پرش به محتوا

منطقه پنجاب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Melika.hooseyni (بحث | مشارکت‌ها)
۴۷ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
خط ۴: خط ۴:
|- style="text-align:center;"
|- style="text-align:center;"
| colspan="2" | <div style="position:relative; margin:0; border-collapse:collapse; border=;"1" cellpadding="0">
| colspan="2" | <div style="position:relative; margin:0; border-collapse:collapse; border=;"1" cellpadding="0">
[[پرونده:Punjab map (topographic) with cities.png|280px]]</div>
[[File:Major ethnic groups of Pakistan in 2010.jpg|thumb|موقعیت پنجاب در نقشه]]</div>
|- style="vertical-align: top;"
|- style="vertical-align: top;"
| '''بزرگترین شهرها'''
| '''بزرگترین شهرها'''
خط ۵۷: خط ۵۷:
|url=http://books.google.com/books?id=mQLDcjhNoJwC
|url=http://books.google.com/books?id=mQLDcjhNoJwC
|location=London; New York
|location=London; New York
}}</ref> ([[زبان پنجابی]]: ਪੁੰਜਾਬ <small> ([[گرمکهی]])''';''' </small> {{نستعلیق|پنجاب}} <small>([[زبان شاه مکهی پنجابی|شاه‌مکهی]])</small>''';''' पुंजाब <small> ([[دیواناگری]]) </small>) یا '''پانچانادا''' یا '''پنتاپوتامی'''، منطقه‌ای جغرافیایی در [[آسیای جنوبی]] است که اراضی وسیعی را در شرق [[پاکستان]] و شمال [[هند]] در بر می‌گیرد. در پاکستان، این منطقه در برگیرندهٔ [[پنجاب (پاکستان)|پنجاب پاکستان]] و قسمت‌هایی از [[ناحیه پایتختی اسلام‌آباد]]است. در هند، ایالت [[پنجاب (هند)|پنجاب]] و ناحیهٔ [[چندی‌گر]]، [[هاریانا]]، بخش‌هایی از [[دهلی]]، [[هیماچال پرادش]]، [[جامو]] و [[راجستان]] را در بر می‌گیرد.<ref>{{cite book |last= |first= |authorlink= |title=The Times Atlas of the World, Concise Edition |url= |accessdate= |year=1995 |publisher=Times Books |location=London |isbn=0 7230 0718 7 |page=36}}</ref><ref>{{cite book |last=Grewal |first=J S |authorlink= |title=Historical Geography of the Punjab |url=http://www.global.ucsb.edu/punjab/journal_11_1/2_grewal.pdf |accessdate= |year=2004 |volume=Punjab Research Group, Volume 11, No 1 |publisher=Journal of Punjab Studies |isbn= |pages=4, 7, 11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121203005902/http://www.global.ucsb.edu/punjab/journal_11_1/2_grewal.pdf |archivedate=۳ دسامبر ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref><ref>see [[دوآب (جغرافیا)|Doab]]</ref><ref>{{cite book
}}</ref> ([[زبان پنجابی]]: ਪੰਜਾਬ <small> ([[الفبای گرمکهی]])''';''' </small> {{نستعلیق|پنجاب}} <small>([[Shahmukhi]])</small>''';''' पंजाब <small> ([[دیواناگری]]) </small>) یا '''پانچانادا''' یا '''پنتاپوتامی'''، منطقه‌ای جغرافیایی در [[آسیای جنوبی]] است که اراضی وسیعی را در شرق [[پاکستان]] و شمال [[هند]] در بر می‌گیرد. در پاکستان، این منطقه در برگیرندهٔ [[پنجاب (پاکستان)|پنجاب پاکستان]] و قسمت‌هایی از [[ناحیه پایتختی اسلام‌آباد]]است. در هند، ایالت [[پنجاب (هند)|پنجاب]] و ناحیهٔ [[چندی‌گر]]، [[هاریانا]]، بخش‌هایی از [[دهلی]]، [[هیماچال پرادش]]، [[جامو]] و [[راجستان]] را در بر می‌گیرد.<ref>{{cite book |last= |first= |authorlink= |title=The Times Atlas of the World, Concise Edition |url= |accessdate= |year=1995 |publisher=Times Books |location=London |isbn=0 7230 0718 7 |page=36}}</ref><ref>{{cite book |last=Grewal |first=J S |authorlink= |title=Historical Geography of the Punjab |url=http://www.global.ucsb.edu/punjab/journal_11_1/2_grewal.pdf |accessdate= |year=2004 |volume=Punjab Research Group, Volume 11, No 1 |publisher=Journal of Punjab Studies |isbn= |pages=4, 7, 11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121203005902/http://www.global.ucsb.edu/punjab/journal_11_1/2_grewal.pdf |archivedate=۳ دسامبر ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref><ref>see [[دوآب (جغرافیا)|Doab]]</ref><ref>{{cite book
| title = Globalisation and the region: explorations in Punjabi identity
| title = Globalisation and the region: explorations in Punjabi identity
| editor = Pritam Singh and Shinder S. Thandi
| editor = Pritam Singh and Shinder S. Thandi
خط ۶۵: خط ۶۵:
}}</ref>
}}</ref>


نام اولیه این منطقه سپتا سند یا هفت رود بوده است که در میان [[ایران]]یان با نام پنجاب که از دو واژهٔ [[زبان فارسی|فارسی]] پنج و آب و نام تشکیل شده‌است ‌و با نام یونانی پنتاپوتامی در میان یونانیان شناخته شد. نام پنجاب توسط مهاجمین ترک مسلمان که به هند حمله کردند، مجددا استفاده شده و سپس در دوره [[گورکانیان]] رایج شده‌است. پنجاب به‌طور لغوی به معنای «(سرزمین) پنج رودخانه» است که به این رودخانه‌ها اشاره دارد: [[جهلم (رود)|جهلم]]، [[چناب]]، [[راوی (رود)|راوی]]، [[ستلج]] و [[رود بیاس]].<ref>Encyclopaedia Britannica, 9th ed. , vol.20, Punjab,p.107</ref>
نام اولیه این منطقه سپتا سند یا هفت رود بوده است که در میان ایرانیان با نام پنجاب که از دو واژهٔ [[زبان فارسی|فارسی]] پنج و آب و نام تشکیل شده‌است ‌و با نام یونانی پنتاپوتامی در میان بونانیان شناخته شد. نام پنجاب توسط مهاجمین ترک مسلمان که به هند حمله کردند، مجددا استفاده شده و سپس در دوره [[گورکانیان]] رایج شده‌است. پنجاب به‌طور لغوی به معنای «(سرزمین) پنج رودخانه» است که به این رودخانه‌ها اشاره دارد: [[جهلم (رود)|جهلم]]، [[چناب]]، [[راوی (رود)|راوی]]، [[ستلج]] و [[رود بیاس]].<ref>Encyclopaedia Britannica, 9th ed. , vol.20, Punjab,p.107</ref>


== نام‌های پیشین ==
== نام‌های پیشین ==

نسخهٔ ‏۱۷ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۳۴

منطقه پنجاب
بزرگترین شهرها لاهور
فیصل‌آباد
کشورها

هند

پاکستان

زبان رسمی زبان پنجابی، زبان اردو/زبان هندی، زبان انگلیسی
مساحت ۳۵۵٬۷۰۵ کیلومتر مربع (۱۳۷٬۳۳۸ مایل مربع)
جمعیت (۲۰۰۱) ۱۵۲٬۰۰۰٬۰۰۰
تراکم جمعیت 430/km2
دین
نام اهلیت پنجابی‌ها

پنجاب یا پنج‌آب[۱] (‎گوش دهیدi‎/ˈpʌndʒɑːb/‎ یا ‎/ˈpʌndʒæb/‎), panj-āb, «پنج رودخانه»[۲] (زبان پنجابی: ਪੰਜਾਬ (الفبای گرمکهی); پنجاب (Shahmukhi); पंजाब (دیواناگری) ) یا پانچانادا یا پنتاپوتامی، منطقه‌ای جغرافیایی در آسیای جنوبی است که اراضی وسیعی را در شرق پاکستان و شمال هند در بر می‌گیرد. در پاکستان، این منطقه در برگیرندهٔ پنجاب پاکستان و قسمت‌هایی از ناحیه پایتختی اسلام‌آباداست. در هند، ایالت پنجاب و ناحیهٔ چندی‌گر، هاریانا، بخش‌هایی از دهلی، هیماچال پرادش، جامو و راجستان را در بر می‌گیرد.[۳][۴][۵][۶]

نام اولیه این منطقه سپتا سند یا هفت رود بوده است که در میان ایرانیان با نام پنجاب که از دو واژهٔ فارسی پنج و آب و نام تشکیل شده‌است ‌و با نام یونانی پنتاپوتامی در میان بونانیان شناخته شد. نام پنجاب توسط مهاجمین ترک مسلمان که به هند حمله کردند، مجددا استفاده شده و سپس در دوره گورکانیان رایج شده‌است. پنجاب به‌طور لغوی به معنای «(سرزمین) پنج رودخانه» است که به این رودخانه‌ها اشاره دارد: جهلم، چناب، راوی، ستلج و رود بیاس.[۷]

نام‌های پیشین

نام قدیم این منطقه ثنگوش به معنای سرزمین «صد گاو» بوده و آن احتمالاً برابر است با سرزمین هفت رود که امروزه برابر با همان پنج رود (پنجاب پاکستان) برابری می‌کند.[۸][۹]

تاریخ حضور هخامنشیان در پنجاب

کوروش، بنیانگذار سلسلهٔ هخامنشی، در سال ۵۴۴ ق.م سرزمین‌های شرق ایران را فتح کرد. او در این سال بلخ را تصرف نمود؛ لذا باختر، مهم‌ترین ساتراپ‌نشین شرقی امپراتوری هخامنشی شد. دامنهٔ مسئولیت‌ها و قلمرو نفوذ ساتراپی باختر به قلمرو سرزمین‌های همسایه نیز کشیده می‌شده‌است.[۱۰][۱۱]

تسخیر پنجاب و درهٔ سند در زمان داریوش اول رخ داد. داریوش پس از سرکوب تمامی قیام‌ها و شورش‌ها در آغاز پادشاهی خود و تثبیت اقتدار خود بر سراسر امپراتوری، درصدد فتوحات جدید برآمد. در حدود ۵۱۷ ق.م او شمال غرب هند را به تصرف خود درآورد.[۱۲][۱۳]

پانویس

  1. ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Punjab region». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
  2. ↑ Singh, Pritam (2008). Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy. London; New York: Routledge. p. 3. ISBN 0-415-45666-5.
  3. ↑ The Times Atlas of the World, Concise Edition. London: Times Books. 1995. p. 36. ISBN 0 7230 0718 7.
  4. ↑ Grewal, J S (2004). Historical Geography of the Punjab (PDF). Vol. Punjab Research Group, Volume 11, No 1. Journal of Punjab Studies. pp. 4, 7, 11. Archived from the original (PDF) on 3 December 2012.
  5. ↑ see Doab
  6. ↑ Pritam Singh and Shinder S. Thandi, ed. (1996). Globalisation and the region: explorations in Punjabi identity. Coventry Association for Punjab Studies, Coventry University. p. 361.
  7. ↑ Encyclopaedia Britannica, 9th ed. , vol.20, Punjab,p.107
  8. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
  9. ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
  10. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
  11. ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
  12. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۸.
  13. ↑ http://journals.usb.ac.ir/article_1659.html
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=منطقه_پنجاب&oldid=39745229»