: مردی کوتاه قد با هیکلی درشت که موهای سیاه، زبر، وزکرده و شانه نخوردهاش، مارهای [[مدوسا]] را به یاد میآورد. او پیشانی برجستهای داشت و رنگ چشمانش به سیاهی میزد اما در واقع سبزِ خاکستری بود. نیرویی که از چشمانش شعله میزد هر کسی را جذب میکرد.{{نشان|چشم}} بینی کوتاهی داشت که به پوزه و بینی [[شیر (گربهسان)|شیر]] شباهت داشت. دهانش ظریف بود و فکهای محکمی داشت اما لب پایینی او بر روی لب بالا قرار میگرفت. چالهای در سمت راست چانهاش وجود داشت که تقارنِ صورتش را تغییر داده بود. رنگ صورتش سرخِ آجری بود که در دوران تنهایی و بیماری، رنگپریده و به زردی میزد. [[ایگناتس مشهلس|مشهلس]] میگوید: «تبسمی قشنگ داشت و به هنگام صحبت اغلب لحنی گرم و تشویقآمیز داشت اما خندهاش ناخوشایند، شدید و کوتاه بود و به صورتش حالتی عجیب و خاص میداد.» هنگامی که ایدهای به او الهام میشد حالتِ صورتش تغییر میکرد و در این حالت اگر در حال عبور از کوچه و خیابان بود، به دیگران طعنه میزد. وقتی پیانو مینواخت و کسی سرزده وارد میشد، از خشم صورتش برافروخته، رگهایش متورم و با لبهای لرزان، حالتِ جادوگری را داشت که در چنگالِ ارواح و شیاطین اسیر شده باشد. ژولیوس بندیکت{{یادچپ|Julius Benedict}} از معاصران بتهوون چهرهٔ او را همچون صورتکهای ساختهٔ [[شکسپیر]] و شبیه [[شاه لیر]] توصیف کردهاست.{{نشان|چهره}}<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۱-۲۲-۲۳}}</ref> |
|||
از همان دوران کودکی، زندگی بتهوون با اندوه و خشونت همراه بود و چنان نبود که مانند [[موتسارت]] از نوازش و مهر خانوادگی برخوردار باشد. پدرش قصد داشت از هوش و استعداد وی در موسیقی، بهرهٔ مادی ببرد و از چهارسالگی او را وادار میکرد تا [[پیانو]] بنوازد یا او را در اتاقی حبس میکرد تا به صورت جانفرسایی ساز [[ویولن]] را تمرین کند. این شدت و فشار پدرش برای آموزش موسیقی به وی، تا مرز بیزاری بتهوون از هنر و موسیقی پیش رفت. نوجوانی و جوانی وی نیز با نگرانی از غمِ تهیهٔ نان و کوشش سخت وی برای گذران زندگی همراه بود. سیزده ساله بود که کار میکرد و در کلیسا [[ارگ (ساز)|ارگ]] مینواخت. در هفده سالگی مادرش را که خیلی دوست داشت، از دست داد. میخوارگی و عدم مسئولیتپذیری پدرش باعث شد تا سرپرستی خانواده را پس از مرگ مادرش به عهده بگیرد. رفتار پدرش همیشه باعث شرمساری و خجالت بتهوون بود بهطوری که مستمری او را به خاطر اینکه خرج میگساریاش نکند، به بتهوون پرداخت میکردند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۵–۲۶}}</ref> از بیست سالگی با شنوایی و درد مزمنِ معده درگیر بود. وی همانطور که در [[وصیتنامه هایلیگنشتات]] نوشتهاست، قصد خودکشی داشت. با این وجود در طولِ زندگی خود، دایرهٔ نزدیک و صمیمانه با دوستانش داشت. تصور میشود که وی دارای شخصیتی جذاب بودهاست، و از همینرو، دوستان او در تلاش برای کمک به وی برای کنار آمدن با ناتوانیها و مشکلاتش به رقابت میپرداختند.{{sfn|GroveOnline}} |
|||
بتهوون نسبت به اظهارات منتقدان بیاعتنا بود و میگفت: «... پرحرفی و یاوهگوییهای آنها هیچکس را بزرگ و جاودان نخواهد ساخت، همچنانکه از بزرگی و عظمت کسی نخواهد کاست … هرگز از من نخواهید شنید در بارهٔ آنچه از هنرم میگویند توجهی داشته باشم … من هم مانند [[ولتر]] فکر میکنم که چند نیشِ حشره، هرگز اسب چابک را از دویدن بازنمیدارد.»{{نشان|نقد}}<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۵۹}}</ref> وی بیشتر اوقات با خویشاوندان و بقیهٔ مردم نزاع و با آنان به تلخی برخورد میکرد. شخصیت بسیار مرموزی داشت و برای اطرافیانش بهمانند یک راز باقی ماند. لباسهایش اغلب کثیف و ژولیده بود. در آپارتمانهای خیلی بههمریخته زندگی میکرد و بسیار تغییرمکان میداد. طی ۳۵ سال زندگی در وین، حدود ۳۰ بار محل زندگیاش را تغییر داد. در معامله با ناشرانش، همیشه بیدقت بود و اکثر اوقات مشکل مالی داشت.<ref>{{پک|لودویگ|۱۳۶۵|ک=از بتهوون|ص=۹۵}}</ref><ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۰}}</ref> |
|||
[[پرونده:Beethoven walk.jpg|بندانگشتی|306px|پیادهروی بتهوون در طبیعت، اثر جولیوس اشمیت{{یادچپ|Julius Schmid}}]] |
|||
بتهوون عاشق طبیعت بود و بخش زیادی از وقت خود را در پیادهروی در کشور گذراند. او غالباً [[وین]] را برای کار در مناطق روستایی ترک میکرد. وی آرامش خود را تنها در طبیعت میجست. چارلز نیات{{یادچپ|Charles Neate}} موسیقیدان [[بریتانیا]]یی که در سال ۱۸۱۵ با بتهوون آشنا شده بود، مینویسد: «هیچکس را ندیدهاست که همچون او عاشق طبیعت باشد و گلها و ابرها را دوست بدارد، مثل اینکه در طبیعت زندگی میکرد». بتهوون خودش مینویسد: «در این دنیا هیچکس نیست که به اندازهٔ من ییلاق را دوست بدارد، هر درخت به اندازهٔ یک انسان برایم عزیز و دوستداشتی است».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۷۸–۷۹}}</ref> |
|||
منابع نشان میدهد که او برای اصحاب قدرت، مقامات اجتماعی و قوانین دربار ارزشی قایل نمیشد. به عنوان مثال، هرگاه تماشاگران در حین اجرای او گپ میزدند یا توجهی به او نداشتند، اجرای پیانو را متوقف میکرد. در مهمانیها و محفلهای شبانهٔ دربار، اگر ناگهان و بدون برنامه از وی میخواستند که پیانو بنوازد، از انجام این کار خودداری میکرد. سرانجام، پس از درگیریهای بسیار، [[آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)|آرشیدوک ردودلف]] حکم داد که قوانین معمولِ آداب و رسوم دربار، برای بتهوون اِعمال نشود.{{sfn|GroveOnline}} |
|||
رفتارهای جسورانه، گستاخانه و آزاد بتهوون در شهری مانند وین که مظهرِ نظم و انضباط بود، شگفتانگیز و ناشی از روحیات وی بود که ریشههای آن را میتوان در آثاری مانند [[سمفونی شماره ۷ (بتهوون)|سمفونی شماره ۷]]، جستجو کرد. با این حال در سال ۱۸۱۴، کنگرهٔ وین او را مایه افتخار اروپا دانست و در جشنهای با شکوهی که در این دوره برگزار میشد، بتهوون نقش زیادی داشت. پادشاهان و شاهزادگان نیز به او خیلی احترام میگذاشتند و او مغرورانه، این احترامات را میپذیرفت.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۸–۶۹}}</ref> بتهوون بهخاطر افکار آزادیخواهی، هرگز شهر وین را دوست نمیداشت و از آن نفرت داشت، یک بار نیز در حدود سال ۱۸۰۸، بهصورت جدی تصمیم گرفت که این شهر را ترک کند، اما وین شهری بود که منبع درآمد زیادی داشت و شاهزادگان و عاشقان موسیقی، بزرگی و عظمتِ بتهوون را درک میکردند و مانع از ترک وی از وین شدند، چرا که آن را مایهٔ ننگ شهر خود میدانستند که نتوانسته بتهوون را نزد خود حفظ کند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۷۲–۷۳}}</ref> |
|||
=== دین === |
|||
بتهوون اگرچه [[کلیسای کاتولیک|کاتولیک]] متولد شد، اما به شکلی از این مذهب که در دربار وین بهوجود آمده بود (ر.ک. [[عصر روشنگری]]) و او در آنجا رشد کرده بود، خو گرفت. به قولِ مینارد سولومن{{یادچپ|Maynard Solomon}} [[موسیقیشناس]] و زندگینامهنویسِ بتهوون: یک «ایدئولوژی سازشپذیر (از مذهب کاتولیک) که امکان همزیستی نسبتاً مسالمتآمیز بین کلیسا و [[خردگرایی]] را فراهم میآورد.»{{sfn|Solomon|1998|p=۵۴}} بتهوون در دفتر خاطراتش (خاطراتی روزانه که او بین سالهای ۱۸۱۲ تا ۱۸۱۸ نگاشته و بعضی از آنها را حفظ کرده بود)، علاقه خود را به انواع [[فلسفه]]های مذهبی از کشورهایی مانند: [[هند]]، [[مصر]]، شرق و نوشتههای [[ریگودا]] نشان میدهد.{{sfn|Cooper|1996|pp=۱۴۶–۱۴۷}} وی در ژوئیه ۱۸۲۱، در نامهای به [[آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)|آرشیدوک رودولف]] اعتقاد خود را به خدای یکتا، اینگونه بیان میکند: «خدا … مرا به عنوان یک انسان میشناسد و درون قلب من را میبیند، من با وظیفهشناسی بسیار، تمام تکالیفی که پروردگار، طبیعت و بشریت تعیین کردهاست، انجام میدهم». وی در یکی از طرحهای مربوط به [[میسا سولمنیس]] نوشت: «برای آرامش درونی و بیرونی».{{sfn|Solomon|1998|p=۳۴۲}} |
|||
=== سیاست === |
|||
{{جعبه گفتاورد|گفتاورد= «تا میتوانیم نیکی کنیم، آزادی را از هر چیز گرامیتر بداریم، و بهخاطر اورنگ پادشاهی هم، هرگز به حقیقت خیانت نکنیم.» |
|||
|منبع='''لودویگ فان بتهوون'''<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۹}}</ref>|تراز منبع=چپ|تراز=راست|عرض=306px}} |
|||
بتهوون دارای روحیات انقلابی و طرفدار [[جمهوریخواهی]] بود که این امر ناشی از برافروختهشدن [[انقلاب فرانسه]] و احساسات انقلابی در سراسر اروپا بود. [[دانشگاه بن]]، یکی از مراکز نشر افکار تازه و انقلابی بود که بتهوون در ۱۴ مه ۱۷۸۹، به عنوان دانشجوی [[ادبیات آلمانی]] در آن ثبتنام کرد. استاد این رشتهٔ تحصیلی، پروفسوری سرشناس به نام اولوگیوس اشنایدر{{یادچپ|Eulogius Schneider}} بود که بعد از تصرف [[قلعه باستیل]] توسط انقلابیون، شعری انقلابی سرود و یک سال بعد مجموعهای از اشعار انقلابی خود را منتشر ساخت که برای پیش خرید آن، نام «بتهوون موسیقیدان دربار» بهچشم میخورد. اما بتهوون با این حال نمیتوانست از احساسات وطنپرستانهٔ خود دوری کند و هنگام ترک وین در نوامبر ۱۷۹۲، و در سالهای ۱۷۹۶ و ۱۷۹۷، هنگامی که سپاه آلمان به جنگ با نیروهای انقلابی فرانسه میرفت، تصمیم گرفت بر روی اشعار حماسی فریدبرگ{{یادچپ|Friedberg}} آثاری بسازد. وی همچنین قطعهٔ «''سرود حرکت''» و یک اثر با نام «''ما یک ملت بزرگ آلمانی هستیم''» برای [[گروه کر]] تصنیف کرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۹–۳۰}}</ref> این آثار برای بتهوون که انقلاب، روح آزادیخواهی را در وی گسترش داده بود، بیهوده بهنظر میرسید، حتی اگر مخالفان انقلاب هموطنش باشند. وی از سال ۱۷۹۸، با این روحیه و با آنکه روابط [[اتریش]] با [[فرانسه]] تیره بود و هنگامی که وین تسخیر شده بود، با ژنرال برنادوت{{یادچپ|Bernadotte}} و سفارت فرانسهٔ انقلابی، بدون ترس و واهمه رفتوآمد و ارتباط داشت.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۰–۳۱}}</ref> آثار این تمایلات انقلابی و آزادیخواهی در بتهوون که با مطالعهٔ بسیاری از آثار [[پلوتارک]] و امید به ایجاد جمهوری توسط [[ناپلئون]] (هرچند خیلی زود از انقلابیون فرانسه نفرت پیدا کرد)، تا پایان عمرش برجسته ماند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۴۷–۴۸}}</ref><ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۵۲}}</ref> |
|||
[[پرونده:Eugène Delacroix - Le 28 Juillet. La Liberté guidant le peuple.jpg|بندانگشتی|306px|چپ| نقاشی [[دوره رومانتیک]] از [[انقلاب فرانسه]] (۱۸۳۰)، اثر [[اوژن دولاکروا]]]] |
|||
وی غیر از آثار پلوتارک که مورد علاقهٔ انقلابیون فرانسه نیز بود، به شخصیت و افکار انقلابی و آزادیخواهانهٔ افرادی مانند: [[مارکوس یونیوس بروتوس|بروتوس]] قهرمان انقلابی [[جمهوری روم]]، [[میکل آنژ]] آزادیخواه [[دوره رنسانس]]، [[هومر]] حماسهسرای [[یونان باستان|یونانی]] و [[افلاطون]] (که بتهوون آرزو داشت جمهوری افلاطونی در سراسر جهان برقرار شود)، احترام میگذاشت. او همچنین به خاطر نشاندادنِ علاقهاش به آزادیخواهی، مجسمهٔ [[جباریت]] را در اتاقش قرار داده بود و در ادبیات نیز [[شکسپیر]] را دوست داشت و بر اساس آثار وی قطعات بزرگی مانند [[کوریولان (بتهوون)|اورتور کوریولان]] را خلق کرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۶۳}}</ref> |
|||
همانطور که قبلاً گفته شد، بتهوون برای اصحاب قدرت و مقامهای اجتماعی در وین ارزشی قایل نمیشد. مولر{{یادچپ|Muller}} از معاصران بتهوون میگوید: «بتهوون همیشه عقاید خود را بر ضد دولت، پلیس و اشرافیت حتی در مجامع عمومی آزادانه و بیپروا بیان میکرد…». بتهوون نیز در یکی از یادداشتهایش اشرافیت را پوسیده و فاسد خواندهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۹۸}}</ref> در سال ۱۸۰۴، توجه وی به آرمانهای [[عصر روشنگری]] جلب شد. هنگامی که جاهطلبیهای امپراتوری ناپلئون روشن شد، بتهوون عنوان صفحهٔ «سمفونی سوم» را در دست گرفت و نام [[ناپلئون بناپارت|بناپارت]] را با عصبانیت مخدوش کرد که سوراخی در کاغذ ایجاد شد. وی بعداً عنوان این اثر را به ''سمفونی اِروئیکا … آهنگسازی برای تجلیل از یادبود یک مرد بزرگ''{{یادچپ|Sinfonia Eroica … composta per festeggiare il sovvenire di un grande Uomo}} تغییر داد و آن را دوباره به حامی خود، شاهزاده جوزف فرانتس فون لوبکوویتس اهدا کرد و برای اولین بار در کاخ وی اجرا شد.<ref dir=ltr>{{cite web|url=http://www.lobkowicz.cz/en/Family-History-68.htm|title=Lobkowicz Family History|work=Lobkowicz Collections|accessdate=11 February 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160322212535/http://www.lobkowicz.cz/en/Family-History-68.htm|archivedate=۲۲ مارس ۲۰۱۶|dead-url=yes}}</ref> |
|||
وی از سال ۱۸۱۵، گرایش سیاسی به انگلستان پیدا کرد و همیشه گزارشهای گروه مخالفان در پارلمان انگلستان را پیگیری و به آن علاقه داشت. بیپروایی بتهوون در انتقاد از فساد اجتماعی و اداری، اختلاف طبقاتی، شکنجههای پلیس، فساد دادگستری و … شدید بود بهطوری که در سال ۱۸۱۹، در یک مجمع عمومی، هنگامی که گفته بود: «[[مسیح]] هم یک [[یهودیت|یهودی]] مصلوب بیش نیست»، پلیس قصد دستگیری او را داشت.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۹۸–۹۹}}</ref> |
|||
=== زنان و عشق === |
|||
{{جعبه گفتاورد|گفتاورد= «... میخواهم گریبان تقدیر را بگیرم، بیشک او نخواهد توانست که یکباره مرا به زانو درآورد، وه که چقدر خوب است اگر انسان بتواند هزار بار دیگر، زندگی از سر بگیرد…» |
|||
|منبع='''لودویگ فان بتهوون'''<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۳۸}}</ref>|تراز منبع=چپ|تراز=راست|عرض=306px}} |
|||
بتهوون دارای روحیهای جدا از روابط غیراخلاقی بود و از افکار ناروا و بهدور از نزاکت بیزاری میجست و عشق را به صورت پایانناپذیری مقدس میشمرد. حتی گفته میشود که وی کارِ [[موتسارت]] را به خاطر ساختن اپرای [[دون ژوان]] نابخشودنی میدانست و گفته بود که او با این کار نبوغ موسیقی و بزرگی خود را آلوده کردهاست. [[فرانتس گرهارد وگلر]] میگوید: «هرگز بتهوون را خالی از عشق شدید و آتشین ندیدهام، و این عشقها همچنانکه پیداست، همیشه در کمالِ عفاف و پاکی بودهاند». [[آنتون شیندلر]] دوست نزدیک بتهوون مینویسد: «او سراسر عمرش را به پاکی و عفافی دوشیزهوار گذراند و هرگز ضعف نفسی نداشت که به خاطر آن وجدانش در خورِ ملامت باشد».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۹–۴۰}}</ref> |
|||
[[پرونده:Brunswick Teréz.jpg|بندانگشتی|ایستاده|چپ|«تِرِز برونسویک»، معشوقهٔ بتهوون|جایگزین=]] |
|||
وی در ۳۰سالگی با دو دوشیزهٔ جوان دیدار کرد که تأثیر برجستهای در زندگی او داشتند و رابطهٔ بتهوون با این دو از همهٔ روابط عاشقانهٔ او پررنگتر هستند؛ هر دوی دوشیزگان از خانوادهٔ اشرافی، هر دو شیفتهٔ موسیقی و با وجود این، درست نقطهٔ مقابل یکدیگر بودند. تِرِز برونسویک{{یادچپ|Teréz Brunszvik}} ۲۰ساله بود و سری چون [[ایفیگنیا|ایفیژنی]] داشت. او دورانی بَس آرمانی را در قصر خانوادگی در [[مجارستان]] گذرانده بود. وقتی بتهوون با ترز آشنا شد، او دختر کوچکی بود و بتهوون مدتی در وین به وی درس پیانو میداد. گاهی هر درس چهار ساعت به طول میانجامید. وی از آن هنگام عاشق بتهوون شده بود و در ماه مه ۱۸۰۶، با یکدیگر نامزد شدند. ترز فکری آسمانی و دور از امیال روانتنی داشت. دربارهٔ بتهوون کمتر حرف میزد و در خاطراتش، به نامه یا هدیهای از طرف بتهوون اشاره نمیکند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۵۳–۵۴}}</ref> مشخص نیست چه مانعی در راه ازدواج این دو نفر وجود داشتهاست. ممکن است اختلاف طبقاتی یا فقر مالی بتهوون باشد، یا رفتار و بیماری او که از مردم دوری میجست، ترز را تحت تأثیر قرار داده و او را از این ازدواج مأیوس کرده باشد. در هر صورت این ازدواج صورت نگرفت ولی ترز تا آخرین لحظات عمرش (۱۸۶۱)، بتهوون را دوست داشت و بتهوون نیز سالها بعد (۱۸۱۶) گفته بود: «وقتی بهیاد او هستم، مثل نخستین باری که او را دیدم، دلم به تپش میافتد». ترز نیز عکسی به یادگار از خودش به بتهوون اهدا کرده بود و روی آن نوشته بود: «به نابغهٔ بیمانند، به هنرمند بزرگ، به انسان خوب». عشق بتهوون به وی به قدری شدید بود که یک بار در سال آخر عمرش و در حضور یکی از دوستانش عکس ترز را گریهکنان میبوسید و با صدای بلند میگفت: «تو همچون فرشتگان زیبا و بزرگ بودی».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۵۹–۶۰}}</ref> |
|||
[[پرونده:Giulietta Guicciardi Heliogravure.png|بندانگشتی|ایستاده|راست|[[جولیتا گویچاردی]]، معشوقهٔ بتهوون]] |
|||
دوشیزهٔ جوان دوم، در انتظار جایگزینی برای نخستین عشقش بود. او ۱۶ سال داشت و نامش [[جولیتا گیچاردی|جولیِتا گیچاردی]] بود. جولیتا از خانوادهٔ کُنتهای [[میلان]] بود و چنین به نظر میرسد که برای همآغوشی با این نابغهٔ سرکش آفریده شده بود؛ با چهرهای مطبوع و رنگپریده. بتهوون بعد از افسردگیها و رنجهای بیشمار، لبخند زندگی را در آغوش این دختر بازیافت. وی به دوستش [[فرانتس گرهارد وگلر]] مینویسد:<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۴۱–۴۲}}</ref> |
|||
{{نقل قول|به دست دختری جوان و پرستیدنی همه چیز دگرگون شدهاست. او مرا دوست دارد و من هم او را. پس از دو سال، اکنون این نخستین باری است که دَمی راحتی و آسایش احساس میکنم. شاید ازدواج بتواند مرا خوشبخت سازد. بدبختانه او از طبقهٔ من نیست و در این صورت ازدواج برایم ناممکن است. باید تلاش بیشتری بکنم.}} |
|||
ولی آن دوشیزه بهزودی عشق دیگری یافت، مردی ۱۸ساله و از طبقهٔ خودش به نام کُنت فون گالِنبِرگ{{یادچپ|Count von Gallenberg}} و از اشراف قدیمی. جولیتا در غرقاب عجیب احساسات بتهوون، غوطهور بود چنانکه سالهای بعد، روی دفتر نُتهای خود نوشت: «بتهوون با کمترین صدایی برمیخاست و میرفت؛ خیلی زودرنج بود. دفترهای نُت را پرت میکرد و پاره میکرد، ولی مهربان و احساساتی بود و غالباً لباس محقرانهای میپوشید».<ref>{{پک|لودویگ|۱۳۶۸|ک=از بتهوون|ص=۹۶}}</ref> به هر تقدیر جولیِتا با کنت فون گالنبرگ ازدواج کرد و قبل از عزیمت به [[ناپل]]، اغلب با بتهوون در تالارهای اشرافیِ وین برخورد داشت. در همان دوران بود که بتهوون [[سونات مهتاب]] را تصنیف و به وی تقدیم کرد. جولیتا گرچه معشوقهٔ بتهوون بود اما هیچگاه علاقهٔ جدی به وی نداشت و بعد از ازدواج سعی داشت از او به نفع شوهرش بهره ببرد. بتهوون نیز با آنکه از وی نفرت پیدا کرده بود، اما از کمک به وی دریغ نمیکرد. [[آنتون شیندلر]] منشی و زندگینامهنویسِ وی از قول بتهوون اظهار داشت: «وقتی که جولیتا به وین بازگشت، گریهکنان نزد من آمد، ولی من از او بیزار بودم».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۴۲}}</ref>{{sfn|Solomon|1998|pp=۱۹۶–۱۹۷}} |
|||
[[پرونده:Josephine Brunsvik.jpg|بندانگشتی|ایستاده|چپ|[[یوزفینه برونسویک]]، معشوقهٔ بتهوون.]] |
|||
[[یوزفینه برونسویک]] خواهرِ تِرز، یکی دیگر از زنان زندگی بتهوون بود. بتهوون پس از مکالمات پرشور با وی (حداقل ۱۵ نامهٔ عاشقانه)، سرانجام به این نتیجه رسید که یوزفینه نمیتواند وی را دوست داشته باشد. با این حال پس از آن که یوزفینه وین را ترک کرد و به [[بوداپست]] رفت، مکاتبات بتهوون با وی ادامه داشت. یوزفینه نیز احتمالاً یکی از زنان مهم در زندگی بتهوون بودهاست.{{sfn|Solomon|1998|pp=197–199}}{{sfn|La Mara|1909|pp=۱۰۵–۱۰۷}} |
|||
عشق دیگر، [[ترزه مالفاتی]] خواهرزادهٔ پزشکِ بتهوون بود. این پزشک در سال ۱۸۱۰، تِرِزه را برای ازدواج به بتهوون پیشنهاد داده بود، در این زمان بتهوون ۴۰ ساله و ترزه ۱۹ ساله بود و این رابطه هم به فرجام نرسید.{{sfn|Cooper|1996|p=۲۰}} اکنون قطعهٔ پیانویی [[برای الیزه]] اهداشده به ترزه، او را بهیاد میآورد.{{sfn|Thayer|1967a|p=۵۰۲}} |
|||
[[پرونده:Antonie Brentano3.jpg|بندانگشتی|ایستاده|راست|«آنتونی برنتانو» (۱۸۰۸)، معشوقهٔ بتهوون، اثر [[یوزف کارل اشتیلر]]]] |
|||
آنتونی برنتانو{{یادچپ|Antonie Brentano}} که ده سال از آهنگساز جوانتر بود، توسط [[بتینا فون آرنیم]] به خانوادهاش معرفی شد. بهنظر میرسد که آنتونی و بتهوون در طول ۱۸۱۲–۱۸۱۱ با هم رابطه داشتهاند. آنتونی ازدواج کرد و در اواخر سال ۱۸۱۲ با همسرش وین را ترک کرد و هرگز با بتهوون ملاقاتِ دوباره نداشت (یا ظاهراً اینطور به نظر میرسد)، اگرچه در سالهای بعد بتهوون با علاقهمندی از او نوشت و صحبت میکرد.{{sfn|Solomon|1998|pp=۲۳۱–۲۳۹}} |
|||
نامهٔ تاریخیِ عاشقانهای که از بتهوون است، در این دوران نوشته شدهاست؛ ولی این نامهای است یکتا که برای هیچکس فرستاده نشد. این نامهٔ بدون تاریخ، که تحت عنوان «''معشوقهٔ جاودانی''» مشهور گشته، بعد از مرگ آهنگساز در دفتر نُت وی پیدا شده و سالها بعد انتشار یافتهاست. کاملاً یقین نیست که این نامه را به خاطر جولیِتا نوشته باشد، و کوشش کارشناسان در این زمینه به جایی نرسیدهاست و گمان جمیع آنان بر این است که این نامه احتمالاً خطاب به تمامی زنان است. بررسیهای کارشناسیِ دقیق نشان دادهاست که نامه در ماه ژوئن در طول دو روز نگارش یافته و سه بار قطع شده و از نو ادامه یافتهاست. در این نامه معشوقه در واقع گمنام است. بتهوون هرگز این نامه را برای گیرندهای نفرستاد، ولی آنقدر مهم تشخیص دادهاست که در سراسر عمرش آن را محفوظ نگه داشته بود.<ref>{{پک|لودویگ|۱۳۶۵|ک=از بتهوون|ص=۴۷}}</ref> مینارد سولومن [[موسیقیشناس]] در کتاب زندگینامهٔ بتهوون مفصل توضیح داده و اظهار داشته که ثابت شدهاست نامهٔ بدون تاریخ، که تحت عنوان «''معشوقهٔ جاودانی''» مشهور گشته، گیرندهاش آنتونی بودهاست. از دیگر پیشنهادها برای دریافت نامه جولیتا گویچاردی، ترزه مالفاتی و یوزفینه برونسویک بودند.{{sfn|Solomon|1998|pp=223-231}}{{sfn|Cooper|1996|p=۱۰۷}} |
|||
پس از سال ۱۸۱۲، هیچ گزارشی در مورد رابطهٔ عاشقانهٔ جدیدی از بتهوون وجود ندارد. با این حال از مکاتبات و کتابهای گفتگو مشخص است که او پس از آن دوره، گاهبهگاه با زنان [[فاحشه]] ارتباط داشتهاست.{{sfn|Solomon|1998|pp= ۲۸۴, ۳۳۹–۳۴۰}} از طرف دیگر روایتی وجود دارد که [[ایگناتس شوپانتسیگ]] از دوستان نزدیک بتهوون، او را به [[روسپیخانه|فاحشهخانه]] کشاند و این امر باعث خشم بتهوون شد، بهطوریکه آن دو، تا چند ماه از یکدیگر دوری گزیدند.<ref dir=ltr >{{cite book|last1=Swafford|first=Jan|author-link= |title=Beethoven: Anguish and Triumph|date=2014|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|isbn=978-0-544-24558-7}}</ref> |
|||
ناشیگری بتهوون در رفتار با زنان، ارتباط او را با آنها بسیار مشکل میساخت؛ اغلب به دام عشق زنانی میافتاد که ازدواج با آنها برای او محال بود.<ref>{{پک|لودویگ|۱۳۶۵|ک=از بتهوون|ص=۴۷}}</ref> وی همیشه آرزوی رویاهای شیرین و خوشبختی در برابرش قرار میگرفتند و همیشه هم با ناکامی، شکنجهٔ روحی و سختیهای زیاد همراه بود. به این دلیل منبع الهام و سرچشمهٔ پرفراز و نشیبِ آثارش را باید در همین روحیهٔ او جستجو کرد که با تسلسلی از عشق و امید بود و همواره نیز با ناکامی روبرو میشد. این هیجانات که در طبیعت او وجود داشت، تا لحظهٔ مرگش فروکش نکرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۴۰–۴۱}}</ref> |
|||
=== ناشنوایی === |
|||
[[پرونده:Beethoven wiki.jpg|بندانگشتی|ایستاده|چپ|پرترهٔ بتهوون، اثرِ کارل یِگِر{{یادچپ|Karl Jäger}}]] |
|||
ناشنوایی بتهوون اندوهی بود که به آن مبتلا شد و تا پایان عمر با آن خو گرفت و از جانش بیرون نرفت.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۴}}</ref> کتابها و مقالات متعددی دربارهٔ علت ناشنوایی وی منتشر شده که همیشه همراه با حدس و گمان بودهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۵}}</ref> به هر روی، علت ناشنوایی وی ناشناخته ماندهاست، اما با گمانهزنیهای مختلفی به بیماریهایی مانند [[تیفوس]]، [[بیماری خودایمنی|خود ایمنی]]، [[لوپوس منتشر|لوپوس]] و حتی عادت وی در غوطهور کردنِ سرش در آبِ سرد برای بیدار ماندن نسبت داده شدهاست. [[بیماری پاژه]] نیز یکی دیگر از دلایل احتمالی ناشنوایی وی ذکر شدهاست.<ref dir=ltr>[http://www.beethoven.ws/loss_of_hearing.html Loss of Hearing] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170812045048/http://www.beethoven.ws/loss_of_hearing.html|date=12 August 2017}}, Beethoven biography at beethoven.ws</ref>{{sfn|Oiseth|2015|pp=۱۳۹–۴۷}}{{نشان|گوش}} ناشنوایی تدریجیِ بتهوون از سال ۱۷۹۶ تا ۱۸۰۰ شروع شد.{{نشان|ناشنوا}} گوشهایش مدام صدا میکرد و درد معده هم بیشتر او را ناراحت میکرد. تا چند سال درد خود را از دوستانش پنهان میکرد و از اجتماع گریزان بود، اما در سال ۱۸۰۱ دیگر نتوانست این راز را مخفی نگه دارد و طی نامههایی به دوستانش آن را بر ملا کرد. وی در این نامهها درد و رنج خود را چنین بیان میکند:<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۵–۳۶}}</ref> |
|||
{{نقلقول|«... بتهوونِ تو فوقالعاده بدبخت است، بدان که گرامیترین قسمتِ وجودم، سامعهام، بسیار آسیب دیدهاست … آثار این بیماری را میدیدم و آن را پنهان میکردم، اما وضع از همیشه بدتر شدهاست … آیا شفا خواهم یافت؟ طبعاً امیدوارم، اما خیلی کم، چنین بیماریهایی درمان ناپذیرند، چقدر زندگی من تلخ خواهد بود، زیرا مجبورم از تمام کسانی که دوستشان دارم و برایم عزیز هستند، دوری کنم …»}} |
|||
غم و اندوه بتهوون از این تلخی، در چند قطعه از آثارش مانند «[[سونات پیانو]]، [[اپوس]] ۱۳» به خوبی آشکار است؛ و شگفتی در این است که این غم در همهٔ آثار این دوره وجود ندارد، مانند [[سمفونی شماره ۱ (بتهوون)|سمفونی شماره ۱]]، که در سال ۱۸۰۰ ساخته شده و دارای نشاطِ جوانی است. شاید مهلتی میخواسته تا با این مصیبت خو بگیرد، گرچه بتهوون آنقدر به شادی نیاز داشت که اگر نمییافت، آن را خلق میکرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۷–۳۸}}</ref> |
|||
[[کارل چرنی|چرنی]] اظهار داشت که بتهوون گفتار و موسیقی را بهطور معمول تا سال ۱۸۱۲ هنوز میتوانست بشنود.{{sfn|Ealy|1994|p=}} اما بتهوون قبلاً در سال ۱۸۰۶ شروع به آشکاری این مسئله کرده بود، هنگامی که او در مورد طرحهای موزیکال خود کار میکرد، خاطرنشان کرد: «بگذار ناشنواییهای شما دیگر راز نباشد، حتی در هنر».{{sfn|Solomon|1998|p=۱۶۲}} |
|||
[[پرونده:Johann Nepomuk Hoechle - Beethoven's Room - WGA11448.jpg|بندانگشتی|راست|230px|آخرین محل کار بتهوون (۱۸۲۷)، اثر یوهان نپوموک هوچل{{یادچپ|Johann Nepomuk Hoechle}}]] |
|||
در نتیجهٔ کمشنوایی، بتهوون شروع به استفاده از دفترچه یادداشت کرد که اینک یک منبع کتبیِ غنی و منحصر بهفرد دانسته میشود. دوستان او که عمدتاً در ده سال گذشتهٔ زندگی او رابطه داشتند، در این دفترچهها مینوشتند تا بتهوون بداند که آنها چه میگویند و بتهوون نیز به صورت شفاهی یا با نوشتن در دفترچهٔ یادداشت پاسخشان را میداد. این دفترچهها حاوی مباحثی در مورد موسیقی و سایر موارد هستند که بینش و تفکر او را نشان میدهد. آنها منبع تحقیق برای چگونگی اجرای موسیقی وی و همچنین درک او از رابطهاش با هنر هستند. از مجموع ۴۰۰ یادداشت گفتگو که توسط زندگینامهنویس وی الکساندر ویلوک تایر{{یادچپ|Alexander Wheelock Thayer}} به تحریر درآمده، گفته میشود ۲۶۴ یادداشت نابود شدهاست (و یا دیگران تغییرش دادهاند)، این کار را به [[آنتون شیندلر]] منشی وی نسبت میدهند که پس از مرگ نویسندهٔ خاطرات، با این آرزو که فقط یک زندگینامهٔ ایدهآل از آهنگساز باقی بماند، بقیهٔ یادداشتها را از بین بردهاست.{{sfn|Clive|2001|p=۲۳۹}} (مورخ موسیقی تئودور آلبرخت{{یادچپ|Theodore Albrecht}} با این داستان مخالفت میکند).{{نشان|آلبرخت}} |
|||
با توجه به اظهارات بتهوون در مورد شروع ناشنواییاش، تقریباً میتوان حدس زد که بیشترین آثاری که وی خلق کردهاست، در دورانِ کمشنوایی یا ناشنوایی او بودهاست. از سال ۱۷۹۶ که درد گوش او شروع شد، فقط اولین اثرش که «سه قطعهٔ [[تریو]]» نام دارد، قبل از ۱۷۹۶ ساخته شده و سپس دومین ساختهٔ او «سه قطعهٔ [[سونات]]» بود که در مارس ۱۷۹۶ منتشر شدهاست. بتهوون پیش از آنکه به ناشنوایی کامل برسد، صداهای کوتاه و پرطنین را بهتر از صدای بلند میشنید. نقل شدهاست که او برای نواختن [[پیانو]] از چوب نازک و درازی استفاده میکرد که یک سَرِ آن را روی جعبهٔ پیانو و سَرِ دیگر چوب را میان دندانهایش قرار میداد تا بهتر بشنود.<ref>{{پک|لودویگ|۱۳۶۵|ک=از بتهوون|ص=۳۴–۳۵}}</ref> |
|||
بتهوون از سال ۱۸۱۵، به ناشنوایی کامل رسید و هیچگونه ارتباطی جز با دفتر یادداشت برایش امکانپذیر نبود و قدیمیترین یادداشتهای وی مربوط به سال ۱۸۱۶ است.{{نشان|یادداشت}} شرح زندگی بتهوون پس از ناشنوایی کامل، غمانگیز است و تا لحظهٔ مرگ، تأثیر ناگوار آن در وی وجود داشت. در نوامبر سال ۱۸۲۲، بتهوون به هنگام رهبری پردهٔ اول از اپرای [[فیدلیو]]، حرکات دست او به خاطر عدم رعایت [[ریتم]] و [[ضرب (موسیقی)|ضرب]]، باعث ناهماهنگی در ارکستر شد، به ناچار ارکستر توسط رهبر دوم متوقف شد و بدون اینکه بتهوون متوجه شود، با خوانندگان صحبت کرد که بتهوون کاملاً ناشنواست و باید دقت بیشتری داشته باشند. اما با شروع مجدد، ارکستر دوباره دچار بینظمی و آشفتگی شد. بتهوون نیز با نگرانی و اضطراب به اطراف صحنه مینگریست که بداند مشکل از کجاست، کسی جرات نداشت که به وی بگوید مشکل از رهبری خودش است. سرانجام دوستش شیندلر طی یادداشتی به وی مینویسد: «تمنا دارم ادامه ندهید، دلیلش را در منزل خواهم گفت». بتهوون نیز بلافاصله صحنه را ترک کرده و با عجله تا منزلش میدویدهاست. شیندلر بعدها گفت: «در تمام دورهٔ آشنایی با بتهوون روزی را سراغ ندارم که بتوان با آن نوامبرِ شوم مقایسه کنم».<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۷۶–۷۷}}</ref> پس از آن نیز در سال ۱۸۲۴، بتهوون هنگام رهبری سمفونی نهم، شور و هیجان شنوندگان هنگام اجرا به حدی بود که ارکستر بناچار متوقف شد، وی تصورش را هم نمیکرد و صدای تشویق تماشاگران را نمیشنید و نمیدانست چرا نوازندگان و خوانندگان اجرا را متوقف کردهاند، در نهایت یکی از خوانندگان زنِ [[تکخوان|سولیست]] ([[کارولینه اونگر]]) {{نشان|گروو}}، که به او نزدیک بود، دست وی را میگیرد و روی او را به سوی تماشاگران برمیگرداند که ایستادهاند، کلاه از سر برداشته، تکان میدهند و با کفزدنهای ممتد، او را تشویق میکنند.{{نشان|تشویق}}<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۷۷–۷۸}}</ref> |
|||
مجموعهٔ بزرگی از سمعکهای بتهوون مانند شاخِ مخصوص گوش را میتوان در موزهٔ [[خانه بتهوون]] در [[بن]]، [[آلمان]] مشاهده کرد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۵}}</ref> |
|||
== میراث == |
|||
{{جعبه گفتاورد |
|||
|عنوان = |
|||
|گفتاورد =[[پرونده:Romain Rolland-1914.jpg|70px|بیقاب|راست]] ... بسیار کسان عظمت هنری او را ستودهاند، اما مقام بتهوون والاتر از آنست که فقط پیشوای موسیقیدانان جهان شمرده شود، زیرا او دلیرترین پیشوای هنر جدید است، او بزرگترین و بهترین دوستِ کسانی است که رنج میبرند و مبارزه میکنند… |
|||
|منبع = [[رومن رولان]]، نویسندهٔ زندگینامه بتهوون.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۰۳–۱۰۴}}</ref> |
|||
|تراز = چپ |
|||
|عرض = 320px |
|||
|حاشیه =2px solid #F0DC82; |
|||
|اندازه قلم = |
|||
|رنگ پسزمینه = |
|||
|شکلبندی = |
|||
|پسزمینه عنوان =#F0DC82 |
|||
|رنگ قلم عنوان = |
|||
|شکلبندی عنوان = |
|||
|شکلبندی گفتاورد = |
|||
|گیومه گفتاورد = |
|||
|تراز منبع = چپ |
|||
|شکلبندی منبع = |
|||
}} |
|||
* بنای یادبود بتهوون در [[بن]] به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد تولدش در اوت سال ۱۸۴۵ رونمایی شد. این نخستین مجسمهٔ ساخته شده از آهنگساز در آلمان بود و همراه با پردهبرداری، جشنواره موسیقی نیز برگزار شد، و این انگیزهای برای ساخت بسیار شتابزدهٔ تالار بتهوون{{یادچپ|Beethovenhalle Wheelock Thayer}} در بن شد (به درخواست [[فرانتس لیست]]، در کمتر از یک ماه طراحی و ساخته شد). در سال ۱۸۴۲، مجسمهٔ موتسارت در [[سالزبورگ]] اتریش رونمایی شده بود، اما [[وین]] تا سال ۱۸۸۰، با مجسمه به بتهوون احترام نمیگذاشت. او تنها نامی است که دارای یک لوح حکاکی شده روی یکی از کتیبههای تالار [[ارکستر سمفونیک بوستون]] است. جاهای دیگر خالی ماندند، زیرا احساس میشد تنها محبوبیتِ بتهوون است که دوام خواهد داشت.{{sfn|Comini|2008|p=۳۱۶}} |
|||
* یک موزه به نام [[خانه بتهوون]] در محل تولد وی و در مرکز شهر بن وجود دارد. از همان سال ۱۸۴۵ این شهر میزبان یک جشنوارهٔ موسیقی به نام «جشن بتهوون» بودهاست. این جشنواره در ابتدا نامنظم بود اما از سال ۲۰۰۷ همه ساله برگزار میشود. |
|||
* در محوطهٔ دانشگاه [[سن خوزه، کالیفرنیا]]، یک مرکز تحقیقاتی و میزبان سخنرانیها و اجراهای اختصاصی مربوط به زندگی و آثار بتهوون{{یادچپ|Ira F. Brilliant Center for Beethoven Studies}} بهعنوان موزه فعالیت میکند. این تنها مؤسسه در نوع خود در [[آمریکای شمالی]] است و بزرگترین مجموعه آثار و یادگاریهای بتهوون را در خارج از [[اروپا]] در اختیار دارد.<ref dir=ltr>[http://www.sjsu.edu/beethoven/about_us/about.html About the Beethoven Center] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091114082540/http://www.sjsu.edu/beethoven/about_us/about.html |date=2009-11-14}}, The Ira F. Brilliant Center for Beethoven Studies</ref> |
|||
* سومین [[دهانههای برخوردی|دهانهٔ بزرگ]] روی سیارهٔ [[عطارد]] به افتخار او نامگذاری شدهاست،<ref dir=ltr>{{cite journal|last=Spudis|first=P.D.|last2=Prosser|first2=J.G.|date=1984|title=Geologic map of the Michelangelo quadrangle of Mercury|journal=U.S. Geological Survey Miscellaneous Investigations Series|version=Map I-1659, scale 1:5,000,000|url=http://www.lpi.usra.edu/resources/mercury_maps/MichelangeloI-1067/|accessdate=15 April 2020|archive-date=8 اوت 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200808184020/https://www.lpi.usra.edu/resources/mercury_maps/MichelangeloI-1067/}}</ref> همانطور که یک سیارک، [[بتهوون ۱۸۱۵]] نام گرفت.<ref dir=ltr>{{cite web |
|||
|title = 1815 Beethoven (1932 CE1) |
|||
|work = Minor Planet Center |
|||
|url = https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=1815 |
|||
|accessdate = 15 April 2020 |
|||
|archive-date = 4 مارس 2016 |
|||
|archive-url = https://web.archive.org/web/20160304110043/http://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=1815 |
|||
}}</ref> |
|||
* نسخهٔ دستنویس اصلیِ سمفونی ۹ بتهوون، که در [[کتابخانه دولتی برلین|کتابخانهٔ دولتیِ برلین]] نگهداری میشود، در سال ۲۰۰۱، در [[حافظه جهانی یونسکو|حافظهٔ جهانی یونسکو]] ثبت شد.<ref dir=ltr>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/memory-of-the-world/register/full-list-of-registered-heritage/registered-heritage-page-5/ludwig-van-beethoven-symphony-no-9-d-minor-op-125/ |عنوان=Memory of the World (2001) – Ludwig van Beethoven: Symphony No 9, D minor, Op. 125 |بازبینی=29 مارس 2020 |archive-date=2 ژوئیه 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190702171809/http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/memory-of-the-world/register/full-list-of-registered-heritage/registered-heritage-page-5/ludwig-van-beethoven-symphony-no-9-d-minor-op-125/}}</ref> |
|||
* یک نسخهٔ ضبطِ [[صفحه گرامافون|فونوگرافی]] از [[سمفونی شماره ۵ (بتهوون)|سمفونی شماره ۵]] که همراه با نمونههای گستردهای از تصاویر، صداهای رایج، زبانها و موسیقی زمین است، در سال ۱۹۷۷ با کاوشگر [[وویجر]]، به فضا فرستاده شد.<ref dir=ltr>{{cite web |url= http://voyager.jpl.nasa.gov/spacecraft/music.html |title= Golden Record Music List |accessdate= 26 July 2012 |publisher= [[ناسا|NASA]] |archive-date= 27 ژوئیه 2013 |archive-url= https://www.webcitation.org/6IPpJxbM4?url=http://voyager.jpl.nasa.gov/spacecraft/music.html}}</ref> |
|||
{{multiple image |
|||
| align =center |
|||
| image1 = Beethoven monument bonn muensterplatz 2008.jpg |
|||
| width1 = 139 |
|||
| alt1 = |
|||
| caption1 =مجسمه بتهوون در بن، آلمان، اثر ارنست هولن{{یادچپ|Ernst Julius Hähnel}} |
|||
| image2 =Beethoven bust statue by Hagen.jpg |
|||
| width2 =199 |
|||
| alt2 = |
|||
| caption2 = مجسمه بتهوون اثر هوگو هاگِن{{یادچپ|Hugo Hagen}} |
|||
| image3 = Monumento a Beethoven, Ciudad de México.jpg |
|||
| width3 = 222 |
|||
| alt3 = |
|||
| caption3 =بنای یادبود بتهوون واقع در مرکز آلامدا، [[مکزیکوسیتی]] |
|||
| image4 = |
|||
| width4 = 244 |
|||
| alt4 = |
|||
| caption4 = تمبر چهرهٔ بتهوون بهمناسبت گرامیداشت دویستمین سال تولدش، ادارهٔ پُست آلمان، ۱۹۷۰ |
|||
}} |
|||
== جستارهای وابسته == |
|||
* [[بتهوون و موتسارت]] |
|||
{{نوار درگاه|زندگینامه|موسیقی}} |
|||
== پینوشتها == |
|||
{{آغاز پانویس}} |
|||
=== پانویس === |
|||
# {{پاورقی|فاخته}} اصطلاحی آلمانی برای توصیف کودکی استفاده میشود که [[پدر]] [[بیولوژیک|بیولوژیکی]] او با مردی که کودک را بزرگ میکند یکسان نیست. این اصطلاح از عادتهای لانهسازی [[فاخته]] الهام گرفته شدهاست، که شامل [[تخمگذاری]] در لانه پرندگان دیگر میشود.<ref dir=ltr>{{Cite web |title=German: Kuckuckskind – Does Not Translate |url=https://doesnottranslate.com/kuckuckskind/ |access-date=2023-10-13 |language=en |archive-date=October 13, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231013082816/https://doesnottranslate.com/kuckuckskind/ |url-status=live }} |
|||
</ref> |
|||
# {{پاورقی|موتسارت}}گفته میشود بتهوون در سال ۱۷۸۷، هنگامی که فقط ۱۶ سال داشت، طی سفری کوتاه به وین، برای اولین بار با موتسارت ملاقات میکند، اما چنین بهنظر میرسد که موتسارت توجهی به وی نمیکند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۳۰}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|مادر}}مادر بتهوون بر اثر بیماری سِل درگذشت، بتهوون خودش این حدس را زده بود که مادرش مسلول است و این مشکل او را عذاب میداد، پس از آن وی در نامهای رنج و غمش را از این دو موضوع بیان کردهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۶}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|موتسارت}}بتهوون در اواخر زندگی (۱۸۲۶)، طی نامهای که به یکی از دوستانش نوشتهبود، دربارهٔ موتسارت میگوید: «همیشه بزرگترین ستایشگر موتسارت بودهام و تا آخرین دَم نیز چنین خواهم بود.»<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۵۶}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|شیندلر}}بتهوون منشی خود [[آنتون شیندلر|شیندلر]] را متهم کرد که یا او را فریب دادهاست یا در مدیریت تحویل بلیطها نادرست عمل کردهاست. این امر منجر به جایگزینی کارل هولز{{یاد چپ|Karl Holz}} (نوازندهٔ [[ویولن]] اهل [[اتریش]]) به جای شیندلر شد. اگرچه در سال ۱۸۲۶ بتهوون و شیندلر با هم آشتی کردند.{{sfn|Cooper|1996|p=۳۱۰}} |
|||
# {{پاورقی|سمفونی}}هایدن ۱۰۴ سمفونی و موتسارت ۵۰ سمفونی تصنیف کردهاند. در حالی که بتهوون تنها ۹ سمفونی ساختهاست، اما در تاریخ موسیقی سمفونیهای بتهوون را دارای ارزشی بیش از تمام سمفونیهای هایدن و موتسارت میدانند و از بتهوون بهعنوان «پادشاه سمفونی» و از هایدن بهعنوان «پدر سمفونی» نام میبرند.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تاریخ موسیقی|ص=۱۶۲}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|کارل}} شیندلر دوست نزدیک بتهوون میگوید پس از خودکشی نافرجام کارل، بتهوون به یکباره مانند پیرمردی هفتاد ساله و شکسته بهنظر میرسید و اگر کارل مرده بود، بتهوون نیز درمیگذشت، هرچند پس از چند ماه این اتفاق افتاد.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۸۵}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|باخ}}وی دربارهٔ باخ میگوید: «دل من همیشه برای هنر عالی و پر عظمتِ باخ که پدر هارمونی بود، در تپش است.»<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۵۶}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|هندل}} بتهوون از میانِ استادان قدیمی فقط باخ، آلماند و هندل را دارای نبوغ میدانست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۱۵۶}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|پیانو}} این پیانو اکنون در «موزهٔ دولتی اتریش علیا»{{یادچپ|Oberösterreichisches Landesmuseum}} در شهر [[لینتس |لینتس]]، نگهداری میشود.{{sfn|Skowroneck|2002|p=۵۲۲}} |
|||
# {{پاورقی|لیست}} این پیانو اکنون در [[موزه ملی مجارستان]]،{{یادچپ|Hungarian National Museum}} [[بوداپست]]، که توسط [[فرانتس لیست]] به آنجا اهدا شد، قرار دارد و در سال ۱۹۹۱ به شرایط اجرای موسیقی بازگردانده شد.{{sfn|Winston|1993}} |
|||
# {{پاورقی|خانه}} اکنون در [[بن]]، [[خانه بتهوون |خانه بتهوون]] قرار دارد.<ref dir=ltr>{{cite web |url=https://www.beethoven.de/en/g/Beethovens-letzter-Fluegel |title=Beethoven's Last Grand Piano |last= |first= |date= |website=Beethoven House, Bonn |publisher= |access-date=21 February 2021 |quote= |archive-date=13 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210313132157/https://www.beethoven.de/en/g/Beethovens-letzter-Fluegel |url-status=live}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|چشم}}چشمانِ بتهوون ضعیف و نزدیکبین بود و گفته میشود آبلهٔ مختصری باعث این عارضه در چشمانش شده بود، در نامههای سالهای ۱۸۲۳ و ۲۴ مشخص شده که از این مشکل رنج میکشیده و بسیار ناراضی بودهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۵۵}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|چهره}}خصوصیاتی که از چهرهٔ بتهوون توصیف شدهاست، از یادداشتهای دوستان، معاصرانِ بتهوون یا از مسافران نقل شدهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۳}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|نقد}}به عنوان مثال، منتقدان اولیه و سرسختِ موسیقی، پنهان و غیرمستقیم، فینالِ سمفونی شماره ۹ را به عنوان محصولی از یک آهنگسازِ ناشنوا و پیر، رد کردند.{{sfn|Cook|1993}} |
|||
# {{پاورقی|گوش}}در سال ۲۰۲۳، تجزیه و تحلیل جامعی از چندین تار موی بتهوون و [[دیانای]] آنها انجام گرفت و با آنکه به کشفیات مهمی از جمله علت مرگ و عدم اشتراک ژنتیکی با دیگر اعضای خانواده بهدست آمد، اما علت ناشنوایی وی همچنان در هالهای از ابهام باقی ماندهاست.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=دیانای بتهوون به دست آمده از موهای این آهنگساز از چه رازهایی پرده برداشت؟ |نشانی=https://parsi.euronews.com/2023/03/22/beethoven-sick-dna-hair-offers-clues-illnesses-hepatitis-health |وبگاه=یورونیوز فارسی |تاریخ بازبینی=23 مارس 2023 |archive-date=۲۳ مارس ۲۰۲۳ |archive-url=https://web.archive.org/web/20230323174421/https://parsi.euronews.com/2023/03/22/beethoven-sick-dna-hair-offers-clues-illnesses-hepatitis-health |url-status=live }}</ref> |
|||
# {{پاورقی|ناشنوا}}در وصیتنامهای که بتهوون در سال ۱۸۰۲ نوشتهاست، اشاره کرده که درد گوش او از شش سال پیش شروع شدهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۲۴}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|آلبرخت}} «تئودور آلبرخت» در مطلبی با عنوان «آنتون شیندلر به عنوان ویرانگر و جاعلِ یادداشتهای گفتگوی بتهوون: پروندهای برای جرمزدایی» مینویسد: «(اکنون) کاملاً مشخص است که شیندلر هرگز به اندازهٔ ۴۰۰ یادداشت در اختیار نداشتهاست و آنها را نابود نکردهاست.»{{sfn|Albrecht|2009|p=۱۸۱}} اما با این حال بهنظر میرسد شیندلر مواردی جعلی از مطالب در خاطرات وارده کردهاست که نشان از تعصبات شخصی وی به بتهوون دارد.{{sfn|Cooper|1996|p=52}}{{sfn|Nettl|1994|p=۱۰۳}} |
|||
# {{پاورقی|یادداشت}} دفتر یادداشتهای بتهوون بالغ بر ۱۱۰۰۰ صفحه است که در کتابخانهٔ دولتی برلین نگهداری میشود و برخی از آنها چاپ شدهاست.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۷۵}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|خوانندگان}} در آن زمان خوانندگان را بین ارکستر و مخاطب قرار میدادند و خوانندگان [[سولیست]] نیز نزدیک رهبر میایستادند، سالها بعد واگنر در اجرای [[درسدن]] سمفونی نهم در سال ۱۸۶۴، اولین کسی بود که [[گروه کر]] و «خوانندگان سلو» را در پشت ارکستر قرار داد و از آن زمان استاندارد شد.{{sfn|Holden|2011}} |
|||
# {{پاورقی|گروو}} [[جرج گروو]] به نقل از خانمی که در گروه کُر آواز میخواند و در آن زمان ۱۶ سال داشت و تا سال ۱۹۴۰ زنده مانده بود، اشاره میکند که این کار توسط «مایکل اوملاوف» صورت گرفته است.<ref>{{پک|حسنی|۱۳۶۳|ک=تفسیر موسیقی|ص=۱۶۹}}</ref> |
|||
# {{پاورقی|تشویق}}قبل از اجرا نیز مراسم همراه با آشوب بود، زیرا با آمدن بتهوون بر روی صحنه، تماشاگران با [[تشویق ایستاده]] پنج بار برای او کف زدند و این در حالی بود که طبق تشریفات رسمی در اتریش، برای ورود خاندان سلطنتی، سه بار کف میزدند. این امر موجب دخالت پلیس شد و جمعیت را کنترل کردند.<ref>{{پک|رولان|۱۳۵۸|ک=زندگانی بتهوون|ص=۹۳}}</ref> |
|||
=== واژهنامه === |
|||
{{چپچین}} |
|||
{{یادداشت|۴}} |
|||
{{پایان چپچین}} |
|||
=== یادکردها === |
|||
{{پانویس|۳}} |
|||
=== منابع === |
|||
* {{یادکرد ویکی|عنوان = Ludwig van Beethoven|پیوند =https://en.wikipedia.org/wiki/Ludwig_van_Beethoven |زبان = en| بازیابی = ۲۵ مارس ۲۰۲۰}} |
|||
==== فارسی ==== |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =حسنی |نام =سعدی | پیوند نویسنده =سعدی حسنی | عنوان =تاریخ موسیقی | ترجمه = | جلد = اول| سال =۱۳۶۳ | ناشر =صفیعلیشاه |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =لودویگ |نام =امیل | پیوند نویسنده = | عنوان =از بتهوون | ترجمه =[[مهدی فروغ]] | جلد = | سال =۱۳۶۵ | ناشر =انتشارات نیما |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =حسنی |نام =سعدی | پیوند نویسنده =سعدی حسنی | عنوان =[[تفسیر موسیقی]] | ترجمه = | جلد = ۱ و ۲| سال =۱۳۶۳ | ناشر =انتشارات صفیعلیشاه |مکان =تهران}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =لودویگ |نام =امیل | پیوند نویسنده =امیل لودویگ | عنوان =از بتهوون | ترجمه =خسرو رضایی | جلد = | سال =۱۳۶۸ | ناشر = انتشارات کسری|مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =رولان |نام =رومن | پیوند نویسنده =رومن رولان | عنوان =زندگانی بتهوون | ترجمه =[[محمود تفضلی]] | جلد = | سال =۱۳۵۸ | ناشر =[[مؤسسه انتشارات امیرکبیر|انتشارات امیرکبیر]] |مکان = | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =ل-وینک |نام =ریچارد | پیوند نویسنده = | عنوان =چگونه خوب بشنویم | ترجمه =[[پرویز منصوری]] | جلد =چاپ اول | سال = ۱۳۶۶| ناشر =کتاب زمان |مکان =تهران}} |
|||
==== انگلیسی ==== |
|||
{{چپچین}} |
|||
{{چندستونه|ستونها=۲}} |
|||
* {{cite journal |last1=Winston |first1=David|date=1993 |title=The Restoration of Beethoven's 1817 Broadwood Grand Piano |url=https://archive.org/details/sim_galpin-society-journal_1993-03_46/page/147|journal=The Galpin Society Journal |volume=46 |issue= |pages=147–151 |doi=10.2307/842353 |jstor=842353}} |
|||
* {{cite journal|last=Skowroneck|first=Tilman|author-link=|year=2002|title=Beethoven's Erard Piano: Its Influence on His Compositions and on Viennese Fortepiano Building|journal=Early Music (journal)|volume=30|issue=4|pages=522–538|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|doi=10.1093/em/30.4.522|jstor=3519211}} |
|||
* {{Cite journal|last=Newman|first=William S.|author-link=|date=1970|title=Beethoven's Pianos versus His Piano Ideals|journal=Journal of the American Musicological Society|volume=23|issue=3|pages=484–504|doi=10.2307/830617|jstor=830617}} |
|||
* {{Cite encyclopedia|title=Anton Schindler as destroyer and forger of Beethoven's conversation books: A case for decriminalization|first=Theodore|last=Albrecht|authorlink=|url=https://rilm.org/historiography/talbrecht.pdf|encyclopedia=Music's intellectual history|editor-first=Zdravko|editor-last=Blažeković|year=2009|publisher=RILM|location=New York|pages=169–181|isbn=978-1-932765-05-2|access-date=11 سپتامبر 2020|archive-date=22 اکتبر 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201022030919/https://rilm.org/historiography/talbrecht.pdf}} |
|||
* {{cite book|editor-last=Brandenburg |editor-first=Sieghard |title=Ludwig van Beethoven: Briefwechsel. Gesamtausgabe |location=Munich |publisher=Henle |year=1996 |ref=harv}} |
|||
* {{cite book|first=H.P. |last=Clive|title=Beethoven and His World: A Biographical Dictionary|url=https://archive.org/details/beethovenhisworl0000cliv|year=2001|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-816672-6 |ref=harv}} |
|||
* {{Cite journal|title=Beethoven the Romantic: How E. T. A. Hoffmann Got It Right|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-the-history-of-ideas_2010-01_71_1/page/1|first=Steven|last=Cassedy|journal=Journal of the History of Ideas|volume=71|issue=1|date=January 2010|pages=1–34|doi=10.1353/jhi.0.0071|jstor=20621921|s2cid=170552244|doi-access=free}} |
|||
* {{Cite book|title=The Beethoven Companion|editor-first=Barry|editor-last=Cooper|authorlink=Barry Cooper (musicologist)|edition=revised|publisher=Thames and Hudson|year=1996|isbn=978-0-500-27871-0|ref=harv |url=https://archive.org/details/beethovencompend0000unse_e3i0}} |
|||
* {{cite book|url=https://archive.org/details/changingimageofb0000comi_p9z8|title=The Changing Image of Beethoven: A Study in Mythmaking |date=2008 |accessdate=|isbn=978-0-86534-661-1|last1=Comini |first1=Allesandra|publisher=Sunstone Press|location=Santa Fe}} |
|||
* {{Cite book|title=Beethoven|first=Barry|last=Cooper|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|year=2008|isbn=978-0-19-531331-4 }} |
|||
* {{Cite journal |title=Of Ear Trumpets and a Resonance Plate: Early Hearing Aids and Beethoven's Hearing Perception |first=George Thomas |last=Ealy |journal=19th-Century Music |volume=17 |issue=3 |date=Spring 1994 |pages=262–73 |jstor=746569 |doi=10.1525/ncm.1994.17.3.02a00050|ref=harv}} |
|||
* {{cite journal |doi=10.1080/02772240701630588 |title=The lead in Beethoven's hair |year=2008 |last1=Eisinger |first1=Josef |journal=Toxicological & Environmental Chemistry |volume=90 |pages=1–5}} |
|||
* {{cite encyclopedia|encyclopedia=Oxford Music Online|title=Ludwig van Beethoven|author=Kerman, Joseph|authorlink=|author2=Tyson, Alan|authorlink2=|author3=Burnham, Scott G.|display-authors=etal|year=2001|url=https://doi.org/10.1093//gmo/9781561592630.article.40026|access-date=25 March 2020|ref={{harvid|GroveOnline|loc=}}}} |
|||
* {{Cite journal|last=Haberl|first=Dieter|date=2006|title=Beethovens erste Reise nach Wien – Die Datierung seiner Schulreise zu W.A. Mozart|url=|journal=Neues Musikwissenschaftliches Jahrbuch|volume=14|pages=215–255|via=}} |
|||
* {{Cite book|title=E. T. A. Hoffmann's musical writings: Kreisleriana, The poet and the composer, music criticism|author-last=Hoffmann|author-first= E. T. A.|authorlink=|isbn=978-0-521-54339-2|oclc=1050939426|year = 2003|ref=harv}} |
|||
* {{cite book|first=Lewis |last=Lockwood|title=Beethoven: The Music and the Life|url=https://archive.org/details/beethovenmusicli0000lock|date=17 January 2005|publisher=W.W. Norton|isbn=978-0-393-32638-3|ref=harv}} |
|||
* {{cite encyclopedia|encyclopedia=Oxford Music Online|title=Ludwig van Beethoven|last1=Kerman|first1=Joseph|authorlink1= |last2=Tyson|first2=Alan|authorlink2=|last3=Burnham|first3=Scott G.|year=2001|doi=10.1093/gmo/9781561592630.article.40026}} |
|||
* {{cite journal|last=Lorenz|first=Michael|authorlink=|title=Commentary on Wawruch's Report: Biographies of Andreas Wawruch and Johann Seibert, Schindler's Responses to Wawruch's Report, and Beethoven's Medical Condition and Alcohol Consumption|url=https://www.questia.com/read/1P3-1543548641|journal=The Beethoven Journal|volume=22|issue=2|pages=92–100|date=Winter 2007|access-date=29 مارس 2020|archive-date=16 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210216103955/https://www.gale.com/databases/questia}} |
|||
* {{cite journal |pmid=17214130 |year=2006 |last1=Mai |first1=FM |title=Beethoven's terminal illness and death |volume=36 |issue=3 |pages=258–63 |journal=The Journal of the Royal College of Physicians of Edinburgh}} |
|||
* {{cite journal |first1=William Rhea |last1=Meredith |year=2005 |title=The History of Beethoven's Skull Fragments |url=https://www.questia.com/read/1P3-1552096671 |journal=Beethoven Journal |volume=20 |issue=1–2 |pages=3–46 |oclc=64392567 |ref=harv |access-date=29 مارس 2020 |archive-date=16 فوریه 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210216103908/https://www.gale.com/databases/questia}} |
|||
* {{cite book|last=Morris|first=Edmund|authorlink=|title=Beethoven: The Universal Composer|url=|accessdate=|year=2010|publisher=HarperCollins|isbn=978-0-06-075975-9|ref=harv}} |
|||
* {{Cite journal|last=Oiseth|first=Stanley J|year=2015|date=27 October 2015|title=Beethoven's autopsy revisited: A pathologist sounds a final note|journal=Journal of Medical Biography|language=en|volume=25|issue=3|pages=139–147|doi=10.1177/0967772015575883|pmid=26508624|ref=harv}} |
|||
* {{cite journal |first1=Julia |last1=Ronge |year=2013 |title=Beethoven's Studies with Joseph Haydn (With a Postscript on the Length of Beethoven's Bonn Employment|url=|journal=Beethoven Journal |volume=28 |issue=1 |pages=4–25 |oclc=|ref=harv}} |
|||
* {{anchor|{{harvid|Saccenti2011}}}}{{cite journal |first1=Edoardo |last1=Saccenti |first2=Age K |last2=Smilde |first3=Wim H M |last3=Saris |year=2011 |title=Beethoven's deafness and his three styles |journal=BMJ |pmid=22187391 |doi=10.1136/bmj.d7589 |volume=343 |pages=d7589|ref=harv}} |
|||
* {{cite book|last=Nettl|first=Paul|authorlink=|title=Beethoven Encyclopedia|url=https://archive.org/details/beethovenencyclo0000nett_m3b4|accessdate=|year=1994|publisher=Carel Publishing|location=Secaucus, NJ|isbn= 978-0-7351-0113-5}} |
|||
* {{Cite book|date=2000|editor-last=Stanley|editor-first=Glenn|title=The Cambridge Companion to Beethoven|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|doi=|isbn=978-0-521-58074-8}} |
|||
* {{anchor|{{harvid|Saccenti2012}}}}{{cite journal |doi=10.1136/bmj.e512 |title=Beethoven's deafness and his three styles |first1=Edoardo |last1=Saccenti |first2=Age K |last2=Smilde |first3=Wim H M |last3=Saris|year=2012 |journal=BMJ |volume=344 |pages=e512|ref=harv}} |
|||
* {{Cite book|authorlink=|last=Solomon|first=Maynard|title=Beethoven|edition=2nd revised|location=New York|url=|date=November 1998|publisher=Schirmer Trade Books|isbn=978-0-8256-7268-2|ref=harv}} |
|||
* {{Cite book|date=2000|editor-last=Stanley|editor-first=Glenn|title=The Cambridge Companion to Beethoven|doi=10.1017/ccol9780521580748|isbn=978-0-521-58074-8|ref=harv}} |
|||
* {{cite journal | last1 = Steblin | first1 = Rita | authorlink = | year = 2009 | title = 'A dear, enchanting girl who loves me and whom I love': New Facts about Beethoven's Beloved Piano Pupil Julie Guicciardi | url = | journal = Bonner Beethoven-Studien | volume = 8 | issue = | pages = 89–152 |ref=harv}} |
|||
* {{Cite journal|last=Stevens|first=Michael|display-authors=etal|year=2013|date=November 2013|title=Lead and the Deafness of Ludwig Van Beethoven|url=https://archive.org/details/sim_laryngoscope_2013-11_123_11/page/2854|journal=Laryngoscope|language=en|volume=123|issue=11|pages=2854-2858|doi=10.1002/lary.24120|pmid=23686526|ref=harv}} |
|||
* {{cite book|first=Jan|last=Swafford|authorlink=|title=Beethoven: Anguish and Triumph|url=|year=2014|publisher=Faber & Faber|isbn=978-0-571-31255-9|location=London|ref=harv}} |
|||
* {{Cite book|url=|ref=harv|title=The Life of Ludwig Van Beethoven, Vol 1|first=A. W.|last=Thayer|author-link1=|editor-last1=Krehbiel |editor-first1=Henry Edward|publisher=The Beethoven Association|year=1921|oclc=422583}} |
|||
* {{cite book|first=Alexander Wheelock |last=Thayer|authorlink=|editor-first=Elliot|editor-last=Forbes|title=Thayer's Life of Beethoven|volume=1|url=|year=1967a|publisher=Princeton University Press|isbn=978-0-691-02717-3|location=Princeton|ref=harv}} |
|||
* {{cite book|last=Solomon|first=Maynard|title=Beethoven Essays|url={{google books |plainurl=y |id=2ZH3v2_-4F4C|page=124}}|accessdate=4 August 2011|year=1990|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-06379-2|page=124}} |
|||
* {{cite book|first=Alexander Wheelock |last=Thayer|authorlink=|editor-first=Elliot|editor-last=Forbes|title=Thayer's Life of Beethoven|volume=2|url=|year=1967b|publisher=Princeton University Press|isbn=978-0-691-02718-0|location=Princeton}} |
|||
* {{Cite journal|last=Tyson|first=Alan|year=1969|date=February 1969|authorlink=|title=Beethoven's Heroic Phase|journal=Musical Times|language=en|volume=110|issue=1512|pages=139–141|jstor=952790|ref=harv}} |
|||
* {{cite book|first=Christopher|last=Gibbs|title=The Life of Schubert|publisher=Cambridge University Press|year=2000|isbn=0-521-59426-X|url-access=registration|url=https://archive.org/details/lifeofschubert00gibb}} |
|||
* {{Cite book|title=Beethoven: Symphony No. 9|last=Cook|first=Nicholas |author-link=|publisher=Cambridge University Press|year=1993|isbn=0-521-39039-7|location=Cambridge|ref=harv}} |
|||
* {{cite book |title=Beethovens Unsterbliche Geliebte. Das Geheimnis der Gräfin Brunsvik und ihre Memoiren |url=https://archive.org/details/bub_gb_V2s_AAAAMAAJ |year=1909 |ref=harv |publisher=Breitkopf & Härtel |first= |last=La Mara}} |
|||
* {{cite book |title=The iconic symphony: performing Beethoven's Ninth Wagner's Way |year= 2011 |ref=harv| publisher=The Musical Times |first=|last=Holden}} |
|||
* {{cite book|title=Chambers Biographical Dictionary|year=1986|ref=harv|isbn=978-0-550-18022-3|publisher=Edinburgh: W & R Chambers Ltd|first2=T.C|last2=Collocott|first1=J.O|last1=Thorne}} |
|||
* {{cite book|title=The Beethoven quartet companion|year=1994|ref=harv|isbn= 978-0-520-20420-1|publisher=University of California Press |first=Robert|last=Winter}} |
|||
* {{cite book|title=Listening to reason: culture, subjectivity, and nineteenth-century music|year=2006|ref=harv|isbn=978-0-691-12616-6|publisher=University of California Press|first=Michael P|last=Steinberg|authorlink=|url=https://books.google.com/books?id=Xj43LwnGAccC&pg=PA59#v=onepage&q&f=false}} |
|||
* {{cite book|title=Beethoven and his world|year=2000|ref=harv|isbn=978-0-691-07073-5|publisher=Princeton University Press|first2=Michael P|last2=Steinberg|first1=Scott G|last1=Burnham|authorlink=|url=https://books.google.com/books?id=iIAexj-DFqYC&pg=PA39#v=onepage&q&f=false}} |
|||
{{پایان چندستونه}} |
|||
{{پایان چپچین}} |
|||
{{پایان پانویس}} |
|||
== کتابشناسی == |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =دبیری |نام =پرویز | پیوند نویسنده = | عنوان =زندگی و آثار بتهوون | ترجمه = | جلد = | سال =۱۳۸۰ | ناشر =باغ اصفهان |مکان =اصفهان | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =صفا |نام =پری | پیوند نویسنده = | عنوان =لودویگ وان بتهوون (زندگی و آثار) | ترجمه = | جلد = | سال =۱۳۶۲ | ناشر =فاریاب |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =لودویک |نام =امیل | پیوند نویسنده = | عنوان =بتهوون | ترجمه =حسن صفاری | جلد = | سال =۱۳۲۹ | ناشر =امیرکبیر |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =رولان |نام = رومن| پیوند نویسنده =رومن رولان | عنوان =زندگی بتهوون | ترجمه =فرهاد غبرایی | جلد = | سال =۱۳۶۸ | ناشر =نیلوفر |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =رولان |نام = رومن| پیوند نویسنده =رومن رولان | عنوان =زندگی بتهوون | ترجمه =محمد مجلسی | جلد = | سال =۱۳۷۲ | ناشر =دنیای نو|مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =گلسرخی |نام =ایرج | پیوند نویسنده = | عنوان =بتهوون مردی که موسیقی را آزاد کرد | ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۳۷| ناشر =ابن سینا|مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =سالیوان |نام =ج. و.ن. | پیوند نویسنده = | عنوان =سلوک روحی بتهوون | ترجمه =کامران فانی | جلد = | سال =۱۳۶۵ | ناشر =آگاه |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =سونگ |نام =ا. جی. | پیوند نویسنده = | عنوان =بتهوون به روایت معاصرانش | ترجمه =مرتضی افتخاری | جلد = | سال =۱۳۷۲ | ناشر =آگاه |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = ادوارد کربیل|نام =هنری | پیوند نویسنده = | عنوان =بتهوون از زبان خودش | ترجمه =محسن الهامیان| جلد = | سال =۱۳۷۱ | ناشر =روزبهان |مکان =تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی =}} |
|||
== پیوند به بیرون == |
|||
{{رده انبار|Ludwig van Beethoven}} |
|||
{{ویکیگفتاورد|لودویگ فان بتهوون}} |
|||
{{EB1911 poster|Beethoven, Ludwig van}} |
|||
* {{Dmoz|Arts/Music/Composition/Composers/B/Beethoven%2C_Ludwig_van/}} |
|||
* {{گوتنبرگ نویسنده|id=Beethoven,+Ludwig+van|name=لودویگ فان بتهوون}} |
|||
* {{Internet Archive author|sname=Ludwig van Beethoven}} |
|||
* {{Librivox author|id=۴۴۳۷}} |
|||
* {{IMSLP|id=Beethoven, Ludwig van}} |
|||
* {{ChoralWiki}} |
|||
{{لودویگ فان بتهوون}} |
|||
{{رمانتیسیسم}} |
|||
{{نخستین مکتب وین}} |
|||
{{دوره کلاسیک (موسیقی)}} |
|||
{{موسیقی رمانتیک}} |
|||
{{دادههای کتابخانهای}} |
|||
{{ترتیبپیشفرض:بتهوون، لودویگ فان}} |
|||
[[رده:آلمانیهای فلاندریتبار]] |
|||
[[رده:آهنگسازان اپرا اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان اپرای مرد]] |
|||
[[رده:آهنگسازان اوراتوریو]] |
|||
[[رده:آهنگسازان باله]] |
|||
[[رده:آهنگسازان پیانو]] |
|||
[[رده:آهنگسازان دوره کلاسیک اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان رمانتیک اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان سده ۱۸ (میلادی) اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کاتولیک]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کلاسیک اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کلاسیک سده ۱۸ (میلادی)]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کلاسیک سده ۱۹ (میلادی)]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کلاسیک مرد اهل آلمان]] |
|||
[[رده:آهنگسازان کوارتت زهی]] |
|||
[[رده:آهنگسازان مرد اهل آلمان]] |
|||
[[رده:اهالی بن]] |
|||
[[رده:پیانونوازان کلاسیک سده ۱۸ (میلادی)]] |
|||
[[رده:پیانیستهای کلاسیک مرد]] |
|||
[[رده:خاکسپاریها در گورستان مرکزی وین]] |
|||
[[رده:خانواده بتهوون]] |
|||
[[رده:درگذشتگان ۱۸۲۷ (میلادی)]] |
|||
[[رده:زادگان ۱۷۷۰ (میلادی)]] |
|||
[[رده:شاگردان یوزف هایدن]] |
|||
[[رده:شاگردان یوهان آلبرشتسبرگر]] |
|||
[[رده:عصر روشنگری]] |
|||
[[رده:کاتولیکهای رومی اهل آلمان]] |
|||
[[رده:کیبوردنوازان سده ۱۸ (میلادی)]] |
|||
[[رده:لودویگ فان بتهوون|لودویگ فان بتهوون]] |
|||
[[رده:موسیقیدانان سده ۱۸ (میلادی) اهل آلمان]] |
|||
[[رده:موسیقیدانان کلاسیک خردسال]] |
|||
[[رده:موسیقیدانان کلاسیک ناشنوا]] |
|||
[[رده:موسیقیدانان مرد سده ۱۹ (میلادی)]] |
|||
[[رده:ناشنوایان اهل آلمان]] |
|||
[[رده:نجاتیافتگان از آبله]] |
|||
[[رده:نوازندگان پیانو کلاسیک اهل آلمان]] |
|||
[[رده:نوازندگان پیانو مرد اهل آلمان]] |
|||
[[رده:نویسندگان سرود ملی]] |
نسخهٔ ۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۲
تغییرمسیر به: